Στην κεντρική σκηνή του 104 λαμβάνει χώρα η νέα επιτυχής θεατρική σύμπραξη μεταξύ του Παντελή Δεντάκη και της ομάδας 4frontal, με τίτλο Σοφία Λασκαρίδου, μια αγάπη μεγάλη, μετά τις παραστάσεις «Ο Μουνής» και «Όλα τα μανιτάρια τρώγονται, αν και ορισμένα μόνο μία φορά». Ο εμπνευσμένος σκηνοθέτης φαίνεται να έχει συλλάβει τις καλλιτεχνικές ανάγκες της ομάδας για σκηνικό πειραματισμό και πρωτοτυπία. Το ενδιαφέρον της παρούσας σύμπραξής τους έγκειται στην αναβίωση της ιστορίας ενός μοιραίου έρωτα, της ζωγράφου Σοφίας Λασκαρίδου και του ποιητή Περικλή Γιαννόπουλου, δύο πολύπλευρων προσωπικοτήτων που παρέμεναν σχεδόν άγνωστες από πολλούς. Η παράσταση είναι βασισμένη στα ημερολόγια της ζωγράφου Σοφίας Λασκαρίδου (1876-1965).
«Η οδύνη του έρωτα, μόνο με την ηδονή του θανάτου αντισταθμίζεται»
Κάπου στο 1900. Δύο κόσμοι συναντιώνται, δύο τέχνες ενώνονται. Η Σοφία Λασκαρίδου, ζωγράφος που ήθελε να ανακαλύψει νέους ορίζοντες τέχνης και ο Περικλής Γιαννόπουλος, συγγραφέας που οραματιζόταν την Ελληνική Αναγέννηση. Μέσα από την γνωριμία τους και τον απόλυτο έρωτά τους επέρχεται «η απολύτρωση της τρομερής πραγματικότητας». Τα «πύρινα φιλιά» τους και οι ξένοιαστοι περίπατοι στην Αττική γη όμως, που τους ενέπνεε να δημιουργούν και να αναζωογονούνται μέσα από την υπέρτατη ηδονή που βίωναν θα είχαν ημερομηνία λήξης.
Η Σοφία Λασκαρίδου ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε δεκτή στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Πολυτεχνείου Αθηνών το 1903, ύστερα από βασιλικό διάταγμα. Πήρε το δίπλωμά της το 1907 και μαζί εξασφάλισε μια υποτροφία για τρία χρόνια στο εξωτερικό. Η ανάγκη της όμως να εντρυφήσει στην τέχνη που λάτρευε στάθηκε αφορμή για τον επώδυνο χωρισμό τους και την συναισθηματική τους κατέρρευση. Από το Μόναχο αντάλλασσαν φλογερά γράμματα έρωτα, νοσταλγίας αλλά και βαθιάς οδύνης.
Εκείνη πίστευε στον έρωτα πέρα από νομικά πλαίσια και σε μία ελευθερία που αναζωογονεί το πάθος και τα συναισθήματά της για τον Περικλή, ενώ για εκείνον που η ανάγκη για γάμο μαζί της ήταν επιτακτική και ασίγαστη, η ατελείωτη προσμονή μετέτρεπε την επιθυμία του σε οδύνη. Η απελπισία τον λύγισε και τελικά την αποχαιρέτισε με ένα απεγνωσμένο τηλεγράφημα: «Σοφία μου, ένα ύστατο χαίρε από την Αττική γη που αφήνω για πάντα. Με άπειρα γλυκύτατα φιλιά. Χαίρε Σοφία μου. Ο Περικλής σου». Μπήκε στη θάλασσα του Σκαραμαγκά, καβάλα σ’ ένα λευκό άλογο και φύτεψε μια σφαίρα στον κρόταφό του, μετατρέποντας την ηδονή του έρωτα στην «υπέρτατη ηδονή του θανάτου, την γαλήνη». Εκείνη γύρισε συντετριμμένη και έζησε για πάντα στην αγαπημένη τους Αττική γη. Και του έμεινε πιστή μέχρι τα βαθιά της γεράματα.
Η παράσταση
Ο Παντελής Δεντάκης ενορχήστρωσε τέσσερις γυναικείες και δύο αντρικές φωνές σε ένα άριστα πολυφωνικό σχήμα που εξ-υπηρετεί με καίριο τρόπο τη σκηνοθετική του πρόθεση. Συνδυάζει τον λυρισμό με υπερρεαλιστικά στοιχεία, όπως αυτά εντοπίζονται στην ανάδειξη της εικόνας ως τον βασικό ποιητικό πυρήνα της παράστασης. Οι διάσπαρτες εικόνες-αφηγήσεις της ζωής της ζωγράφου βρίσκουν την αυθεντικότερη ίσως, έκφρασή τους ως κομμάτια ενός ονείρου, που απαλλάσει από τα δεσμά της αιτιότητας και χαρίζει μία εκφραστική αλήθεια.
Οι ερμηνείες καθενός από τους έξι ηθοποιούς Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αμαλία Νίνου, Αριστέα Σταφυλαράκη «φωτίζουν» με τον δικό τους τρόπο μία διαφορετική πτυχή των χαρακτήρων. Η Αμαλία Νίνου δείχνει εξαίσια την εύθραυστη αθωότητα της Λασκαρίδου, η Ελένη Κουτσιούμπα την αυτοπεποίθηση που της παρείχε η κοινωνική της τάξη, η Αριστέα Σταφυλαράκη τον δυναμισμό και η Νεφέλη Μαϊστράλη την εσωτερικευμένη απόγνωσή της.
Ο Σταύρος Γιαννουλάδης μας μεταφέρει ακέραια τη νεανική φρεσκάδα και τον ασυγκράτητο ενθουσιασμό του ερωτευμένου ποιητή, ενώ ο Θανάσης Ζερίτης στους ποικίλους ρόλους που ερμηνεύει όπως και σε αυτόν του αφηγητή, διαθέτει συνέπεια, ακρίβεια και αποτυπώνει μια γλυκιά μελαγχολία, σύμφυτη του ποιητή. Ευφυής η τοποθέτηση της Μαριέττας Σγουρδαίου ανάμεσα στο κοινό, η οποία αποστασιοποιημένα αλλά με μια ξεχωριστή εκφραστικότητα, αποτελεί το επιστέγασμα της συγκλονιστικής αφήγησης της ιστορίας των δύο νέων.
Η εικαστική απόδοση του έργου είναι πιστή και σύμφωνη με την ατμόσφαιρα της εποχής και συμβατή με τα σημαινόμενα της κοινωνικής τάξης της εποχής όπου έζησαν οι συγκεκριμένοι χαρακτήρες. Τα καλαίσθητα κοστούμια (Κωνσταντίνος Ζαμάνης) με τα καλοραμμένα λευκά φορέματα και τα προσεγμένα ανδρικά κοστούμια συντελούν στην επιθυμητή ομογενοποίηση των ηθοποιών που υποδύονται το μοιραίο ζευγάρι. Η συγκινητικά νοσταλγική μουσική του Λευτέρη Βενιάδη επι-βάλλει και μας υπο-βάλλει περαιτέρω στην συγκεκριμένη ατμόσφαιρα, σε αντίθεση με το σκηνικό αντικείμενο που χρησιμοποιείται πολλαπλώς κατά τη διάρκεια της παράστασης, χωρίς να συνάδει όμως με την συνολική αισθητική εικόνα.
Trailer
Συντελεστές παράστασης Σοφία Λασκαρίδου, μια αγάπη μεγάλη
- Παράσταση βασισμένη στα ημερολόγια της Σοφίας Λασκαρίδου
- Ερμηνεύουν: Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αμαλία Νίνου, Αριστέα Σταφυλαράκη, Μαριέττα Σγουρδαίου
- Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
- Σκηνικά-Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
- Μουσική Σύνθεση: Λευτέρης Βενιάδης
- Επιμέλεια φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος
- Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Τσιμπρικίδου
- Φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης
Πληροφορίες
- Τοποθεσία: Θέατρο 104 Κεντρική σκηνή
- Διεύθυνση: Ευμολπιδών 41 Γκάζι (Στάση μετρό Κεραμεικός)
- Τηλέφωνο: 210 3455020 – 6940290312
- Πρεμιέρα: Παρασκευή, 27 Ιανουαρίου
- Ημέρες παραστάσεων: Παρασκευή και Σάββατο στις 21.15, Κυριακή στις 19.00 μέχρι τις 9 Απριλίου
- Διάρκεια: 70′ (χωρίς διάλειμμα)
- Τιμές Εισιτηρίων: Γενική είσοδος 12 ευρώ, φοιτητικό/ανέργων 8 ευρώ, ατέλειες 5 ευρώ, Παρασκευή γενική είσοδος 10
- Site Θεάτρου 104
