Για λίγες ακόμα παραστάσεις, ο Βασίλης Σαφός θα πρωταγωνιστεί στην παράσταση Οι αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες που ανεβαίνει για 3η χρονιά στο Θέατρο Πόρτα σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη. Η παράσταση που έχει κερδίσει κριτικούς και κοινό, έχει ως θέμα τον εγκλεισμό εφήβων σ’ ένα στρατιωτικό ίδρυμα. Ο Βασίλης Σαφός είναι από τους ηθοποιούς που ξεχώρισαν αμέσως από τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα στον θεατρικό χώρο. Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες παραστάσεις στις οποίες πρωταγωνίστησε βρήκαν το κοινό τους και κατάφερε να επικοινωνήσει ξεχωριστές ιστορίες (Μίχαελ Κόλχαας, Holy Beat, Γελοίο Σκότος). Λίγο προτού ρίξει αυλαία για τρίτη φορά η παράσταση Οι αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες ο Βασίλης Σαφός μίλησε στο Artic.gr για την επιτυχία της παράσταση, την έξαρση της ομοφοβίας στις μέρες μας και γι’ αυτό που θεωρεί ατού της παράστασης.
Αναστάσης: – Επιστρέφετε για 3η χρονιά στις Αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες. Πώς εξηγείτε την επιτυχία του έργου στο θεατρόφιλο κοινό;
Βασίλης Σαφός: – Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούσα να φανταστώ τότε που είχαμε ξεκινήσει πρόβες για αυτή την παράσταση, ότι θα παίζαμε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Νομίζω ότι η σκηνοθεσία και η θεατρική διασκευή του έργου από την Γεωργία Μαυραγάνη έπαιξαν τον σημαντικότερο ρόλο στην επιτυχία αυτής της παράστασης. Αφενός, κατάφερε να αποφύγει τους σκοπέλους της λογοτεχνίας σ’ ένα πολύ ιδιαίτερο και πυκνό ύφος γραφής όπως αυτό του Μούζιλ και αφετέρου να βρει την καρδιά του κειμένου και να την μεταφέρει ατόφια στην σκηνή χωρίς καμία προσπάθεια ωραιοποίησης των πραγμάτων.
Αναστάσης: – Το ζήτημα της ομοφοβίας -παρά τα πολύ ενθαρρυντικά βήματα με τα πρόσφατα νομοσχέδια- παραμένει σ’ έξαρση ανά τον κόσμο. Πού εντοπίζετε την ρίζα του προβλήματος;
Βασίλης Σαφός: – Η ομοφοβία, ο μισογυνισμός, ο παντός είδους σεξισμός είναι αποτελέσματα της βαθιά ριζωμένης πατριαρχίας στον πολιτισμό μας που ορίζει ηθικολογικά και με βάση το βιολογικό μας φύλο τον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς μας. Η μάχη για αλλαγή και ισότιμη αντιμετώπιση όλων των μελών της κοινωνίας δεν σταματά ποτέ, γιατί πρόκειται για μία σύγκρουση με αντιλήψεις αιώνων. Η θεσμικά ισότιμη αντιμετώπιση μέσα από τους νόμους είναι οπωσδήποτε μία αρχή. Κάποτε οι γυναίκες δεν είχαν ισότιμα δικαιώματα, τώρα θεσμικά στον δυτικό κόσμο έχουν. Κάποτε άνθρωποι ήταν δούλοι, τώρα θεσμικά δεν είναι. Το θέμα όμως είναι αν αυτοί οι θεσμοί, οι πυλώνες της κοινωνίας μας λειτουργούν. Επίσης το θέμα είναι γιατί υπάρχει παράλληλα τέτοια άνοδος του συντηρητισμού, της ακροδεξιάς και του φασισμού ανά τον κόσμο. Ιδεοληψιών τελείως αντίθετων με την φαινομενική πρόοδο που έχουμε κάνει.
Αναστάσης: – Στην Τσετσενία άνοιξαν στρατόπεδα συγκέντρωσης για ομοφυλόφιλους. Τελικά ο Τέρλες δεν είναι μία μεμονωμένη περίπτωση ιστορικά και γεωγραφικά…
Βασίλης Σαφός: – Η ιστορία του Τέρλες πολύ έμμεσα θα μπορούσε να συνδεθεί με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για ομοφυλοφίλους στην Τσετσενία. Στο κείμενο του Μούζιλ δεν έχουμε αιμοσταγείς φασίστες που βασανίζουν ένα αθώο ομοφυλόφιλο αγόρι. Έχουμε παιδιά στην εφηβεία που κλεισμένα σε ένα στρατιωτικό ίδρυμα, αποκομμένα από την οικογένειά τους που προσπαθούν να ανακαλύψουν μέσω της βίας τον εαυτό τους και την σεξουαλικότητά τους χρησιμοποιώντας έναν αδύναμο συμμαθητή τους που και ο ίδιος επιλέγει αυτή την θέση, θέλοντας να απαντήσει στα ίδια ακριβώς ερωτήματα.
Μέσα από αυτή την διαδικασία μπορούμε να δούμε το αυγό του φιδιού να σπάει, μπορούμε να προβλέψουμε τι θα συμβεί στον κόσμο μερικές δεκαετίες μετά τα γεγονότα αυτής της ιστορίας, καθώς οι βασανιστές ντύνουν με ένα ψευτο-ιδεολογικό πρόσχημα τις πράξεις τους. Η εποχή που ζούμε τώρα δεν είναι καθόλου «αθώα» όπως η εφηβεία της Ευρώπης στις αρχές του περασμένου αιώνα. Ξέρουμε τι συνέβη στους παγκοσμίους πολέμους και ξέρουμε τι είναι ο φασισμός. Οι αποφάσεις μας είναι πολύ πιο συνειδητές τώρα και αυτό είναι το χειρότερο.
