Το γνωστό έργο « Παιδιά ενός κατώτερου Θεού », γραμμένο το 1979 από τον αμερικανό θεατρικό συγγραφέα Μαρκ Μέντοφ, επανακυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική. Η κλασικότητα του έργου έγκειται στο γεγονός ότι εξακολουθεί να προβληματίζει και να συγκινεί τον αναγνώστη με το πάντα επίκαιρο ζήτημα της ύπαρξης της αδικίας στη φύση και το ερώτημα αν είναι τελικά εφικτή η συνένωση των δύο κόσμων, αυτόν των προνομιούχων και αυτόν των αδικημένων. Η μετάφραση και η απόδοση του έργου έγινε από το Γιάννη Βούρο.
Πλοκή έργου Παιδιά ενός κατώτερου Θεού
Ο Τζέιμς Λιντς είναι ένας καθηγητής λογοθεραπείας, ειδικός στα άτομα με προβλήματα ακοής και ομιλίας. Ο ίδιος θέτει ως στόχο της ζωής του να βοηθήσει τα άτομα, που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο και να έχουν μια φυσιολογική, μη διαφορετική ζωή από τους υπόλοιπους. Όταν προσλαμβάνεται στο ίδρυμα κωφαλάλων, που διευθύνει ο κύριος Φράνκλιν, γίνεται αμέσως αντιληπτή η επιθυμία του να ξεφύγει από τις υπάρχουσες διδακτικές μεθόδους. Δεν αρκείται στην απλή βελτίωση της ομιλίας των τροφίμων, αλλά προσπαθεί συνεχώς να τους φέρει σε επαφή με τον έξω κόσμο και να τους δείξει ότι δεν διαφέρουν σε τίποτα από αυτούς.
Στο ίδρυμα αυτό θα γνωρίσει τη Σάρα, μια κωφή τρόφιμο υψηλής αντίληψης, η οποία αμέσως του κινεί το ενδιαφέρον με τη δυναμική προσωπικότητά της. Το ενδιαφέρον γίνεται γρήγορα σφοδρός έρωτας και τότε θα ξεκινήσει η τιτάνια προσπάθειά του να κάνει πράξη τα πιστεύω του στην ίδια του την προσωπική ζωή. Η Σάρα, ζώντας στο περιθώριο και βιώνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και την απόρριψη ακόμα και από τους πιο οικείους της, είναι κλεισμένη στη σιωπή της και αρνείται να γνωρίσει τον κόσμο των «φυσιολογικών», που τόσο την πλήγωσε.
Ο έρωτας θα ενώσει τους δύο κόσμους και θα είναι αυτός που θα τους προστατεύει από τη σκληρή πραγματικότητα. Ο Τζέιμς δεν θα σταματήσει να πιέζει τη Σάρα να μιλήσει, να μπει επιτέλους στον κόσμο του για να τον μοιραστεί μαζί της και εκείνη δεν θα σταματήσει να πληγώνεται από την επιμονή του να την αλλάξει. Ακόμα και μετά το γάμο τους και την απομάκρυνση της ίδιας από το ίδρυμα, δεν παύουν να έρχονται σε σύγκρουση, καθώς πρέπει καθημερινά να παλεύουν για να ισορροπήσουν ανάμεσα στις επιθυμίες και τους φόβους τους…
Μηνύματα έργου
Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού θέτουν σε ρεαλιστική βάση τα προβλήματα και τις δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν οι κωφάλαλοι. Το βασικότερο πρόβλημα είναι η περιθωριοποίησή τους από την κοινωνία. Ακόμα και σήμερα, πολλοί ταυτίζουν την αδυναμία ομιλίας με κάποιου είδους νοητικής υστέρησης. Το έργο δείχνει ότι τα άτομα αυτά σκέφτονται και αισθάνονται με τον ίδιο τρόπο με τους υπόλοιπους. Μόνο που τα στερεότυπα που διατρέχουν την κοινωνία εξαιτίας του φόβου σε καθετί το διαφορετικό, δεν επιτρέπουν την ένταξή τους σε αυτή με αποτέλεσμα να καλλιεργείται το αίσθημα της απομόνωσης, της απόρριψης και της μειονεξίας. Οι ανθρώπινες ανάγκες τους να σπουδάσουν, να εργαστούν, να σχετιστούν να αγαπήσουν και να αγαπηθούν είναι πιθανό να μείνουν για πάντα ανικανοποίητες.
Το έργο δεν προσπαθεί να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα ή να προκαλέσει τον οίκτο του αναγνώστη, αντίθετα καταφέρνει να εκθέσει τα ουσιαστικά προβλήματα και το χάσμα των δύο κόσμων. Από τις πιο δυνατές στιγμές του έργου είναι η παραδοχή της μάνας ότι ο φόβος της να την έκανε να μισήσει το παιδί της για τη διαφορετικότητα του και ότι η αδυναμία της να διαχειριστεί μια τέτοια κατάσταση την οδήγησε στην εγκατάλειψη της κόρης της. Ακόμα και ο ίδιος ο Τζέιμς, τυφλωμένος από τον έρωτά του και την ανάγκη να του να προστατέψει τη Σάρα από το σκληρό κόσμο, θα τον οδηγήσουν σε ακραίες συμπεριφορές.
Το ηχηρό μήνυμα που μεταδίδουν τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού είναι ότι για να γεφυρωθεί το χάσμα και να επιτευχθεί η συνύπαρξη, πρέπει να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός στην προσωπικότητα και στις επιθυμίες του καθενός. Γιατί, τελικά, η ευτυχία δεν προκύπτει από τη σύζευξη δύο ομοίων αλλά από την ένωση δύο διαφορετικών, αυθύπαρκτων και ανεξάρτητων οντοτήτων, που επιλέγουν να μοιραστούν μια κοινή ζωή.
Πληροφορίες για το έργο
Το θεατρικό έργο του Μαρκ Μέντοφ « Σάρα – τα παιδιά ενός κατώτερου θεού » γράφτηκε το 1979 και ανέβηκε για πρώτη φορά στο Playwrith’s Lab του Πανεπιστημίου του Νέου Μεξικού, όπου ο Μέντοφ είναι δραματουργός και πρόεδρος του Drama Department. Στη συνέχεια ανέβηκε στο Longacre Theatre στο Μπρόντγουαιη της Νέας Υόρκης, σε σκηνοθεσία Gordon Davidson με τους Phylis Frellich (Σάρα) και John Rubinstein (Τζέιμς ). Το έργο τιμήθηκε με τα βραβεία : καλύτερου έργου Tony Award για το 1980, Drama Desk και Outer Critics Circle. Οι δύο πρωταγωνιστές τιμήθηκαν με τα αντίστοιχα βραβεία Tony καλύτερης ερμηνείας γυναικείου και ανδρικού ρόλου για το 1980. Το ίδιο και ο σκηνοθέτης. Στην Ελλάδα ανέβηκε για πρώτη φορά το 1980-81 στο θέατρο Σούπερ Σταρ από τον θίασο της Έλλης Λαμπέτη σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι και σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη , με την ίδια στο ρόλο της Σάρα και τον Λευτέρη Βογιατζή στο ρόλο του Τζέιμς. Ήταν η τελευταία της εμφάνιση στη σκηνή . Είκοσι χρόνια μετά, το 2000, ο Γιάννης Βούρος το ανεβάζει στο θέατρο Αλάμπρα σε μετάφραση και σκηνοθεσία του ίδιου, με πρωταγωνίστρια την Πέγκυ Τρικαλιώτη στο ρόλο της Σάρα και τον ίδιο στο ρόλο του Τζέιμς.
Στοιχεία Βιβλίου
- Τίτλος: Παιδιά ενός κατώτερου Θεού
- Συγγραφέας: Μαρκ Μέντοφ
- Εκδόσεις : Κάπα Εκδοτική
- Έτος επανέκδοσης: 2015
- ISBN: 978-618-5191-14-6
- Σελίδες: 80
Η μετάφραση-απόδοση έγινε για την παράσταση Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού, που ανέβηκε το 2000 στην Αθήνα σε σκηνοθεσία Γιάννη Βούρου. Το κείμενο συμπληρώθηκε για την παράσταση Παιδιά ενός κατώτερου Θεού, που παρουσιάστηκε στο Θέατρο Βεάκη στην Αθήνα, σε σκηνοθεσία και πάλι του Γιάννη Βούρου.
