Μια Βόλτα στο λαβύρινθο της Κυψέλης

Ο Λαβύρινθος της Κυψέλης είναι μια διατύπωση που στέκεται σε διαφορετικές κλίμακες παρατήρησης: από τα αρχιτεκτονικά δείγματα κατοικιών διαφορετικών περιόδων ως τις πολυκατοικίες, από τους παλιούς κατοίκους ως τις νέες οικογένειες μεταναστών, από τους συνταξιούχους στις πλατείες μέχρι τους νέους καλλιτέχνες που καταφτάνουν, από τον συνεχή πολεοδομικό ιστό μέχρι τα μικρά ανοίγματα της πόλης, από τις «περίεργες» πιάτσες μέχρι στα συνοικιακά στέκια του πεζόδρομου της Φωκίωνος κοκ.

Στην κυψέλη, που προσιτά κατοικήθηκε από νεοφερμένες ομάδες πληθυσμού που τώρα μέσα στην κρίση την αφήνουν, που ήταν μια αστική συνοικία με ωραίες κατοικίες που τώρα μένουν ακατοίκητες, ολοένα και περισσότερες ομάδες ενεργοποιούνται με διαφορετικές αφορμές αξιοποιώντας τα διαθέσιμα κτιριακά αποθέματα και την κοινωνική δυναμική. Οι επιμέρους πρωτοβουλίες άλλοτε καταγράφουν την πραγματικότητα, άλλοτε αρχειοθετούν με εικαστικούς όρους το παρελθόν της και άλλοτε επεμβαίνουν προσωρινά σχολιάζοντας την πραγματικότητα, δίνοντας ένα νέο στίγμα κινητοποίησης μέσα στο δυσμενές κλίμα της εποχής. Αν συχνά αναζητάμε μια «επίσημη» πολιτική για το πως εξελίσσεται μια γειτονιά ως χώρος και λειτουργία, η Κυψέλη φαίνεται να ενεργοποιείται μέσα από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Απορροφώντας την ευρύτερη οικονομικο-πολιτική συνθήκη αντανακλά την ανά περίοδο γενικότερη κατάσταση της Αθήνας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το project «ο Λαβύρινθος της Κυψέλης | SCALE # 2:100» συνολικά επισημαίνει διαφορετικής κλίμακας χώρους μέσα στον αστικό ιστό όπου η πρόσφατη ιστορία της πόλης αποτυπώνεται και παρεμβαίνει εμπλέκοντας γείτονες, επισκέπτες, περαστικούς, εικαστικούς, εικαστικές πλατφόρμες και μαγαζάτορες της γειτονιάς. Μεταξύ επτά διαφορετικών σημείων, σε μια βόλτα στα στενά της πόλης, ο μίτος ξετυλίγεται · η πραγματικότητα και διαφορετική φυσιογνωμία των σημείων που φιλοξενούνται τα έργα, αναπλάθεται καθώς αλλάζει προσωρινά η μετέωρη και απροσδιόριστη συνθήκη στην οποία αυτοί βρέθηκαν.

Ξεκινώντας από μια παλιά μονοκατοικία στην οδό Μυθήμνης 18, όπου λειτουργεί το project space bhive, η performance Open experience καλεί τους επισκέπτες να συμμετέχουν σε ένα περιβάλλον αλλαγής ρόλων.

Πρώτη στάση, το ισόγειο του κτιρίου και το Temenos του Κωνσταντίνου Πάτσιου, ένα μνημείο στην αστική κουλτούρα του αθηναϊκού σαλονιού του ‘80 με εμβληματικούς γύψινους κίονες, πλαστικές κούκλες και διακοσμητικές μινιατούρες, όλα στοιβαγμένα σε μια πτυσσόμενη σκάλα.

Στην ταράτσα του κτιρίου η performance Fish on the roof του Γιάννη Αντωνίου με τον ίδιο και τους Σταύρο Αποστολάτο, Αναστασία Μπουζιώτη και Γιάννη Τσιγκρή βάζει τους θεατές να παρακολουθούν από απόσταση, σε γειτονικές ταράτσες ή άλλους χώρους μέσα στο κτίριο, δημιουργώντας μια νέα γειτονιά. Οι performers δημιουργούν και κατοικούν ένα μικρόκοσμο στην ταράτσα αναπτύσσοντας σχέσεις και ιστορίες επιβίωσης σαν αυτές που φαντάζεται κανείς να συμβαίνουν στους απέναντι ακάλυπτους των πολυκατοικιών.

Λίγες γωνίες παρακάτω, Ο Γεράσιμος Αβλάμης «χτίζει» ένα παράδοξο μηχανικό φυτό μεταξύ των άλλων που υπάρχουν σε ένα περιφραγμένο οικόπεδο Ι. Δροσοπούλου και Τενέδου. Σε μια αυτοσχέδια ακουστική performance που καλύπτει τους ήχους του δρόμου, χρησιμοποιεί το αποκλεισμένο οικόπεδο και μοιράζεται με τους περαστικούς και τους γείτονες τον ιδιότυπο ηχητικό κήπο που φτιάχνει.

Απέναντι, μέσα σε ένα κλειστό ισόγειο κατάστημα στην Ι. Δροσοπούλου 78, κάτω από την παλιά σκισμένη επιγραφή με αραβικούς χαρακτήρες ενός πρώην μπακάλικου – μετέπειτα καταστήματος τηλεφωνίας κάποιου μετανάστη- Ο Γιάννης Τσιγκρής στην site specific performance 2³, πειραματίζεται σε μια συνθήκη αναδιάταξης του χώρου και των ορίων του μεταξύ εγκλεισμού και φυγής δημιουργώντας μια χωρική σπαζοκεφαλιά πίσω από τις αντανακλάσεις της βιτρίνας.

Δίπλα, στην οδό Θήρας 15, μια σχεδόν έρημη πολυκατοικία φωτίζεται από τους προβολείς του διπλανού Αστυνομικού Τμήματος. Μόνο πέντε από τα τριάντα διαμερίσματα κατοικούνται. Στο υπόγειό της, η Τζένη Αρσένη στην εγκατάσταση Face Loss, συλλέγει αντικείμενα των παιδικών μας χρόνων ανακαλώντας και διατηρώντας μνήμες κοινές της πόλης που ερημώνει και των ιστοριών που χάνονται.

Στο πίσω μέρος του υπογείου, στον ακάλυπτο της πολυκατοικίας, ενώ γείτονες παρακολουθούν από τα μπαλκόνια, η performance ήχου και κίνησης Moving Pictures by AlmaLibre.co της Αναστασίας Μπουζιώτη αναφέρεται στο μυθικό Κέρβερο που με τα τρία κεφάλια και την ουρά δράκου που μοιάζει να φυλάει, το ερημωμένο κτίριο μέσα από ήχους και κινήσεις.

Η βόλτα στο λαβύρινθο της Κυψέλης καταλήγει στον εκθεσιακό χώρο Φωκίωνος Νέγρη 16 και το πάλλευκο περιβάλλον της έκθεσης HOME(Less) σε επιμέλεια Κωνσταντίνου Αργιανά. Σε ένα διαφορετικό από τα προηγούμενα πλαίσιο , τα λευκά γλυπτά του Διονύση Χριστοφιλογιάννη, φτιαγμένα από κομμάτια ξύλινων επίπλων που βρέθηκαν στους δρόμους της Αθήνας, καλύπτονται με λευκό κεντητό βελονάκι και γύψο. Τα γλυπτά αντιπαραβάλλονται με την video performance του χορογράφου Γιάννη Αντωνίου όπου το σώμα του κατοικεί ένα ένδυμα από λευκό βελονάκι αλλά και την insitu δράση της μαύρης performer Harriet Summer. Αναφορές στον μοντερνισμό και τον αρχιτέκτονα LeCorbusier μπλέκονται με την μικροκλίμακα και τοπικότητα των εργόχειρων σε ενα σχολιασμό στις κοινωνικο-οικονομικό ανισότητες και την διεκδίκηση της κατοικίας.

Πληροφορίες

Ο Λαβύρινθος της Κυψέλης | Scale # 2:100, 6-18 Οκτωβρίου.
Επιμέλεια: Γιάννης Αντωνίου, Γεράσιμος Αβλάμης, Σταύρος Αποστολάτος
Με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης NEON
Πληροφορίες, χάρτης και ωράριο λειτουργίας εδώ