Το γλωσσικό πλέγμα του Πάουλ Τσέλαν

«Η ομιλία είναι εξ’ υπαρχής διαλογική, απευθύνεται αυθόρμητα σε ένα Εσύ, αλλά η αδυναμία επικοινωνίας είναι επίσης μια πραγματικότητα: είμαστε αναγκασμένοι να συνομιλούμε μέσω γλωσσικών πλεγμάτων, η ίδια η γλώσσα είναι ένα πλέγμα. Ίσως μόνον με αυτόν τον ατελή τρόπο να είναι δυνατή μια συνομιλία».(Alfred Kelletat, AccesuszuCelans “Sprachgitter”,1966) Οι εκδόσεις Άγρα παρουσιάζουν το βιβλίο του Πάουλ Τσέλαν “Γλωσσικό σύμπλεγμα”.Ο Πάουλ Τσέλαν συγκαταλέγεται σήμερα παγκοσμίως στους μεγαλύτερους ποιητές του 20ου αιώνα. Στην προσπάθειά του να εκφράσει «αυτό που συνέβη», διεύρυνε τα όρια της γερμανικής γλώσσας και κατέδειξε τις δυνατότητές της στο τομέα της ποίησης μετά το Άουσβιτς και τη Χιροσίμα.Όταν ένας Γάλλος μεταφραστής ρώτησε τον Τσέλαν ποιον δρόμο έπρεπε να ακολουθήσει για να αποκρυπτογραφήσει και να κατανοήσει το έργο του, εκείνος του απάντησε: «Μην μπαίνετε προς το παρόν στον κόπο να κατανοήσετε· να διαβάζετε και να ξαναδιαβάζετε και τότε το ποίημα θα ανοιχθεί από μόνο του».

 

 

Λίγα λόγια για το βιβλίο


Με το «Γλωσσικό πλέγμα» πραγματοποιεί μια στροφή προς μια πιο «γκρίζα γλώσσα». Το ποίημα, και κατ’ επέκταση ολόκληρη η ποιητική συλλογή, εμφανίζεται ως ένα γλωσσικό πλέγμα, όμοιο με το κρυσταλλικό πλέγμα, με διάκενα τα οποία αποτελούν αναπόσπαστα μέρη της συνολικής δομής και αφήνουν χώρο για μια συνάντηση με τον Άλλον. Σύμφωνα με τον Τσέλαν, «η μορφή του ποιήματος δεν είναι εδώ και πολύ καιρό πια μόνον οι στίχοι και οι στροφές του […], ένας μεγαλύτερος λευκός χώρος καθορίζει πλέον τα προγράμματα». Με άλλα λόγια, η γλώσσα νοηματοδοτείται πλέον όχι μόνο απ’ όλα όσα καταγράφονται αλλά και απ’ όλα όσα παραλείπονται ή αποσιωπούνται. Ακόμα και η ανάσα του ποιητή, οι παύσεις, οι σιωπές του, ανήκουν στο γλωσσικό σώμα του ποιήματος και του προσδίδουν μια άλλη παράδοξη σημασία μακριά από τις συμβάσεις της καθιερωμένης γλώσσας. Στην ανάσα και κυρίως στις παύσεις της, στις άνω τελείες και στα μεσοδιαστήματα και γενικά στη στίξη, «γίνεται αισθητή η κατεύθυνση και η μοίρα του άλλου μέσα στη σιωπή, μπορεί να ολοκληρωθεί η συνάντηση με τον Άλλον».

 

Λίγα λόγια για το συγγραφέα


O Πάουλ Τσέλαν (Paul Celan 1920-1970) ήταν γόνος εβραϊκής οικογένειας από το Τσέρνοβιτς της Μποκοβίνας. Όταν το 1941 οι ναζιστικές δυνάμεις κατέλαβαν τη γενέτειρά του, οι γονείς του εκτοπίστηκαν και στη συνέχεια έχασαν τη ζωή τους. Το έργο του αναγνωρίστηκε έγκαιρα ως ένα από τα σπουδαιότερα ποιητικά εγχειρήματα της μεταπολεμικής περιόδου. Πρόκειται για μια ποίηση μελαγχολική που μέσα από ένα διαρκή διάλογο με τους νεκρούς ηχεί σαν επωδή στο ολοκαύτωμα. Πέρασε τα περισσότερα δημιουργικά χρόνια του στη Γαλλία ως ποιητής και λέκτορας γλωσσολογίας.

 

Πληροφορίες


Τίτλος: Γλωσσικό πλέγμα

Συγγραφέας: Paul Celan
Μεταφραστής: Ιωάννα Αβραμίδου
Κατηγορία: Ξένη ποίηση
Εκδοτικός οίκος: Άγρα
Χρονολογία έκδοσης: Δεκέμβριος 2012
ISBN:9789603257301

 

Προηγούμενο άρθροΣύγχρονοι Τηνιακοί μαρμαρογλύπτες και εργαστήρια μαρμαρογλυπτικής στο Ι.Μ.Κ.
Επόμενο άρθροΠαίζοντας με την αγάπη (Playing for keeps)