Αναστάσης: – Ποιο θεωρείται το ατού της παράστασής σας;
Βασίλης Σαφός: – Το ότι μιλάει ανοιχτά για πράγματα που δεν αντέχουμε να μιλάμε.
Αναστάσης: – Παράλληλα με τις πρόβες σας για την παράσταση, συμμετείχατε στα Δημήτρια με την επιτυχημένη παράσταση της Πειραματικής του Εθνικού Το Γελοίο Σκότος. Πώς βιώσατε την εκεί εμπειρία σας και ποια θα είναι η συνέχεια της παράστασης;
Βασίλης Σαφός: – Το Γελοίο Σκότος είχε ένα πολύ όμορφο ταξίδι στη Θεσσαλονίκη για τα 52α Δημήτρια. Είχαν περάσει πέντε μήνες περίπου από τις παραστάσεις στο -1 της Πειραματική Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου και ήμασταν πολύ χαρούμενοι που είχαμε την ευκαιρία να ζωντανέψουμε και πάλι το έργο. Επόμενος σταθμός τώρα η Βρέμη της Γερμανίας στο φεστιβάλ New Greek Wave που θα πραγματοποιηθεί τον Μάιο. Ανυπομονούμε.
Αναστάσης: – Ποια είναι τα επόμενα σας καλλιτεχνικά σχέδια;
Βασίλης Σαφός: – Βρισκόμαστε σε συζητήσεις με την ομάδα «τ ρ ι ς» της οποίας είμαι μέλος, για μία νέα παράσταση μετά το «Μίχαελ Κόλχαας» του Κλάιστ που ανεβάσαμε για δεύτερη χρονιά πέρσι στο Bios.
Αναστάσης: – Είδατε κάποια άλλη παράσταση αυτό τον καιρό που θα μπορούσατε να μας προτείνετε και γιατί;
Βασίλης Σαφός: – Είδα το Lenz του Γκέοργκ Μπίχνερ από την ομάδα Kursk λίγο πριν κατέβει. Είχα πολύ καιρό να δω μια τόσο δεμένη ομάδα νέων ανθρώπων -σαν γροθιά- να στηρίζει και να πιστεύει το έργο που ανεβάζει. Με συγκίνησαν πολύ.
Αναστάσης: – Είναι εύκολο για έναν ηθοποιό να ξεχωρίσει την σήμερον ημέρα όταν ο αριθμός των αποφοίτων Δραματικών Σχολών διογκώνεται χρονιά την χρονιά; Πώς μπορεί να ωφελήσει ο πλουραρισμός των παραστάσεων έναν νέο καλλιτέχνη;
Βασίλης Σαφός: – Σίγουρα έχουμε πολλές δραματικές σχολές και παραστάσεις σε αυτή την πόλη, αναρωτιέμαι αν υπάρχει ανάλογα μεγάλο κοινό. Μακάρι να υπάρχει. Ένας δάσκαλος μου έλεγε: «Η μισή Ελλάδα γράφει και η άλλη μισή ΔΕΝ διαβάζει». Πόσοι όμως θα γίνουν ηθοποιοί από αυτές τις σχολές; Πόσοι θα παρακολουθήσουν αυτές τις παραστάσεις; Ποιές από όλες αυτές τις παραστάσεις θα είναι αξιόλογες; Τι θα πει αξιόλογες; Υπάρχει ζωή στον Άρη; Ο χρόνος θα δείξει. Τα μόνα που μπορεί πραγματικά να κάνει ένας ηθοποιός μέσα σε αυτή την κατάσταση είναι να δουλεύει, να μελετά και να δημιουργεί με όποιον τρόπο μπορεί. Η επιμονή και η πίστη, ακόμα και με κίνδυνο να γίνεις ιδεαλιστής είναι εφόδια που προσπαθώ να έχω στο πλευρό μου ακόμα και στις στιγμές της μεγαλύτερης ανασφάλειας. Από εκεί και έπειτα πρόκειται για αγώνα αντοχής όπου ο παράγοντας τύχη έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Αναστάσης: – Αισθάνεστε πως ο κόπος της κάθε σας δουλειάς βρίσκει το αντίκρισμα που αξίζει;
Βασίλης Σαφός: – Αν με το «αντίκρισμα» εννοούμε την πρόσληψη του κοινού, αυτός είναι ένας αστάθμητος παράγοντας και μάλλον δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω και πολλά. Σημασία έχει να είσαι ειλικρινής απέναντι στις προθέσεις σου: Για ποιο λόγο βρίσκεσαι στην συγκεκριμένη δουλειά; Τι ακριβώς θέλεις να πεις με αυτήν; Έστω και ένας θεατής αν φέρει στο νου του την παράσταση την επόμενη μέρα έχοντας αναγνωρίσει αυτή την καθαρή πρόθεση, ο κόπος που κατέβαλες έχει αποφέρει καρπούς. Τα «μου άρεσε» – «δεν μου άρεσε» ελάχιστη σημασία έχουν.
Αναστάσης: – Ποιο θεατρικό έργο που γνωρίσατε στις σπουδές σας, θα θέλατε να ξανασυναντήσετε ως ηθοποιός πια;
Βασίλης Σαφός: – Οι Βάκχες του Ευριπίδη είναι ένα από τα κείμενα με τα οποία δουλέψαμε στην σχολή και θα ήθελα να επιστρέψω και στο μέλλον.
Πληροφορίες για την παράσταση Οι αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες
