Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Παπαγεωργίου, Αντιγόνη Φρυδά
Σκηνοθεσία: Θεοδώρα Καπράλου, Γιώργος Παπαγεωργίου
Υπόθεση: Η Ωραία του Πέραν, το ερωτικό ρομάντζο του Δημητρίου Παπαδοπούλου (Τυμφρηστός), γράφτηκε το 1920, έγινε σύντομα μπεστ σέλλερ και αποτέλεσε ένα από τα πιο πολυπαιγμένα έργα των λαϊκών θιάσων. Η ερωτική ιστορία του Αιμίλιου και της Ερμιόνης, που αγαπήθηκε τότε από χιλιάδες ζευγάρια, ξαναζεί σε μια παράσταση που υπερασπίζεται με πάθος τo «μαύρο» ρομαντισμό της εποχής της και γίνεται αφορμή να έρθουν ηθοποιοί και θεατές αντιμέτωποι με την αγάπη, τη μοναξιά, τη ζήλια, την απογοήτευση, με την ίδια τη ζωή και την τυχαιότητά της.
Κριτική της παράστασης Η Ωραία του Πέραν
«Αν κανένας αγρύπνησε ποτέ μοναχός του, σε καμιά καλοκαιρινή νύχτα, κάτω από το φεγγαρολουσμένο ουρανό, κι η ψυχή του, λυτρωμένη απ’ τα σίδερα της ύλης, πέταξε στα ουράνια ζητώντας τ’ Άπειρο! Αυτός μοναχά ας διαβάσει το βιβλίο μου, οι άλλοι θα κάμουν καλά να το κλείσουν, γιατί δε θα το νιώσουνε»
Ο Αιμίλιος και η Ερμιόνη, κλασικό μοτίβο ζευγαριού μελοδράματος ζει έναν έρωτα που είναι καταδικασμένος να μην καταλήξει στο ευτυχές τέλος, το γάμο ως το απόλυτο δέσιμο ψυχής και σάρκας. Το Πέραν είναι προάστιο της Κωνσταντινούπολης κι αυτό υποδηλώνει τη μουσική και τ’ αρώματα της παράστασης… Φημισμένη στην περιοχή αυτή ήταν μια γυναίκα που ξέφευγε από το μέσο όρο ομορφιάς, η επονομαζόμενη Ωραία του Πέραν. Ο Αιμίλιος, ένας φτωχός μα αγαθός νέος ερωτεύεται από την πρώτη στιγμή την Ερμιόνη, αλλά κι εκείνη συγκινείται από τα αισθήματα που νιώθει γι’ αυτόν. Μεταξύ τους πλάθεται ένας σφοδρός πλατωνικός έρωτας με ανταλλαγή επιστολών και ρομαντικών εκμυστηρεύσεων.
Με ρομαντικές σκηνές που θυμίζουν τα μεγάλα τραγικά ερωτικά θεατρικά όπως το «Ρωμαίος κι Ιουλιέτα» και το «Συρανό Ντε Μπερζεράκ», η Ωραία του Πέραν μπορεί ν’ αγγίξει κατευθείαν την καρδιά του θεατή/αναγνώστη όπως το κατάφερε με τον Αιμίλιο. Η σχέση τους όμως δεν μπορεί να μετουσιωθεί σ’ έναν ευτυχισμένο γάμο, καθώς η διαφορά κοινωνικής τάξης δε θα το επέτρεπε. Μετά από πολλά εμπόδια, το ειδύλλιο θα οδηγηθεί στο τραγικό του τέλος.
Ο συγγραφέας του έργου, Δημήτριος Παπαδόπουλος (Τυμφρηστός) γεννήθηκε το 1870 στην Ανατολική Φραγκίστα και πέθανε το 1930 στην Αθήνα. Σπούδασε στο Λύκειο Χατζηχρήστου στην Κωνσταντινούπολη –όπου πέρασε και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του- και στη Νομική Σχολή Αθηνών. Από τη μία η δικηγορία και η συμμετοχή του στους πατριωτικούς πολέμους, κι από την άλλη ο μεγάλος του έρωτας, το γράψιμο, ο Τυμφρηστός υπήρξε ποιητής, μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος αλλά και κριτικογράφος. Το μυθιστόρημα Η Ωραία του Πέραν αποτέλεσε μια δημοφιλή αφήγηση στους περιοδεύοντες λαϊκούς θιάσους, ενώ το 1953 πέρασε στη μεγάλη οθόνη υπό την σκηνοθετική ματιά του Λάσκου Ορέστη και τη μουσική σύνθεση του Γιάννη Βέλλα.
Πριν από δύο εβδομάδες έκανε πρεμιέρα στο Θέατρο του Νέου Κόσμου η παράσταση Η Ωραία του Πέραν, σε δραματουργική επεξεργασία της Θεοδώρας Καπράλου. Το αγαπημένο στέκι των θεατρόφιλων νομίζω πως μπορεί δικαίως να θεωρείται και ως το θέατρο της αφηγηματικότητας με παραστάσεις που βασίζονται σε αριστοτεχνικές αφηγήσεις βιωμένων εμπειριών. Η «Ωραία» δεν ξεφεύγει από το γενικό κανόνα, καθώς η Θεοδώρα Καπράλου και ο Γιώργος Παπαγεωργίου έστησαν σκηνοθετικά τον μαγικό πια κόσμο του Δημητρίου Παπαδοπούλου με πρωταγωνιστή την αφήγηση. Βέβαια, όπως κάθε ιστορία είναι ξεχωριστή, έτσι και κάθε αφήγηση μπορεί -αν όχι επιβάλλεται- να διαμορφώνει το δικό της χαρακτήρα κι αυτό για μένα επιτυγχάνεται με έναν πολύ ξεχωριστό τρόπο.
Ερχόμενοι στη σκηνή, οι δύο ηθοποιοί (Γιώργος Παπαγεωργίου και Αντιγόνη Φρυδά) και ο μουσικός Γιώργος Μαυρίδης κάνουν τα πάντα για να δημιουργήσουν την Πολίτικη ατμόσφαιρα. Με γλυκοκεράσματα, το μουσικό κομμάτι «Τίκι Τίκι Τακ», με ανατολίτικα αρώματα κι ένα ζωγραφισμένο σκηνικό, οι αφηγητές μεταφέρουν αμέσως το κοινό στο χωροχρονικό πλαίσιο της ιστορίας τους. Με την αποστασιοποίηση που υποβάλει μια θεατρική αφήγηση, ο Γ. Παπαγεωργίου και η Α. Φρυδά, παίρνουν πάνω τους την ιστορία του «Πέραν» και τη μοιράζονται με τέτοιο δόσιμο, που «παίρνεις από τον ενθουσιασμό» τους.
Σκηνογραφικά χρησιμοποιούνται ελάχιστα αντικείμενα, ικανά όμως να ζωγραφίσουν τον αφηγηματικό καμβά. Ειδικότερα, με δύο καρύδες παράγεται ο ήχος του αλόγου που καλπάζει, μ’ ένα δοχείο ρύζι ο ήχος των κυμάτων, με μια σφυρίχτρα ο ήχος των πουλιών, ενώ για την απεικόνιση των περιοχών που αλλάζουν, χρησιμοποιείται ένας περιστρεφόμενος καμβάς σκηνικών που ανάγεται στη λαϊκή παράδοση. Στο ίδιο πλαίσιο και η παρουσία των υπόλοιπων δρώντων προσώπων, που γίνονται πίσω από το γνώριμο πανί που αξιοποιεί τις σκιές ή για να το θέσουμε διαφορετικά, τις φιγούρες των ηθοποιών. Η πίστη των συντελεστών της παράστασης στην ιστορία που αφηγούνται κάνει αυτά τα λιγοστά μέσα τους συνδετικούς αφηγηματικούς κρίκους της παράστασης.
Ο Γιώργος Μαυρίδης, έκανε μια ενδελεχή μουσική έρευνα για να αποδώσει την αύρα του έργου. Για τις ανάγκες της παράστασης μεταχειρίζεται πολίτικη λύρα, λύρα Δράμας ή Μακεδονίας (από όπου κατάγεται κι ο ίδιος), μπουλγαρί, μπαλαλάικα, τουμπερλέκι, μεταλλόφωνο και toy piano. Η επιλογή των συγκεκριμένων μουσικών οργάνων και ηχητικών παραγώγων προσδίδουν στην αφήγηση αυτό ακριβώς που χρειάζεται, από τη μία το μελοδραματικό ύφος της παράδοσης κι από την άλλη τον αγνό έρωτα των ηρώων.
Η Ιωάννα Τσάμη στην ενδυματολογία της παράστασης χειρίζεται πιστά και νοσταλγικά το πνεύμα του έργου, ενώ σε συνδυασμό με το μακιγιάζ και την κομμωτική επιλογή δίνεται μια αυθεντική αίσθηση παράδοσης. Με αυτά τα κοστούμια είναι διπλά γοητευτική η αφήγηση, ενώ το μεταθεατρικό παιχνίδι των ηθοποιών έχει την υφή ενός αγνού και συνάμα τραγικού έρωτα, χωρίς να κουράζει το μελοδραματικό του στοιχείο. Σε όλα τα στοιχεία της παράστασης κυριαρχούν η παράδοση και το παιχνίδι, ο έρωτας κι η πληγή του θανάτου, μα πάνω από όλα η επιθυμία να βιωθεί μια αφηγηματική εμπειρία.
Με το «κλείσιμο της αυλαίας», ένιωσα πως φεύγοντας από το θέατρο κουβαλούσα μαζί μου τη χειροπιαστή της μαγεία. Κι όπως συμβαίνει με τα λαϊκά παραμύθια, νιώθεις την ανάγκη να διηγηθείς την ιστορία που σου αφηγήθηκαν. Το θέατρο είναι άλλωστε ο κατάλληλος χώρος για να μοιραστείς μια ιστορία. Θα δανειστώ τα λόγια του Mamet: «Ιστορίες λέμε όλη την ώρα. Πηγαίνουμε στο θέατρο για ν’ ακούσουμε ιστορίες σαν κι αυτές που λέμε ο ένας στον άλλο». Αυτή είναι η θέση που το Θέατρο του Νέου Κόσμου έχει κατακτήσει τα τελευταία χρόνια κι αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον είναι η γκάμα των έργων του και η θεατρική προσωπικότητα των αφηγητών του.
Trailer
Πληροφορίες της παράστασης Η Ωραία του Πέραν
Συντελεστές
- Διασκευή: Θεοδώρα Καπράλου
- Σκηνοθεσία: Θεοδώρα Καπράλου, Γιώργος Παπαγεωργίου
- Μουσική: Γιώργος Μαυρίδης
- Ενδυματολογική επιμέλεια: Ιωάννα Τσάμη
- Επιμέλεια κίνησης: Μαρίζα Τσίγκα
- Σχεδιασμός φωτισμού: Νίκος Βλασόπουλος
- Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου
- Βοηθός σκηνοθέτη: Ζηνοβία Κανελλοπούλου
- Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη στις 21:15
- από 3/10/2016 μέχρι 29/11/2016: Δευτέρα & Τρίτη στις 21:15
- Διάρκεια: 70’ (χωρίς διάλειμμα)
- Τιμές εισιτηρίων: 12, 10 (Φοιτητικό/ Άνω των 65), 8 (ανέργων)
Πληροφορίες θεάτρου:
