Πρωταγωνιστούν: Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αριστέα Σταφυλαράκη
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Υπόθεση: Ένα υπέροχο χωριό της ελληνικής επαρχίας κάπου στην δεκαετία της Αλλαγής, ένα παραλίγο φονικό του Αργύρη του κοντοκουρεμένου, ένας βιαστικός γάμος του Κωστή του ανάπηρου με την Κωλαθηνά, μια τελετή ενηλικίωσης του μικρού Λαζάρ του γιου του Μπερδούλια, ένα αυτί απλωμένο στο σκοινί της μπουγάδας της Παντζάραινας και η μεγάλη απόφαση της τσαχπίνας της Ανθής συνθέτουν το σκηνικό της παράξενης ιστορίας του Μουνή.
Κριτική
Η βία της αγνής ελληνικής γης…
Το διήγημα «Ο Μουνής», της Λένας Κιτσοπούλου, μεταφέρεται επί σκηνής από την ομάδα 4Frontal και τον Παντελή Δεντάκη, στον κάτω χώρο του θεάτρου του Νέου Κόσμου, δίνοντας έτσι μια ιδιαίτερη δυναμική στον ήδη δυναμικό χαρακτήρα του διηγήματος. Ο Μουνής, ο ήρωας του διηγήματος, το κεντρικό πρόσωπο του έργου, αποτελεί και τον νοηματικό άξονα που συνδέει όλα τα πρόσωπα και τις καταστάσεις που θα λάβουν χώρα επί σκηνής. Έτσι λοιπόν αρχίζει να συντίθεται ένα παζλ, με κεντρικό κομμάτι του τον Μουνή, που αντανακλά όλη την «αγνότητα», της πολυαγαπημένης της Λ.Κιτσοπούλου, ελληνικής επαρχίας.
Βρίσκουμε λοιπόν τις θέσεις μας στην πλατεία, και αρχίζει να ακούγεται μια διασκευασμένη και κάπως «πανηγυριώτικη» εκδοχή του δημοτικού μας άσματος «Ένας αητός καθότανε…», βλέποντας επι σκηνής τον ηθοποιό να το τραγουδάει σε play back με ένα μη συνδεδεμένο μικρόφωνο. Ο ηθοποιός με την αμφίεση «λαϊκού τραγουδιστή στο πανηγύρι του χωριού», καθώς και το τραγούδι, το οποίο έπαιζε σε εξαιρετικά δυνατή ένταση, μας έβαλε στην άμεσα συνειρμική διαδικασία, συνταιριάζοντας απόλυτα τη δράση με την ελληνική ύπαιθρο. Η άμεση εισαγωγή μας στα σημαινόμενα της παράστασης με το δημοτικό τραγούδι, συνεχίστηκε με την επεξήγηση του ονόματος με την απρεπή χροιά, Μουνής, και την κατάδειξη της «χαριτωμένης» συνήθειας των «παρατσουκλιών» στην επαρχιακή Ελλάδα. Το έργο τοποθετημένο στις αρχές της δεκαετίες του ’80, μιας δεκαετίας αλλαγών, δεν μας πάει μακρυά στην καταγεγραμμένη ιστορία του τόπου μας, αλλά σε ένα πολύ κοντινό παρελθόν, το οποίο δεν απέχει και πολύ απο το παρόν μας. Η βία, η «αυθεντικότητα» και η «αντρίκεια» φύση των Ελλήνων, έκαναν πολύ έντονη παρουσία ενώ τα γυναικόπαιδα στην μειονεκτική τους θέση δήλωναν ευλαβικά μια αέναη και πλαστή υποταγή. Ο λεβέντης άντρας, η φύση του βίαιου καταπιεστή, δήλωναν συνεχώς την θέση των υπολοίπων ετεροπροσδιορίζοντας έτσι την φύση τους. Ο Μουνής ο κεντρικός ήρωας, δεν συνέβαλε ιδιαίτερα στα τεκτενόμενα με την φυσική του παρουσία,αλλά σίγουρα συνέβαλε απόλυτα στην νοηματοδότηση μιας ελευθερίας, αποτέλεσε δηλαδή ουσιαστικά μια απελευθερωτική και παράξενη για τους ντόπιους μορφή που μπορούσε να τους εικονοποιήσει τόσο ρεαλιστικά μέσα από τις ζωγραφιές του, κάνοντας τους να αντικρίζουν την σήψη της κοινωνίας τους. «Αυτός ο άνθρωπος μυστήριο τρένο…», αναφέρεται στην παράσταση για τον Μουνή, έναν «τύπο» που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν, αφού στην τυπολογική κατάταξη των αντρών, αυτός δεν αρχειοθετούνταν, ήταν διαφορετικός. Οι ζωγραφιές του ήρωα απεικόνιζαν από την μία την ελεύθερη φύση ενός ταξιδευτή (βάρκες και εξωτικά ονόματα), αλλά και την τοπική κοινωνική ζωή, τον φόβο και το αίμα.
Η αφηγηματικότητα του διηγήματος της Λ. Κιτσοπούλου, βρήκε το αντίκρυσμά της στην προφορικότητα και την απαγγελτική παρουσία της ομάδας. Ο Παντελής Δεντάκης δημιούργησε μια ατελείωτη απαγγελία, που δεν αναπαριστούσε αλλά καταδείκνυε. Η αναπαράσταση επήλθε μόνο σωματικά, αφού οι ηθοποιοί ενώ μας περιέγραφαν την πράξη σαν παρατηρητές μας την έδειχναν ταυτόχρονα με τα σώματα τους. Παραδόξως και παρά τον τόσο εν ροή λόγο, η παράσταση δεν στερούνταν αποτελεσματικότητας στην κινητοποίηση της σκέψης μας. Βέβαια, λόγω ίσως του υπερβάλλοντος ζήλου, δεν ήταν απόλυτα πιστή στην γραμμή που από την αρχή αναμέναμε, κάνοντας μικρές βουτιές στον ρεαλισμό. Η κίνηση των ηθοποιών ήταν αρκετά εντυπωσιακή όσο και κοπιαστική, αφού η ειρωνική τοποθέτηση τους πάνω στους παραδοσιακούς μας χορούς, καθώς και η συνεχής παραστατικότητα της νευρωτικής φύσης των ηρώων του έργου απαιτούσαν μεγάλες σωματικές αντοχές.
Η αισθητική της παράστασης, δεν είχε καμία απόκλιση από το νόημα που έφερε η παράσταση στο σύνολο της. Έκανε αντιληπτή την ειρωνεία τόσο στην ευπρεπή εικόνα των γυναικών, και στην σεξιστική αντιμετώπιση του φύλου τους όσο και στην «μάτσο» αμφίεση των ανδρών. Το κιτς και η παραφωνία απαντούσαν τόσο στις συμπεριφορές που προβάλλονταν κυρίως σωματικά, που αποτέλεσαν αναπόσπαστο κομμάτι της νοηματοδότησης. Η σκηνική γραφή, λιτή στην αρχή με τους τοίχους της σκηνής καλυμμένους από τις ζωγραφιές του Μουνή, εναλλασσόταν στην πορεία σύμφωνα με τις ανάγκες της δράσης. Η εναλλαγή αυτή των σκηνικών χαρακτηριζόταν από την επανατοποθέτηση των ίδιων σκηνικών σε διαφορετικές θέσεις, κάνοντας έτσι τους ηθοποιούς αλλάζοντας τα σκηνικά να αλλάζουν και τον ήρωα που καταδείκνυαν. Η μουσική όπως προαναφέρθηκε απαρτιζόταν από δημοτικά άσματα στην πιο γκροτέσκο εκδοχή τους, τα οποία υπέβαλαν την ατμόσφαιρα που ήδη ήταν δημιουργημένη δια του λόγου.
Τα νοήματα βέβαια της παράστασης δεν περιορίζονταν σε μια απλή ειρωνική τοποθέτηση στην επαρχία της Ελλάδας, αλλά με την βία και τον ψυχαναγκασμό που προέβαλε το θέαμα, έκανε αναφορές στο πόσο βαθιά ριζομένη είναι εν τέλει η νοοτροπία της υποταγής και της εγκατάλειψης της ελευθερίας στον ελληνικό λαό. Η ανελεύθερη εποχή που τοποθετήθηκε το διήγημα, με τις γυναίκες και τα παιδιά σε μια θέση απαλλαγμένη από την ευθύνη των αποφάσεων για την ζωή τους, με τον άντρα-καταπιεστή, με τους θύτες και τα θύματα, δεν έχει μεγάλες διαφορές από την κατάσταση στο τώρα. Ο φόβος , η αγανάκτηση, η ανάγκη για ελευθερία αλλά και η συνεχής αύξηση των ψυχαναγκαστικών συμπεριφορών, είναι μια συνθήκη που όλοι την βιώνουμε, όχι στην επαρχία του ’80, αλλά πολύ περισσότερο στα αστικά κέντρα του σήμερα.
Πληροφορίες Παράστασης
Συντελεστές
- Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
- Κείμενο: Λένα Κιτσοπούλου
- Επιμέλεια κίνησης: Αγγελική Στελλάτου
- Σκηνικά-Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
- Μουσική: Κώστας Νικολόπουλος
- Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
- Φωτογραφίες: Κάλλι Χαρόβα
- Βοηθοί σκηνοθέτη: Πάνος Τοψίδης, Αγάπη Κουρομπλή
Παίζουν
- Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αριστέα Σταφυλαράκη
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
- Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:15
Κυριακή 19:00
Τιμές εισιτηρίων
- Κανονικό 12€
- Φοιτητικό/Ανέργων 8€
Διάρκεια παράστασης
- 80′
Πληροφορίες θεάτρου
- Θέατρο του Νέου Κόσμου- Κάτω Χώρος
- Αντισθένους 7 και Θαρύπου (Στάση Μετρό-Τραμ «Συγγρού-Φιξ»)
- Τηλ.: 2109212900
- Site: www.theatroneoukosmou.gr
- Ε-mail: desk@theatroneoukosmou.gr
Οι παραστάσεις συνεχίζονται έως 15 Δεκεμβρίου 2013
