Το «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» είναι μία επιτυχημένη εμπορικά ταινία του 1962 που περιέχει τα πάντα… Αγωνία, βιτριολικό χιούμορ, άρρωστες καταστάσεις και δύο από τις πιο γνωστές πρωταγωνίστριες του παλιού καλού Χόλυγουντ. Το σενάριο της ταινίας επιμελήθηκε ο Lucas Heller και είναι βασισμένο στο ομότιτλο λογοτεχνικό μυθιστόρημα του Henry Farrell που εξεδόθη δύο χρόνια νωρίτερα. Τη σκηνοθεσία και την παραγωγή της ταινίας ανέλαβε ο Robert Aldrich, γνωστός περισσότερο για ταινίες δράσης.
Υπόθεση της ταινίας
Η “Baby” Jane Hudson είναι ένα παιδί- θαύμα της θεατρικής σκηνής του βαριετέ κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ενώ η αδελφή της Blanche Hudson βρίσκεται πάντα στα παρασκήνια, παραμελημένη από τον πατέρα τους και ζώντας στη σκιά της διάσημης αδελφής της. Κατά το πέρασμα των ετών όμως η Jane χάνει την λάμψη της και περνάει στα «μαύρα» κατάστιχα της κινηματογραφικής βιομηχανίας παίρνοντας ρόλους δευτερεύοντες και αδιάφορους. Αντίθετα η Blanche, που ως παιδάκι ήταν στην αφάνεια, μεγαλώνοντας έγινε μία από τις πιο γνωστές και επιτυχημένες ηθοποιούς. Στην επιστροφή από ένα πάρτυ προς τιμήν της Blanche, ένα τραγικό αυτοκινητιστικό ατύχημα λαμβάνει χώρα αφήνοντας την Blanche καθηλωμένη σε αναπηρική καρέκλα. Τα χρόνια περνούν και βρίσκουμε τις δύο αδελφές να διαμένουν σε μία έπαυλη της Blanche στο Χόλυγουντ με την παρηγοριά των αναμνήσεών τους. Απομονωμένη στον επάνω όροφο η Blanche έχει συντροφιά τις ταινίες της και την έμπιστη υπηρέτρια της, Elvira. Η Elvira όμως παρατηρώντας την Jane διαπιστώνει ότι παρουσιάζει σημάδια πνευματικής αστάθειας κάνοντάς την να ανησυχεί για την ακεραιότητα της αγαπημένης της Blanche, παρότι η ίδια η Blanche υποστηρίζει σθεναρά την αδελφή της. Σε μία συζήτηση μεταξύ των αδελφών για το μέλλον του σπιτιού, όπου διαμένουν, η Jane εμφανίζει τα πραγματικά της χρώματα και το μαρτύριο της Blanche ξεκινά.
Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην…Η ταινία:
Πρόκειται για ένα έντονο ψυχολογικό θρίλερ, πρωτοπόρο μάλιστα καθώς δημιούργησε καινούρια κατηγορία στο είδος, το λεγόμενο “phycho- biddy”, δηλαδή θρίλερ που επικεντρώνεται σε γυναίκες περασμένης ηλικίας με την παλιά τους λάμψη σκονισμένη και σημάδια πνευματικής και ψυχολογικής τρέλας που τείνουν να βασανίζουν τους ανθρώπους του περιβάλλοντός τους. Οι άσσοι της ταινίας είναι οι πρωταγωνίστριες της, Bette Davis και Joan Crawford, δύο σταρ πιο πληθωρικές από την μεγάλη οθόνη. Εξαιρετικές ηθοποιοί και οι δύο, δίνουν μαθήματα στους νεώτερους μέσα από τις ιδιαίτερες και απαιτητικές ερμηνείες τους.
Γρήγορα και περιεκτικά στο «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» μεταφερόμαστε μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα σε τρεις διαφορετικές εποχές. Στο 1917, την εποχή της ακμής και υπέρμετρης αναγνώρισης της “Baby” Jane που μεσουρανούσε στις σκηνές του βαριετέ. Ύστερα μεταπηδά στο 1935, όπου η ζυγαριά έχει αλλάξει, και πλέον στα ουράνια βρίσκεται η άλλη αδελφή, η Blanche, ενώ ταυτόχρονα παρατηρούμε την κατακόρυφη πτώση της Jane με τους σκηνοθέτες και παραγωγούς να δυσανασχετούν με τις ερμηνείες της. Πάλι όμως και αυτήν την περίοδο ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος την προσπερνούν επιδερμικά, παρότι πρόκειται για την κρίσιμη εποχή του ατυχήματος.
Έτσι λοιπόν προσγειωνόμαστε στο χθες – όχι στο σήμερα- της ταινίας, μόνο και μόνο για να γίνουμε παρατηρητές της παρακμής δύο λαμπερών ηθοποιών.
Καθεμία είναι κυρίαρχη στο χώρο της, παραμένει όμως σε άρρηκτη εξάρτηση από την άλλη, η μεν Bette Davis για τη διαβίωση, η δε Joan Crawford για την εξυπηρέτηση. Δίνεται η αίσθηση μιας περίεργης ισορροπίας ανάμεσά τους μέχρι φυσικά τη στιγμή της ρήξης.
Η Joan Crawford, βρισκόμενη σε ώριμη υποκριτική περίοδο, νωχελικά και χωρίς υπερβολή αποτυπώνει το θύμα που ταλαιπωρείται ακόμη και στα απλά από την άσπλαχνη αδελφή της προκαλώντας το αίσθημα της συμπόνιας και γεννώντας την ανάγκη της δικαιοσύνης. Χωρίς φωνές και υστερίες, με κύριο όπλο το βλέμμα μάς μαρτυρά τον πόνο της. Ακόμη και στο τέλος της ταινίας «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» , ενώ πλέον ξέρουμε, η συμπάθεια εξακολουθεί να την συντροφεύει.
Από την άλλη η Bette Davis δυνατά και επιδεικτικά δηλώνει την παρουσία της σε όλη την ταινία. Υποδύεται έναν χαρακτήρα ανισόρροπο, νευρωτικό, γεμάτο πικρία. Με το εκκεντρικό παίξιμό της καταφέρνει να μας κάνει να γευόμαστε μαζί της το αλκοόλ που υπερκαταναλώνει, να τραγουδάμε συνοδεία το « γράμμα που έγραψε στον μπαμπά» και τελικά να την πονάμε. Ναι, είναι τρελή∙ ναι, είναι άρρωστη∙ Αλλά, ίσως κάπου θα μπορούσε να σωθεί. Άλλωστε το μόνο που ήθελε ήταν να συνεχίσει την καριέρα της, προσκολλημένη καθώς ήταν στην παιδική της ηλικία. Δεν είχε φίλους, δεν είχε συντροφιά και τελικά δεν της άξιζε τέτοια τύχη.
Ο Robert Aldrich με το «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» το προσπάθησε και το πέτυχε∙ μας έδωσε με αρκετές δόσεις μαύρου χιούμορ μια ταινία πραγματική εμπειρία. Είναι ακραία και αρρωστημένη η σχέση των αδελφών, αλλά μας κατάφερε ώστε να δικαιολογήσουμε και τις δύο. Μέσα από το «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» προβάλλει έντονα το θέμα της παιδικής αναγνωρισιμότητας και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει σε μια ανθρώπινη ψυχή( τα παραδείγματα σήμερα πολλά). Φροντίζει καλλιτεχνικά να καλύψει με τον ήχο του εσωτερικού κώδωνα του σπιτιού τους τις βρισιές που εκείνη την εποχή ήταν πολιτικώς προτιμώμενο να μην ακούγονται στην μεγάλη οθόνη. Αξίζει να αναφέρουμε, επίσης, ότι θέτει τις βάσεις στην κινηματογραφική μανιέρα της « υπερδύναμης» των κακών: η Jane έμπαινε στο αμάξι, διέσχιζε το μισό Λος Άντζελες, έκανε ένα κάρο δουλειές και παρόλα αυτά έφτανε πάνω στην ώρα για να πετύχει πρώτον την Blanche να την μαρτυρά τηλεφωνικά στο γιατρό, και δεύτερον την Elvira όταν η τελευταία προσπάθησε να σώσει την αγαπημένη της κυρία.
Ο ίδιος έγινε μάρτυρας της χιουμοριστικής πλευράς της Bette Davis όταν την ρώτησαν εάν υπήρχαν ταινίες της νιότης της, στις οποίες δεν ήταν ευχαριστημένη με την ερμηνεία της. Και αυτό γιατί ήθελαν να αλιεύσουν κάποιο έστω δείγμα της «αταλαντοσύνης» της Jane. Η ίδια ακομπλεξάριστα τους έδωσε το ελεύθερο να διαλέξουν όποια θέλουν∙ ποτέ δεν ήταν πλήρως ικανοποιημένη με τις ερμηνείες της. Τελικώς το «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» εμπλουτίζεται με στιγμιότυπα των “Parachute jumper” και “ Ex- Lady”( 1933 και οι δύο).
Τις πρωταγωνίστριες του «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» πλαισιώνουν η Maidie Norman ( Elvira) . Υποδύεται την πιστή υπηρέτρια της Blanche, η οποία είναι η πρώτη που επισημαίνει τη λανθάνουσα –ακόμη- ψυχική ασθένεια της Jane. Ο Victor Buono( Edwin) ερμηνεύει τον τυχοδιώκτη -προικοθήρα πιανίστα που τριγυρίζει την Jane,την κρίσιμη όμως στιγμή, παρά τη μικρή χρονοκαθυστέρηση αντιλαμβάνεται τις συνθήκες και σπεύδει για βοήθεια. Επίσης συμμετέχουν η Anna Lee ως η περίεργη γειτόνισσα κα. Bates και η B.D. Merrill ως η κόρη της κα. Bates και η οποία δεν είναι άλλη από την αληθινή κόρη της Bette Davis.
Η ταινία προτάθηκε για πέντε Όσκαρ: Α’ γυναικείου ρόλου (Bette Davis), Β’ ανδρικού ρόλου (Victor Buono), Καλύτερης μίξης ήχου, Καλύτερης διεύθυνσης φωτογραφίας και καλύτερης ενδυματολογίας σε ασπρόμαυρη ταινία, κερδίζοντας μόνο το τελευταίο.
Τιτανομαχία:
Η σχέση των Davis – Crawford έχει περιγραφεί ως ο πραγματικός «Πόλεμος των άστρων». Όλα ξεκίνησαν, σύμφωνα με φήμες, όταν η Crawford παντρεύτηκε τον Franchot Tone, συμπρωταγωνιστή της Davis στο « Μια επικίνδυνη γυναίκα» του 1935 και θεωρούμενο μεγάλο της έρωτα. Λέγεται ότι η Davis δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει εύκολα και η μόνη δύναμη της ήταν να στρέφει τα βέλη της στην αντίζηλό της. Ως ηθοποιό άλλωστε δεν την αναγνώριζε ιδιαίτερα, καθώς θεωρούσε ότι πέτυχε όσα πέτυχε μόνο με το σεξ-απίλ της. Σχετικώς είχε δηλώσει ότι « τον μόνο αρσενικό σταρ στην MGM- όπου και είχε συμβόλαιο η Crawford- με τον οποίο δεν είχε κοιμηθεί ήταν η Λάσυ!».
Υποψήφιο για 5 OSCAR – κέρδισε OSCAR κοστουμιών. Το cult ψυχολογικό θρίλερ που έφερε μαζί για πρώτη και μοναδική φορά τις δυο αντίπαλες θρύλους του παλαιού Χόλιγουντ, Μπέτι Ντέιβς και Τζόαν Κρόφορντ.
Η μοίρα όμως τα έφερε έτσι και οι δύο τους βρέθηκαν συμπρωταγωνίστριες στην ίδια ταινία, «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην». Ευθύς εξαρχής για να ενοχλήσει την Joan Crawford που μετέπειτα υπήρξε παντρεμένη με τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Pepsi,η Bette Davis τοποθέτησε αυτόματο μηχάνημα της Coca- Cola στο καμαρίνι της. Ως ανταπάντηση η Crawford τοποθέτησε πέτρες στις τσέπες του φορέματός της, για να δυσκολέψει την Davis στις σκηνές που έπρεπε να την σέρνει.
Η Crawford λέγεται ότι είχε ενοχληθεί πολύ από τη στάση της Davis όταν την ρώτησε πώς της φάνηκε η ταινία δεχόμενη ως απάντηση « Μου άρεσε. Ήμουν πολύ καλή», και σε συνδυασμό με την υποψηφιότητα μόνο της Bette Davis για Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου αποφάσισε να αποσυρθεί από την προώθηση της ταινίας. Δεν αρκέστηκε μόνο εκεί, αλλά ξεκίνησε και εκστρατεία κατά της υποψηφιότητας της συμπρωταγωνίστριας της ( θα γινόταν τότε η πρώτη γυναίκα με τρία Όσκαρ Α’ ρόλου) ζητώντας από της υπόλοιπες υποψήφιες να παραλάβει το αγαλματίδιο εκ μέρους τους σε περίπτωση ενδεχόμενης απουσίας τους.
Πράγματι, το αγαλματίδιο χάθηκε για την Davis για την ερμηνεία της στο «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην» . Μετά την ανακοίνωση του ονόματος της νικήτριας είδε την αντίζηλό της να σηκώνεται και να το παραλαμβάνει εκ μέρους της Ann Bancroft.
Όταν τελικώς η Joan Crawford « έφυγε» από τη ζωή, η Bette Davis χαρακτηριστικά δήλωσε: « δεν πρέπει ποτέ να λες κακά πράγματα για τους νεκρούς, μόνο καλά. Η Joan Crawford πέθανε. Καλά».
Παρότι η σχέση αυτή ήταν γεμάτη δηλητήριο, εντούτοις είχαν τόσα κοινά μεταξύ τους: τις εγκατέλειψαν οι πατέρες τους, απέκτησαν φήμη, δόξα και πλούτη. Έπεσαν θύματα χρηματικής αφαίμαξης από τις οικογένειές τους, έκαναν αρκετούς γάμους και τέλος οι κόρες τους έγραψαν βιβλία εξιστορώντας τη μητρική τους ανικανότητα.
Trailer Ταινίας
Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέην: Πληροφορίες ταινίας
- Σκηνοθεσία: Robert Aldrich
- Σενάριο: Lucas Heller
- Πρωταγωνιστές: Bette Davis, Joan Crawford, Victor Buono, Maidie Norman
- Έτος παραγωγής: 1962
- Χρώμα: Ασπρόμαυρο
- Στούντιο Παραγωγής: Warner Bros. Pictures
- Μουσική: Frank De Vol
- Διάρκεια: 134’
- imdb
- out
