Στον φιλόξενο και ιδιαίτερο χώρο του Bios, παρουσιάζεται μια υπέροχα αλλόκοτη και φρέσκια παράσταση, που με αισιοδοξία μας παρουσιάζει ολόκληρη την ανθρώπινη ύπαρξη. Το έργο «Και θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία. Η ζωή είναι καλή» με τις Σοφία Κορώνη και Αγγελική Παπαθεμελή, μας ταξιδεύει στα αξιοθαύμαστα της ζωής και μας οδηγεί στα αιώνια αναπάντητα ερωτήματα της. Ποιοι είμαστε; Τι είναι πραγματικό και ποια είναι τελικά η ουσία της ζωής; Μέσα από τα κείμενα της Βιρτζίνια Γουλφ και της «Αλίκης στην χώρα των θαυμάτων», μεταφερόμαστε μαγικά σε έναν κόσμο που οι πραγματικοί κανόνες δεν ισχύουν. Όλα μοιάζουν με παραμύθι, ή με όνειρο από το οποίο θα ξυπνήσουμε, έχοντας βρει τις απαντήσεις που ζητάμε και με την αισιοδοξία, πως θα τα καταφέρουμε. Πως τελικά η ζωή είναι ωραία!

Με αφορμή λοιπόν την ιδιαίτερη αυτή απόδοση, μιλήσαμε με τις δημιουργούς και εκτελεστές του εγχειρήματος αυτού. Η Σοφία Κορώνη και η Αγγελική Παπαθεμελή, μας δίνουν μέσα από το κείμενο κομμάτια των υπεραισιόξων χαρακτήρων τους και μας χαρίζουν λίγη από τη θετική τους αύρα. Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερη συνέντευξη, μας μιλούν για το ταξίδι που τις οδήγησε στο έργο τους, για τη ζωή και τον έρωτα. Εύχονται δε, όσοι δουν την παράστασή τους να φύγουν από το θέατρο με «το άρωμα των λουλουδιών» στη σκέψη τους…


Μάνια Βορεάκου: – Έχετε αντλήσει τον τίτλο της παράστασής σας από την Βιρτζίνια Γουλφ. Τί σηματοδοτεί ο τίτλος αυτός για εσάς;

Σοφία Κορώνη: – Στην παράσταση διανύουμε, πέφτοντας μέσα από την τρύπα του κουνελιού, τη μεγάλη περιπέτεια της ζωής, μέσα σε ένα θαυμαστό δευτερόλεπτο ονείρου. Θα διερωτηθούμε για την ακατανόητη και φευγαλέα ύπαρξή μας μες στο άπειρο σύμπαν, θα κονταροχτυπηθούμε με το νόημα των λέξεων (αντιστοιχούν στα πράγματα που ονοματίζουν;), θα αναζητήσουμε τον ορισμό της ταυτότητα μας που μας διαφεύγει ακατάπαυστα όσο ρέουμε κι εμείς μες στο χρόνο που μας ανασχηματίζει κάθε στιγμή, θα καταφύγουμε στο οπλοστάσιο του παιδιού -τη ζαβολιά- που τολμά ατρόμητα να εξερευνήσει και να αμφισβητήσει κάθε δεδομένη πραγματικότητα, στον έρωτα που διευρύνει την εμπειρία του εαυτού μας αξιώνοντας τη στιγμιαία έστω νίκη μας στον θάνατο, μέσα απ’ την έκσταση της συνύπαρξης, θα θυμώσουμε γιατί ο χρόνος είναι μονάχα ό,τι μας χαρίζεται και δεν προλαβαίνουμε να…

Και η ζωή μοιάζει σαν τη «στιγμιαία απόλαυση ενός παράξενου ονείρου» και είναι παρηγοριά λοιπόν που θα πέσουμε να κοιμηθούμε και αύριο θα ξυπνήσουμε πάλι και θα ακουμπήσουμε στο καταφύγιο των μικρών καθημερινών φροντίδων και πριν σβήσουμε το φως θα σκεφτούμε ότι την αυριανή έστω… «Θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία. Η ζωή είναι καλή…»

Θα σφάξουμε το κουνέλι
«Και θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία. Η ζωή είναι καλή. Θα σφάξουμε το κουνέλι» για δεύτερη χρονιά στο Bios.

Μάνια Βορεάκου: – Εκτός από την Βιρτζίνια Γουλφ, έχετε επιλέξει αποσπάσματα κι από την «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων.» Τι σας ενέπνευσε σε αυτά τα κείμενα και με ποιον τρόπο αυτά ενδεχομένως συνδέονται;

Αγγελική Παπαθεμελή: – Οδηγηθήκαμε στα κείμενα αυτά μέσα από μια παράξενη, γοητευτική και μεγάλη σε διάρκεια διαδρομή. Η αρχή έγινε με μια θαυμάσια ιδέα της Σοφίας να ερευνήσουμε το θέμα της αλήθειας και του ψεύδους, πρόταση που απέκτησε πολύ σύντομα υπόσταση μέσα από το «Περί αλήθειας και ψεύδους υπό εξωηθική έννοια» του Φ. Νίτσε. Μέσω του κειμένου αυτού η συζήτηση γρήγορα στράφηκε στο ζήτημα αυτού που από κοινού αποδεχόμαστε οι άνθρωποι ως πραγματικότητα (ανάλογα πάντα με την εποχή και τον πολιτισμό στον οποίο ζούμε) και μιας εσωτερικής και άρρητης πραγματικότητας του καθενός, της βιωμένης εμπειρίας.

Στο αν και πώς μπορεί αυτή η βαθύτερη προσωπική αλήθεια να μεταδοθεί, να αναγνωριστεί και έτσι να αποκτήσει οντότητα. Στο κατά πόσο η «πραγματικά πραγματική» υπόσταση των πραγμάτων, των ανθρώπων, των συμβάντων, του Κόσμου μπορεί να γίνει αντιληπτή και πολύ περισσότερο να ονομαστεί ώστε να επικοινωνηθεί ή πάντα θα διαφεύγει…

Ακολούθησαν άπειρα κείμενα, τραγούδια, πίνακες, φωτογραφίες, ταινίες και εξομολογητικές συζητήσεις (ελάχιστα σπαράγματα από Νίτσε, Τ. Σ. Έλλιοτ, Φ. Πεσσόα, Οκτάβιο Παζ, Μ. Γιουρσενάρ, αλλά και η σκηνή του χορού από το Permanent Vacation του Τζάρμους ντυμένη με το Morning Sun των Underground Youth έφτασαν τελικά και μέχρι την παράσταση).

Αναπόφευκτα συναντήσαμε τα δυο υπέροχα «παραμύθια ενηλικίωσης» που χάρισε στην ανθρωπότητα ο Λ. Κάρολ, την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων και το Μέσα απ’ τον καθρέφτη – και τι βρήκε η Αλίκη εκεί. Το να ανακαλύψουμε και τα αριστουργηματικά Κύματα της Β. Γουλφ ήταν πια απλά θέμα χρόνου.

Η αναζήτηση της αληθινής μας ταυτότητας, του πυρήνα, οι συνεχείς μεταμορφώσεις, δικές μας και του κόσμου γύρω μας, η ισχύς αλλά και η ανεπάρκεια της γλώσσας και της ονοματοδοσίας των πραγμάτων, η τερατώδης έννοια του χρόνου, η αβάσταχτη μοναξιά της ύπαρξης και η συνάντηση με τον άλλο, η τόλμη και ο τρόμος, το φευγαλέο και το παντοτινό, το ανυπολόγιστο και τα στενά όρια του εαυτού, η οδύνη της απώλειας, το ανεξίτηλο αποτύπωμα της ζωής πάνω μας, το λογικό μας καταφύγιο και η μεγαλειώδης ανταρσία μιας ελεύθερης σκέψης, πάνω απ’ όλα μια αθωότητα όχι παιδική αλλά ξανακερδισμένη, μια επώδυνα κερδισμένη φρέσκια, γενναία ματιά στη ζωή ξεπηδούν μέσα απ’ τις σελίδες και των δύο αυτών συγγραφέων.

Η σουρεαλιστική γραφή του Κάρολ και η ελεύθερη συνειρμική γραφή της Γουλφ (τόσο συναφείς στην προσπάθεια να συλλάβουν και να αποτυπώσουν το παράλογο τής – γοητευτικής και τόσο συγκινητικής μέσα στην πλήρη ανημπόρια της – ύπαρξής μας) έγιναν για μας χωρίς καμιά αμφιβολία ενιαίο υλικό.

Μάνια Βορεάκου: – «Για να είμαι εγώ, πρέπει να φωτίζομαι από τα μάτια των άλλων.» Σύμφωνα με αυτή τη φράση, αναγνωρίζουμε την ύπαρξή μας κυρίως μέσα από το πώς και αν οι άλλοι μας βλέπουν σαν άτομα. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;

Σοφία Κορώνη: – «Τώρα κανείς δε με βλέπει κι εγώ σταμάτησα ν’ αλλάζω.» Β. Γουλφ

Νομίζω πως το μείζον θέμα δεν είναι το πώς οι άλλοι μας βλέπουν, αλλά το πώς το βλέμμα του άλλου, μέσα από την συνύπαρξη, φωτίζει το κλειστό δωμάτιο που είναι ο εσώτερος εαυτός μας, έτσι ώστε εμείς οι ίδιοι να δούμε, να αντιληφθούμε τον εαυτό μας και να τον προσδιορίσουμε. Σε κάθε συνάντηση, κάθε στιγμή καλούμαστε να δράσουμε, να επιλέξουμε τον τρόπο που θα συν-ανα-στραφούμε, κι εκεί προκύπτει ο προσδιορισμός του «ποιοι γινόμαστε» σύμφωνα με το πώς πράττουμε ως προς τον άλλον – κι ο άλλος με τη σειρά του αντίστροφα. Έπειτα από κάθε συν-ύπαρξη γινόμαστε καινούργιοι… «παύω να είμαι εγώ, γίνομαι η … ανακατεμένη με – με ποιον; – με τον ..;»

Από κει και πέρα ανοίγονται και όλα τα θέματα που αφορούν στην αφύπνιση του «εγώ», που επιλέγει να αναγνωρίζει την ευθύνη του στην σύμπραξη για τη δημιουργία ενός «καλύτερου» κόσμου που να μας χωράει όλους ισότιμα και ισόψυχα. Και ίσως καταφέρουμε και να τον ομορφύνουμε στον λίγο χρόνο που έχουμε να περάσουμε μαζί.

«Η ανθρώπινη φωνή έχει μια αφοπλιστική ικανότητα – δεν ζούμε μόνοι, ένα είμαστε.» όπως μας λέει η Βιρτζίνια Γουλφ στη φράση που καταλήγουμε στην παράσταση.

Μάνια Βορεάκου: – Πώς αντιλαμβάνεστε τον ρόλο του έρωτα για την ανθρώπινη ύπαρξη σύμφωνα με το κείμενο;

Αγγελική Παπαθεμελή: – Ο έρωτας έρχεται να σαρώσει τα στενάχωρα όρια του εαυτού μας, ό,τι «ανακόπτει τη ροή της ύπαρξής μας», όποιον «κόμπο στο κέντρο αντιστέκεται». Έρχεται να μας θυμίσει μια εκστατική κατάσταση όπου όλα είναι Ένα, γιατί «Καθώς αυτός πλησιάζει, παύω να είμαι εγώ, γίνομαι η … ανακατεμένη με τον…», να μας δώσει επιτέλους το αληθινό μας όνομα – «και σ’ αυτόν θα θέσω το ερώτημα: Ποια είμαι;».

Ο έρωτας, άγριος, τρομακτικός, υπέροχος και απολύτως έξω από τον έλεγχό μας, θα κατατροπώσει όλα μας τα ψέματα «σαν ένα τεράστιο κύμα, έπεσε πάνω μου – μ’ έσυρε βίαια, μ’ άνοιξε, άφησε γυμνά τα βότσαλα στο γιαλό της ψυχής μου. Οι προσποιήσεις κατέρρευσαν.»

Ο έρωτας κυρίως θα διαστείλει τη στιγμή στο άπειρο, θα σταματήσει το ανελέητο τικ τακ του ρολογιού – «Πού είναι ο θάνατος απόψε;». Απλόχερα θα μας χαρίσει χώρο, βάζοντας μια νέα, άγνωστο από πού φερμένη, τάξη στην ύπαρξή μας: «Κι όλα ξάφνου στάθηκαν. Η καρδιά μου φτερουγίζει. Το βάρος έφυγε. Τα εμπόδια παραμερίστηκαν. Η βασιλεία του χάους τέλειωσε.»

«Τι απέραντη ανακούφιση!» Για λίγο. Αλλά και τι διαρκεί; Η σκηνή του έρωτα στην παράσταση προλογίζεται με τη φράση «Κοίτα τώρα τη σκηνή που τόσο γρήγορα θα χάσεις».

Ο έρωτας σαν τη ζωή θα έρθει για να φύγει, σαν τη ζωή δε θα μάθουμε γιατί, αλλά θα ζωγραφίσει απ’ την αρχή την ύπαρξή μας και θα «χαράξει το πρόσωπό μας στο μαύρο του απείρου». Θα «ανοίξει μια τρύπα στο μυαλό μας, μια διαφάνεια, μέσ’ από την οποία μπορούσες να τα δεις όλα», θα μας υψώσει στο πέταγμά μας και θα μας τσακίσει στην πτώση μας, θα μας πληγώσει θανατερά και «δε θα υπάρχουνε λόγια για τον πόνο», αλλά δε θα πειράζει. «Πολεμείστε, φωνάζω, πολεμείστε.» Πληγές–παράσημα, περιουσία μας. «Για μια στιγμή, αυτή τη στιγμή, είμαστε μαζί.

Εμείς, με φόντο τα παράθυρα στο δρόμο, εμείς οι δύο από εκατομμύρια εκατομμυρίων, για μια στιγμή από μυριάδες αμέτρητες στιγμές παρελθόντος και μέλλοντος, φλεγόμασταν θριαμβευτικά. Κι ύστερα… Ήταν τεράστιο το εγχείρημα, είπα.» Θα είμαστε μικροί, πολύ μικροί για τον έρωτα και για τη ζωή, μα κι αυτό δε θα πειράζει. «Δεν είμαστε τόσο απλοί. Κι ωστόσο, η αγάπη είναι απλή.»

Όλοι αναπόφευκτα θα ηττηθούμε απ’ τη ζωή (όπως έγραψε άλλη μια φλεγόμενη ύπαρξη, η Σ. Κέην στο Λαχταρώ της, «no one survives life – η ζωή δεν έχει ούτε έναν επιζώντα»). Ας ηττηθούμε νικώντας, ζώντας, μαζί.

Μάνια Βορεάκου: – Στην παράσταση συνδυάζετε την επιμέλεια του κειμένου με τη σκηνοθεσία και το υποκριτικό μέρος. Πόσο δύσκολο είναι να συνδυαστούν αυτά;

Σοφία Κορώνη: –  Δουλέψαμε επισταμένα οκτώ περίπου μήνες για την βασική δημιουργία του κειμένου, το οποίο στις πρόβες σταδιακά πήρε και την τελική του μορφή. Και άλλους τέσσερεις μήνες κάναμε πρόβες. «Ήταν τεράστιο το εγχείρημα, είπα» όπως αναφέρεται συχνά και από την Β. Γουλφ στην παράσταση. Υπήρξε παρόλα αυτά μια σχεδόν μυητική διαδικασία για μας, μιας και καταπιαστήκαμε με ζητήματα ζοφερά αλλά και κοινά και για τις δυό μας. Ανοιχτήκαμε σ’ αυτή τη διαδρομή με μεγάλη εμπιστοσύνη και σκεφτόμασταν σε κάθε βήμα ότι δεν γνωρίζουμε ίσως πού θα οδηγήσει αλλά αξίζει να εξερευνήσουμε. Άλλωστε αυτό υπήρξε και ένα από τα κύρια θέματα της παράστασης: η εξερεύνηση.

Πρακτικά αντιμετωπίσαμε κυρίως τη δυσκολία του να σκηνοθετείς και να βρίσκεσαι ταυτόχρονα ο ίδιος επί σκηνής. Σύμμαχος μεγάλος, βέβαια, υπήρξε το κείμενό μας, που δουλεύοντάς το και διαμορφώνοντάς το όλους αυτούς τους μήνες, λειτούργησε ως γερή βάση και είχε ήδη ανοίξει δρόμο σε ιδέες και επιλογές. Ακροαστήκαμε -με σύμπνοια και παιδική σχεδόν δημιουργική διάθεση- η μια την άλλη. Βρήκαμε και δυσκολίες στην προσπάθεια να μιλήσουμε επί σκηνής τον ίδιο λόγο -αφού είμαστε ένα και το αυτό πρόσωπο, που συνομιλεί με τον εαυτό του. Ένα στοίχημα που παίζεται ακόμα σε κάθε παράσταση. Η σύμπραξη και το βλέμμα των συνεργατών μας, όπως και το βλέμμα της μιας στην άλλη κάθε στιγμή ακόμα και τώρα στις παραστάσεις, υπήρξε εργαλείο που μας βοήθησε να δώσουμε «μορφή και φωνή» σε κάθε σκηνική μας στιγμή.

Κι εδώ θα θέλαμε να σταθούμε (και εγώ και η Αγγελική) και στη σύμπραξη του Θάνου Ανεστόπουλου -στη μουσική της παράστασης- στο δώρο που μας προσέφερε να δημιουργήσει μαζί μας σ’ αυτό τον χρόνο που τόσο γενναιόδωρα μας δόθηκε να συναντηθούμε. Όλες οι παραστάσεις μας είναι αφιερωμένες στην μνήμη του.

Αγγελική Παπαθεμελή-Σοφία Κορώνη
Αγγελική Παπαθεμελή – Σοφία Κορώνη σε σκηνή από την παράσταση

Μάνια Βορεάκου: – Πρόκειται για ένα κείμενο που μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Τι προσδοκάτε να αποκομίσει το κοινό από τη θέαση του έργου;

Αγγελική Παπαθεμελή: –  Ένας φίλος παρακολούθησε την παράσταση και του έκανα αυτή την ερώτηση δυο βδομάδες μετά. Η χωρίς σκέψη απάντησή του ήταν : το άρωμα των λουλουδιών!

Το άρωμα των λουλουδιών λοιπόν, το τίποτα σχεδόν, ό,τι πιο όμορφο, λεπτοφυές και φευγαλέο, μα διαρκές – η οσφρητική μας μνήμη, λένε οι επιστήμονες, είναι η πιο ανθεκτική στο πέρασμα του χρόνου. Αυτό ας μείνει από την παράσταση. Κι όσο το καταφέρει ο καθένας, αυτό ας μείνει από τη στιγμιαία ύπαρξή μας – όχι η μπόχα της απληστίας μας.

Μάνια Βορεάκου: –
Η παράστασή σας χαρακτηρίζεται από την αεικίνητη ενέργεια σας και τη χημεία σας σαν υποκριτικό ντουέτο. Υπάρχουν σχέδια συνεργασίας σας για το μέλλον και αν ναι τι να περιμένουμε από μια ακόμα τέτοια σύμπραξη;

Σοφία Κορώνη: –  Στη ζωή συμβαίνουν Συναντήσεις. Για μένα αυτός είναι ένας τρόπος σπουδαίος να διαμορφώνομαι, να εξελίσσομαι, ο Άλλος. Στον έρωτα, τη φιλία, τη μητρότητα, τη συνεργασία. Δε ξεχωρίζω τη ζωή μου από τις επιλογές και τις διαδρομές μου στη σκηνική δημιουργία. Δε λέω, ζόρικα τα πράγματα, δυσκολεύομαι με όλα τα παραπάνω. Αλλά ανοίγω τα πανιά μου. Η Συνάντηση μου με την Αγγελική έχει κεφαλαία σε όλα τα γράμματα. Υπήρξε και υπάρχει ως Σπουδαία Συνάντηση. «Νικήσαμε τις αβύσσους του διαστήματος, θριαμβεύσαμε με ρουζ, με πούδρα, με λεπτά μαντηλάκια». Η παράστασή μας παίζεται ακόμα …και θα δούμε τι θα κάνουμε παρακάτω. Θα προκύψει από την επόμενη «αναγκαιότητα». Γιατί έτσι ξεκίνησε και η περιπέτεια του «Κουνελιού», όπως χαϊδευτικά αποκαλούμε την παράστασή μας.

Πληροφορίες παράστασης Και θα σφάξουμε το κουνέλι… με τις Αγγελική Παπαθεμελή και Σοφία Κορώνη
Προηγούμενο άρθροCaveman του Rob Becker για 10η χρονιά στο Θέατρο Coronet
Επόμενο άρθροΠρόβα Λόρκα: Μια τριλογία Λόρκα για το πάθος χωρίς ενοχές στο θέατρο Αλκμήνη