Ρομπέν των δασών: Από τα μεσαιωνικά παραμύθια στην οδό Φρυνίχου

Ο Ρομπέν των Δασών άφησε για λίγο το Σέργουντ και με τη βοήθεια των Ανδρέα Φλουράκη και Δημήτρη Δεγαΐτη, εγκαταστάθηκε φέτος στη Φρυνίχου 14. Η παιδική σκηνή του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν επέλεξε για την τρέχουσα περίοδο ένα μεσαιωνικό και δημοφιλή μύθο, για τον οποίο η πρώτη έμμεση πηγή χρονολογείται στα 1420, σε μια διασκευή ειδικά για εκείνη. Είναι ο θρύλος του ευγενή, δίκαιου ήρωα που με τη βοήθεια των συντρόφων του αγωνίζεται προς υπεράσπιση των αδυνάτων, αποδίδοντας το δίκαιο και αποκαθιστώντας το ηθικό, βασικό μοτίβο της μεσαιωνικής μπαλάντας που εντάχθηκε αργότερα στη λογοτεχνία και στη συνέχεια δραματοποιήθηκε για τη σκηνή.

Η ιστορία του Ρομπέν των Δασών στη διάρκεια των χρόνων

Η πρώτη αναφορά σε πρόσωπο με το όνομα Ρομπέν των Δασών καταγράφεται στο έργο του Andrew of Wyntoun, Orygynale Chronicle και το  παλαιότερο διασωθέν έγγραφο με άμεση αναφορά στην ιστορία του φαίνεται πως γράφτηκε περίπου στα 1450 με τίτλο Robin Hood and the Monk και φυλάσσεται στο αρχείο του  Πανεπιστημίου του Cambridge.

«I kan [know] not parfitly [perfectly] my Paternoster as the preest it singeth,

But I kan rymes of Robyn Hood»,

Piers Plowman του Γουίλιαμ Λάνγκλαντ

Σχετικά με τους συντρόφους του, σε άλλα κείμενα φαίνονται να ξεπερνούν τα εκατό άτομα και σε άλλα αναφέρονται μόνο οι Will Scarlet και Little John. Ως προϊόν των προσθηκών μέσα στα χρόνια προκύπτει η μορφή της Λαίδης Μάριον (16^ος αιώνας)  με μια αμφίβολη υπόθεση να προέρχεται από το γαλλικό βουκολικό έργο του 1280 Jeu de Robin et Marion, χωρίς το περιεχόμενο του συγκεκριμένου να σχετίζεται με τους βρετανικούς θρύλους. Κατά το 16ο αιώνα επίσης, ο Ρομπέν των Δασών εντάσσεται σε συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, γύρω στο 1190. Είναι το διάστημα κατά το οποίο ο βασιλιάς Ριχάρδος Α΄, ο Λεοντόκαρδος, ξεκίνησε εκστρατεία για την «απελευθέρωση» των Αγίων Τόπων (Γ’ Σταυροφορία, 1189-1192).

Μετά τη  Βικτωριανή εποχή, οι ιστορίες αν και δείχνουν να διατηρούν τον τοπικό χαρακτήρα κάθε περιοχής ως προς το περιεχόμενο τους, τείνουν να παρουσιάζουν τον Ρομπέν των Δασών σαν φιλάνθρωπο κλέφτη, που δικαίωνε τους φτωχούς προσφέροντας τους όσα αποσπούσε από τους πλουσίους. Μόνο στις εκδοχές του θρύλου που καταγράφηκαν το 19^ο και τον  20^ο πλέον αιώνα, ο Ρομπέν αντιμάχεται τον Πρίγκιπα Ιωάννη και συγκεντρώνει λύτρα για την απελευθέρωση του Ριχάρδου.

Καταλήγοντας, ο  Ρομπέν των δασών φέρεται ως εκπρόσωπος και σύμβολο μιας λαϊκής εξέγερσης, μέσω του θρύλου που τον ακολουθεί, με χαρακτηριστικά περισσότερο αγροτικά και ίσως θρησκευτικά. Πρόκειται στην ουσία για έναν λογοτεχνικό χαρακτήρα που αν και πιθανολογούμε πως δομήθηκε με αναφορές σε ιστορικό πρόσωπο, η μυθολογία που με τους αιώνες τον περιέβαλε και εξέλιξε, δημιούργησε τεράστιες αποστάσεις από τις πραγματικές του διαστάσεις, μετατρέποντας τον περισσότερο σε αρχετυπικό τύπο φανταστικού ήρωα.

Η ιστορία όπως διασκευάστηκε από τον Ανδρέα Φλουράκη

Ο Ριχάρδος, βασιλιάς της Αγγλίας, αναχωρεί για μια εκστρατεία, αφήνοντας αντικαταστάτη στο θρόνο τον αδερφό του Ιωάννη. Ο τελευταίος, κυβερνά άδικα και τυραννικά προκαλώντας τη λαϊκή αγανάκτηση. Με αφορμή την υπεράσπιση ενός φτωχού ανθρώπου μπροστά στον αντιβασιλέα Ιωάννη, ο κόμης Ρομπέν του Λόξλεϊ αντιτάσσεται στην άδικη εξουσία, επικηρύσσεται, χάνει το αξίωμα του ενώ τα κτήματά του δημεύονται. Ο ίδιος βρίσκει καταφύγιο στο δάσος του Σέργουντ όπου αργά συρρέουν για να καταφύγουν πολλοί αγανακτισμένοι από την πολιτική του Ιωάννη.

Εν τω μεταξύ, μαθαίνεται ότι ο Ριχάρδος πιάστηκε αιχμάλωτος στην Αυστρία και απαιτούνται λύτρα για να ελευθερωθεί. Ο Ιωάννης επινοεί τρόπους για να αποφύγει την πληρωμή ενώ ταυτόχρονα καταφθάνει στο παλάτι και η λαίδη Μάριον. Αν και διασπείρεται η φήμη πως ο βασιλιάς είναι νεκρός, ο Ρομπέν συναντιέται με τον μεταμφιεσμένο Ριχάρδο και ακολουθεί μια σειρά επεισοδίων και παρεξηγήσεων έως ότου ηττηθεί ο Ιωάννης και ο Ριχάρδος ανακτήσει το θρόνο. Ο βασιλιάς Ριχάρδος αποκαθιστά τη δικαιοσύνη και επιστρέφει στο Ρομπέν τον τίτλο και την περιουσία του. Με τη σειρά του, ο δίκαιος Ρομπέν χαρίζει τα κτήματα του σε όλους τους πολίτες.

Η παράσταση του Δημήτρη Δεγαΐτη

Η πρόταση του Δημήτρη Δεγαΐτη για το μύθο του Ρομπέν προσεγγίζει τις ανθρώπινες, ρεαλιστικές πλευρές του ήρωα και του μύθου, όπως θα τον φαντάζονταν παιδιά, σε μια κλασσική διασκευή, προσαρμοσμένη στην ελληνική παιδική σκηνή. Ακολουθώντας μια περισσότερο παραδοσιακή φόρμα, η παράσταση επικοινωνεί με το κοινό της χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως τα κωμικά, ισορροπημένα ενεργειακά, επεισόδια, τις γρήγορες εναλλαγές δράσεων, τις παραμυθιακές ατμόσφαιρες και την απόδοση καθαρά δομημένων χαρακτήρων, επικεντρωμένων στα βασικά τους χαρακτηριστικά.

Οι δράσεις ανεπτυγμένες κινησιολογικά σε ολοκληρωμένες εικόνες, με μια πολύ καλή χρήση του σκηνικού χώρου μέσω της κίνησης σε όλα τα επίπεδα και προς όλες τις κατευθύνσεις, από τη Μαρίζα Τσίγκα, προήγαγαν το παραστασιακό αποτέλεσμα, για να το γεμίσουν και να το ζεστάνουν, όσο χρειαζόταν, οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου. Οι φυσικοί ήχοι σε συνδυασμό με τη μουσική του Νίκου Τσέκου, συμπλήρωσαν τη μεσαιωνική ατμόσφαιρα της ιστορίας ενώ η λιτή σκηνογραφία της Έλλης  Λιδωρικιώτη ενίσχυσε την εικονοποιία των επεισοδίων με την πολυμορφική χρήση των αντικειμένων, τόσο όσο χρειαζόταν για τη συνεχή διατήρηση της σκηνικής ισορροπίας. Από την άλλη,  κάποιες από τις ενδυματολογικές επιλογές, επίσης της Έλλης Λιδωρικιώτη, είτε έδειχναν την ανάγκη μιας περισσής φροντίδας προτού εκτεθούν σκηνικά, είτε δεν ταυτίζονταν απόλυτα με το ύφος της παράστασης, είτε απέπνεαν βαρύ τον αέρα των χρόνων παραμονής τους στο βεστιάριο του Θεάτρου Τέχνης.

«Ο Ρομπέν των δασών, από τις βρετανικές μπαλάντες του μεσαίωνα γίνεται κλασικό παραμύθι για παιδιά στο Θέατρο Τέχνης.»

Ο Ιωάννης του Δημοσθένη Φίλιππα πέτυχε το «πέρασμα» του στα παιδικά καθίσματα, με την υπερ – κωμική του προσέγγιση ως παραδοσιακή καρικατούρα του κακού ήρωα, επενδυμένου κινησιολογικά με μούτες και χειρονομίες. Ο Ρομπέν του Αυγουστίνου Κούμουλου ήταν πλήρης, σωματικός όσο απαιτούσε η δράση, κωμικός όσο ζητούσε η διασκευή και ευγενής όσο προϋπέθετε ο χαρακτήρας. Η Ντάνυ Γιαννακοπούλου ως Μάριον, έφερε τη φρεσκάδα της ηρωίδας στη σκηνή με την ανάλαφρη παρουσία της, αποδίδοντας καλύτερα στους διαλόγους με το Ρομπέν παρά στα μονολογικά μέρη. Απολαυστικός και αυθεντικός ο Λίτλ Τζον του Κωνσταντίνου Μουταφτσή ενώ ο Ριχάρδος – ιερέας του  Δημήτρη Δεγαΐτη στάθηκε στο «βασιλικό» του ύψος τόσο με το ύφος όσο και με την ενέργεια του. Συνεπής και σωστός ο Βασίλης Φακανάς ως σύμβουλος του αντιβασιλέα Ιωάννη. Καλή και ευχάριστη η Μαριέλλα Δουμπού, απολαυστικός σεφ ο Αντώνης Χρήστου και συνεπέστατος σε ότι καταπιάστηκε ο Άρης Λεοντόπουλος.

Ο Ρομπέν των δασών, από τις βρετανικές μπαλάντες του μεσαίωνα γίνεται κλασικό παραμύθι για παιδιά στο Θέατρο Τέχνης.

Συντελεστές παράστασης Ρομπέν των Δασών

• Θεατρική διασκευή: Ανδρέας Φλουράκης
• Σκηνοθεσία: Δημήτρης Δεγαΐτης
• Σκηνικά-Κοστούμια: Έλλη  Λιδωρικιώτη
• Μουσική: Νίκος Τσέκος
• Κίνηση: Μαρίζα Τσίγκα
• Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
• Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Θεοδώρα Βεστάρχη
• Παίζουν: Δημοσθένης Φίλιππας,  Αυγουστίνος Κούμουλος, Ντάνυ Γιανακοπούλου, Κωνσταντίνος Μουταφτσής, Δημήτρης Δεγαϊτης, Βασίλης Φακανάς, Μαριέλλα Δουμπού, Αντώνης Χρήστου και Άρης Λεοντόπουλος

Πληροφορίες

• Τοποθεσία: Θέατρο Τέχνης,
• Διεύθυνση: Φρυνίχου 14, Πλάκα
• Ημέρες και ώρες παραστάσεων: κάθε Κυριακή στις 11πμ και 3μμ, Οργανωμένες παραστάσεις καθημερινά για σχολεία
• Τιμές Εισιτηρίων: Ενιαία τιμή για μικρούς και μεγάλους θεατές 10 Ευρώ, ανά άτομο.
• Τηλέφωνο Ταμείου: 210–3222464, 210-3236732
• Official Site

-Βία: Καθόλου

-Γυμνό: Καθόλου

Διαβάστε περισσότερα άρθρα παιδικού θεάτρου εδώ