Ο Ράφτης Κυριών του Ζωρζ Φεντώ, γράφτηκε το 1887 και παρουσιάζεται στην Αθήνα, 130 χρόνια αργότερα, σε μετάφραση του σκηνοθέτη του, Δημήτρη Μυλωνά.

Ο συγγραφέας μας χάρισε πάνω από εξήντα φαρσοκωμωδίες, με πρώτη του επιτυχία το Tailleur pour dames (Ράφτης Κυριών, 1887). Συνέχισε να γράφει έως το θάνατο του, μετά από τον οποίο ανέβηκε το τελευταίο του έργο Cent millions qui tombent (Εκατό εκατομμύρια που πέφτουν). Ο Φεντώ υπήρξε εξέχων συγγραφέας κλασικής φάρσας και το κύρος του καταξιώθηκε με το ανέβασμα των έργων του κυρίως στην Κομεντί Φρανσαίζ.

Ράφτης Κυριών – Μια παραδοσιακή φάρσα

Πρόκειται για μια κλασική φάρσα του 19ου αιώνα, τη δημοφιλή αυτή μορφή της κωμωδίας όπου το γέλιο προκαλείται από το χονδροειδές, υπερβολικό και έντονο σωματικό παίξιμο σε καταστάσεις τεχνητές και άκρως απίθανες να συμβούν με ρεαλιστικούς όρους. Ως είδος γεννήθηκε στα λαϊκά δρώμενα, αναπτύχθηκε διατρέχοντας το σκοτεινό μεσαίωνα ακριβώς λόγω του λαϊκού χαρακτήρα της και  εξελίχθηκε δραματουργικά  μέχρι τα μέσα περίπου του 17ου αιώνα στη Γαλλία. Επανεμφανίστηκε κυρίως με τη μορφή της «φάρσας κρεβατοκάμαρας» (Πινήρο, Αγγλία) που πραγματεύεται κάποια παράλογη κατάσταση, βασισμένη συνήθως σε εξωσυζυγικές περιπέτειες (εξ ου και ο αντίστοιχος χαρακτηρισμός).

Η υπόθεση

Τα συστατικά είναι λίγο ή πολύ γνωστά: παντρεμένοι σε κρίση, παράνομα ζευγάρια που πασχίζουν να βρουν το χρόνο και το χώρο για να βιώσουν τον έρωτα τους, παρεξηγήσεις που διαδέχονται η μια την άλλη με ταχύτητα και ένα διαμέρισμα όπου γύρω του περιπλέκεται η ιστορία.

Πιο συγκεκριμένα, ο Ζεράρ Μουλινό, με τη ιδιότητα του γιατρού, είναι παντρεμένος με την Ιβόν, ενώ παράλληλα διατηρεί ερωτική σχέση με τη Σουζάν, σύζυγο του Oμπέν. Ο Ομπέν απατά τη Σουζάν με τη Ρόζα, σύζυγο του Μπασινέ, φίλου του Μουλινό. Ο Μουλινό προκειμένου να μπορεί ανενόχλητος να ζήσει τον παράνομο έρωτά του, νοικιάζει από τον Μπασινέ ένα διαμέρισμα το οποίο μέχρι πρότινος λειτουργούσε ως ραφτάδικο κι εκεί κανονίζει να συναντήσει τη Σουζάν.

Η παράσταση του Δημήτρη Μυλωνά

Η παράσταση του Ράφτη Κυριών στο Από Μηχανής είναι πράγματι μια φάρσα που υπηρετεί με συνέπεια τα συστατικά εκ των οποίων συντίθεται και τα χαρακτηριστικά στα οποία αναλύεται. Η επιλογή του έργου είναι στοίχημα από μόνη της καθώς σημαίνει πως ο Δημήτρης Μυλωνάς θεωρεί πως μας αφορά ένα τέτοιο έργο, 130 χρόνια μετά τη συγγραφή του. Πράγματι μια ιστορία με «ελαφρό» μεν περιεχόμενο και με υπερρεαλιστική σχεδόν απόδοση μπορεί να αποτελέσει σχόλιο για το σύγχρονο παράλογο και για την «ελαφρότητα» με την οποία συνάπτουμε σχέσεις και αντιμετωπίζουμε συχνά την πραγματικότητα. Απομένει να πραγματωθεί επί σκηνής ως της αρμόζει.

Ράφτης Κυριών" στο Από Μηχανής Θέατρο
«Ράφτης Κυριών,» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυλωνά, στο Από Μηχανής Θέατρο
Οι συντελεστές

Την πραγμάτωση αυτή ενίσχυσε η Αμαλία Αντώνη με το τέχνασμα της πόρτας και τη σύμβαση της απουσίας και παρουσίας των ηρώων. Η σκηνική απόδοση των εισόδων και εξόδων από πόρτες – πλαίσια, διατρητές και κινούμενες χωρίς ουσιαστικά να οδηγούν κάπου αλλού, ενέτεινε τόσο την υπερβολή στη δραματική ένταση αυτών των κινήσεων (είσοδοι και έξοδοι) αλλά και τον υπερρεαλισμό της δράσης ανάγοντας το περιεχόμενο της ιστορίας σε μια άλλη διάσταση, ανώτερη, πέραν της φαρσικής.

Τα κοστούμια του MILTOS, προέβαλαν τη γραφικότητα των χαρακτήρων και το συγκεκριμένο μοτίβο που καθένας τους υπηρετούσε μέσα στη δράση. Η υπερβολή ως κυρίαρχο στοιχείο, ειδικά στα γυναικεία πρόσωπα, εξυπηρετεί επίσης τα φαρσικά χαρακτηριστικά και άρα, αν και ίσως να μας ξένισε, χρησιμοποιήθηκε ορθά.

Ο Ράφτης Κυριών επενδύθηκε μουσικά με τρόπο τέτοιο ώστε η μουσική να αποτελέσει σημαντικό μέρος της σκηνοθεσίας (μουσική από τον Π.Κ.) αλλά και αντίστοιχα φωτιστικά (φωτισμοί από την Άννα Σμπώκου). Ήχος και φως μέσα στο λιτό σκηνικό πεδίο έδωσαν ακόμη περισσότερη ανάγλυφη πνοή στο χώρο και ενίσχυσαν με το παραπάνω την ήδη γρήγορη ροή και ταχύτητα στην εναλλαγή σκηνών και διαθέσεων. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τα σώματα των ηθοποιών μέσα από μεγάλες κινήσεις, χειρονομιακά σχήματα σε επανάληψη και μάσκες-γκριμάτσες (επιμέλεια κίνησης από την Ειρήνη Κυρμιζάκη) συν-δημιούργησαν το φαρσικό περιβάλλον μιας παράστασης που δομήθηκε τελικά με πολύ προσοχή ώστε να διατηρήσει παράδοξα την ισορροπία  μεταξύ της υπερβολής και της υπερ –πραγματικότητας.

Οι ηθοποιοί

Οι γραφικοί χαρακτήρες – κοινά μοτίβα της φάρσας (π.χ. ο σύζυγος, ο υπηρέτης, η ερωμένη, η πεθερά κλπ), υπηρετήθηκαν από τους ηθοποιούς με σαφήνεια και πληρότητα. Ειδικά οι γυναικείοι ρόλοι, πέρα από την ιδιαιτερότητα της κάθε προσωπικότητας όπως την επινόησε ο Φεντώ, είχαν μια επιπλέον σκηνοθετική «πινελιά» επιτείνοντας την ακρότητα και το παράλογο.

Ο Μουλινό του Αλέξανδρου Μπουρδούμη είναι ίσως λίγο πιο «ελληνικός» και άρα λιγότερο ανάλαφρος από το Γάλλο συγγενή του. Είναι όμως κινησιολογικά υποστηριγμένος, με την απαιτούμενη υπερβολή σε κάθε δράση του  ενώ η ταχύτητα της επινοητικής σκέψης μέσω του λόγου για να σκεπάσει τα κόλπα και τις εξωσυζυγικές του ατασθαλίες αναδεικνύει δυνατότητες υποκριτικές που χρήζουν μιας πάρα πολύ καλής προετοιμασίας ώστε να μας ξεγελάσουν με τη «φυσικότητα» τους.

Απολαυστική, σε όλη της την υπερβολή κι αυτή, η κυρία Αιγκερβίλ της Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου. Θυμίζει περισσότερο καρικατούρα γελοιογραφίας σε σημεία αλλά και πάλι υπηρετεί ακριβώς εκείνο το στοιχείο που κάνει πιο αυθεντική φάρσα το “Ράφτη Κυριών” (με την υποσημείωση πως ίσως χρειαζόταν λίγο λιγότερο από το δαιμονικό της ντισνεϊκής Cruella Devil).

«Ο Ράφτης Κυριών σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυλωνά έχει την ταυτότητα παραδοσιακής φάρσας, διανθισμένης με σύγχρονες αναφορές και ισορροπημένης μέσα στην υπερβολή της.»

Η Ρόζα της Ελένης Βαϊτσου ήταν μια μπριόζα και χυμώδης Ρόζα που ακολούθησε, πειστικά, μια περισσότερο femme fatale κατεύθυνση, με ισπανικό αέρα.

Η Άννα Ελεφάντη μας χάρισε μια Σουζάν αυθεντική, νευρική στα όρια της μη ανοχής και απόλυτα αντίστοιχη του χαρακτήρα σε όλα τα επίπεδα.

Ο κομβικός ρόλος του Ετιέν, όπως ο ρόλος του υπηρέτη που μας ταξιδεύει πολύ πίσω στο χρόνο, με προεκτάσεις ακόμη και στην υποδοχή του κοινού, ήταν σύμφωνος απόλυτα στο ύφος και ακόλουθος κάθε σημασιολογικής προέκτασης του χαρακτήρα. Ο Ευθύμης Μπαλαγιάννης ήταν ο ιδανικός Ετιέν.

Ο Μπασσινέ του Δημοσθένη Φίλιππα ήταν ακριβής και διασκεδαστικός. Οι λούπες στο λόγο και την κινησιολογία του, ανέδειξαν τον ήρωα και επιδότησαν τη θέση του ανάμεσα στα υπόλοιπα πρόσωπα.

Η Ελεάνα Στραβοδήμου ακολούθησε τις ανάγκες της Υβόν. Ανάλαφρη σαν παρουσία, με μετρημένες εντάσεις και ακρότητες.

Η Μαρία Χάνου ως Πομπινέτ – νύφη, σε μια φαρσική εκδοχή της Νύφης του Ματωμένου Γάμου, ισορρόπησε κινησιολογικά αλλά και υποκριτικά το ακραία επιλεγμένο μοτίβο.

Τέλος, ο Γιάννης Σαμψαλάκης απέδωσε τον κύριο Ωμπέν με κύρος και συνέπεια.

Ο Ράφτης Κυριών του Ζωρζ Φεντώ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυλωνά, στο Από Μηχανής Θέατρο, έχει την ταυτότητα παραδοσιακής φάρσας, διανθισμένης με σύγχρονες αναφορές και ισορροπημένης μέσα στην υπερβολή της.

Συντελεστές της παράστασης Ράφτης Κυριών

  • Σκηνοθεσία-μετάφραση: Δημήτρης Μυλωνάς
  • Σκηνικά: Αμαλία Αντώνη
  • Κοστούμια: MILTOS
  • Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης.
  • Μουσική: Π. Κ.
  • Επιμέλεια κίνησης: Ειρήνη Κυρμιζάκη
  • Βοηθός σκηνοθέτη: Βίκη Παναγιωτοπούλου
  • Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφιδάς
  • Παίζουν: Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Ελένη Βαΐτσου, Άννα Ελεφάντη, Ευθύμης Μπαλαγιάννης, Δημοσθένης Φίλιππας, Ελεάνα Στραβοδήμου, Μαρία Χάνου, Γιάννης Σαμψαλάκης.
  • H παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Πληροφορίες

  • Τοποθεσία: Θέατρο Από Μηχανής
  • Διεύθυνση: Ακαδήμου 13
  • Πληροφορίες – Κρατήσεις: 210.5232097
  • Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων: Κάθε Δευτέρα & Τρίτη στις 9μμ,  Έως τις 13 Φεβρουαρίου 2018
  • Τιμές εισιτηρίων: 8 – 13 ευρώ
  • Διάρκεια: 100΄
  • Site

Βία: Καθόλου

Γυμνό: Ελάχιστο

 

Διαβάστε περισσότερες Θεατρικές κριτικές εδώ

 

 

Προηγούμενο άρθροΓυναίκες του Παπαδιαμάντη σε σκηνοθεσία Π. Ζούλια στο Θέατρο Χώρα
Επόμενο άρθρο«Βασιλειάδα— Η Πολιτεία της Αγάπης» από τις εκδόσεις Άθως
Μαρία Στέλλα Μπινίκου
Απόφοιτη Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, της Φιλοσοφικής Σχολής Ιωαννίνων (κατεύθυνση Ψυχολογίας) και Θεατρικών Σπουδών, της Σχολής Καλών Τεχνών, στο Ναύπλιο. Φοιτήτρια στο Μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Σύγχρονες Δημοσιογραφικές Σπουδές», του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου.