Ο αριθμός των Ελλήνων καλλιτεχνών, και συγκεκριμένα μουσικών, που κατάφεραν να χαράξουν μια πραγματικά επιτυχημένη διεθνή καριέρα είναι περιορισμένος. Ο διεθνής Έλληνας Ντέμης Ρούσσος ανήκει στην παραπάνω κατηγορία και κέρδισε επάξια τη θέση του σε αυτήν. Τη δεκαετία του ’70, εποχή-σταθμό για τη μουσική, κατάφερε να κάνει αισθητή την παρουσία του παγκοσμίως βασιζόμενος μονάχα στο ταλέντο του και την ξεχωριστή φωνή του. Ο θάνατός του σε ηλικία 69 ετών, πριν μερικές ημέρες, αποτέλεσε θλιβερή είδηση τόσο για τα ελληνικά όσο και τα ξένα μέσα ενημέρωσης, που τον χαρακτήρισαν ως έναν από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της γενιάς του.

 

Η ζωή στην Αλεξάνδρεια και η επιστροφή στην Ελλάδα

Ο Αρτέμιος (Ντέμης) Βεντούρης Ρούσσος γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου 1946 στην Αλεξάνδρεια από Έλληνες, μουσικόφιλους γονείς. Η οικογένεια ζούσε στην καρδιά μιας ορθόδοξης κοινότητας εντός μιας μουσουλμανικής πόλης, κάτι που επηρέασε τα μουσικά ακούσματα του καλλιτέχνη. Από μικρή ηλικία ήρθε σε επαφή με την παραδοσιακή, Βυζαντινή και Αραβική μουσική που συνυπήρχαν στην Αίγυπτο εκείνη την εποχή. Έμαθε κιθάρα και τρομπέτα, μελέτησε μουσική θεωρία και τραγουδούσε για πέντε χρόνια ως σολίστ στη χορωδία της Ελληνικής Βυζαντινής Εκκλησίας.

Όλα έμοιαζαν να βαίνουν ομαλά, ώσπου το 1961 η κρίση του Σουέζ ανάγκασε την οικογένεια να επιστρέψει στην Ελλάδα. Σε ηλικία 15 ετών, ο Ντέμης Ρούσσος αναγκάστηκε να δουλέψει προκειμένου να στηρίξει οικονομικά την οικογένειά του, χωρίς ωστόσο να χάσει το ενδιαφέρον του για τη μουσική, αφού τα βράδια έπαιζε τρομπέτα σε διάφορα κλαμπ της Αθήνας.

Δύο χρόνια αργότερα σχηματίστηκε η μπάντα The Idols, στην οποία συμμετείχε παίζοντας μπάσο και κάνοντας δεύτερα φωνητικά. Ένα τυχαίο βράδυ του ζητήθηκε να αντικαταστήσει τον βασικό τραγουδιστή του συγκροτήματος, κάτι που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα πορεία του. Οι ερμηνείες του στα “House of the Rising Sun” και “When a Man Loves a Woman” κατέπληξαν το κοινό, το οποίο ζήταγε να τον ξανακούσει να τραγουδά.

Η επιτυχία των Aphrodite’s Child

Με τη φήμη του ολοένα να ανεβαίνει, η επιτυχία δεν άργησε να έρθει, όταν το 1968 γνώρισε τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και τον Λουκά Σιδερά, με τους οποίους σχημάτισε την μπάντα Aphrodite’s Child. Με τον Ντέμη στα φωνητικά, τον Βαγγέλη στις συνθέσεις και στα πλήκτρα και τον Λουκά στα ντραμς, το συγκρότημα αποφάσισε να επιδιώξει καριέρα στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, δεν κατάφεραν να φτάσουν στον προορισμό τους, αφού τους σταμάτησαν στα σύνορα του Dover λόγω έλλειψης άδειας εργασίας. Το συγκρότημα αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Παρίσι, όπου και «εγκλωβίστηκε» εξαιτίας των αναταραχών του ’68.

Η επιτυχία των Aphrodite’s Child
Η επιτυχία των Aphrodite’s Child

Η έλλειψη χρημάτων τους οδήγησε στο να αναζητήσουν έσοδα υπογράφοντας συμβόλαιο με την εταιρεία Phonogram, με την οποία κυκλοφόρησαν και την πρώτη τους μεγάλη επιτυχία, “Rain and Tears”. Σε σύνθεση του Βαγγέλη Παπαθανασίου και στίχους του Boris Bergman, στιχουργού που τους σύστησε η εταιρεία, το τραγούδι ανέβηκε στο νούμερο ένα στα charts μέσα σε μερικές εβδομάδες. Η επιτυχία ήταν τεράστια, με το single να είναι νούμερο ένα σε όλη την Ευρώπη και τον δίσκο να κάνει χιλιάδες πωλήσεις. Το συγκρότημα κυκλοφόρησε συνολικά τρία άλμπουμ, με τελευταίο το «666», που βασίστηκε στα κείμενα της «Αποκάλυψης» του Ιωάννη και θεωρείται μέχρι σήμερα κλασικό αριστούργημα. Το συγκρότημα, ωστόσο, διαλύθηκε το 1971 πριν την κυκλοφορία του δίσκου, ο οποίος ολοκληρώθηκε από τον Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Το αποκορύφωμα της καριέρας του ως σόλο καλλιτέχνης

Όντας το βασικό «συστατικό» των Aphrodite’s Child, η σόλο καριέρα που ο Ντέμης Ρούσσος θέλησε να ακολουθήσει προβλεπόταν εξαρχής επιτυχημένη. Πράγματι, διατηρώντας τη συνεργασία του με την Phonogram, το 1971 κυκλοφόρησε το πρώτο του single ως σόλο καλλιτέχνης, με τίτλο “We Shall Dance”, το οποίο συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ “On the Greek Side of My Mind”, και πολύ γρήγορα ανέβηκε ανάμεσα στα πέντε πιο επιτυχημένα hits σε πολλές χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία κ.α. Μερικούς μήνες αργότερα, συναντήθηκε με τον συνθέτη και παλιό του φίλο, Λάκη Βλαβιανό, η συνεργασία με τον οποίο είχε ως αποτέλεσμα τεράστιες, διεθνείς επιτυχίες, όπως τα “Forever And Ever”, “My Friend the Wind” και “Velvet Morning”.

Τα καφτάνια ως σήμα κατατεθέν του
Τα καφτάνια ως σήμα κατατεθέν του

Τα επόμενα χρόνια, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70, αποτέλεσαν το ζενίθ της καριέρας του με περιοδείες σε ολόκληρο τον κόσμο και αρκετές πωλήσεις ώστε να βάλουν το όνομά του στο Βιβλίο Guinness ανάμεσα στα υπόλοιπα ονόματα του κόσμου των θεαμάτων, περνώντας τον πλέον στην κατηγορία του μουσικού θρύλου της εποχής. Όπως κάθε θρύλος βέβαια, έτσι και ο Ντέμης Ρούσσος είχε υιοθετήσει ένα προσωπικό, ξεχωριστό στυλ ντυσίματος. Παρότι χαρακτηρίστηκε ως εκκεντρικός, ακολουθούσε το ένστικτό του που του έλεγε πως η σκηνική του παρουσία πρέπει να συνδυάζει το μεγαλείο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με τον Αραβικό κόσμο, κάνοντας, έτσι, τα καφτάνια σήμα κατατεθέν του.

 

Αποστασιοποίηση, αεροπειρατεία και επάνοδος

Το 1978 ένιωσε την ανάγκη να αποστασιοποιηθεί από τη μουσική σκηνή, το οποίο και έκανε, μετακομίζοντας στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια και διατηρώντας χαμηλό προφίλ για αρκετά χρόνια, ακόμα και μετά την επιστροφή του στην Ευρώπη. Το 1985, ωστόσο συνέβη κάτι που τον έκανε να αλλάξει γνώμη. Στις 14 Ιουνίου, ταξιδεύοντας από την Αθήνα προς τη Ρώμη, ο ίδιος και η τρίτη σύζυγός του έπεσαν θύματα αεροπειρατείας και κρατήθηκαν όμηροι για πέντε μέρες συνολικά. Το σοκ που –αναμενόμενα- υπέστη από αυτή την εμπειρία, τον έκανε να συνειδητοποιήσει πόσο σημαντική είναι η αρμονική και ειρηνική συνύπαρξη των εθνών. Θέλοντας να συμβάλλει στον σκοπό αυτό αποφάσισε να επιστρέψει στα μουσικά δρώμενα, προσπαθώντας με τον τρόπο του να φέρει αλλαγή.

Η παρασημοφόρηση του με τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής
Η παρασημοφόρηση του με τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής

Με την κυκλοφορία του άλμπουμ “The Story of Demis Roussos” το 1987, το οποίο περιελάμβανε είκοσι τραγούδια, η καριέρα του ακολούθησε ξανά ανοδική πορεία, ενώ ξεκίνησε για ακόμα μια φορά τις παγκόσμιες περιοδείες, προς ικανοποίηση πολλών θαυμαστών του που είχαν νοσταλγήσει την ξεχωριστή φωνή του. Την ίδια περίοδο κυκλοφόρησαν πολλά single τραγούδια, όπως τα “Quand je t’aime” και “On écrit sur les murs”, αλλά και άλμπουμ, όπως τα “Le Grec”, “Voice and Vision”, “Insight” και “Immortel”. Επίσης, έδειξε ενδιαφέρον και σχετικά με πολιτικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Συνεχίζοντας τις ηχογραφήσεις και τις περιοδείες, την άνοιξη του 2002 έκανε μια επιτυχημένη περιοδεία στη Βρετανία, όταν η συλλογή που κυκλοφόρησε με τίτλο “Forever and Ever” έφτασε το νούμερο είκοσι του καταλόγου των επιτυχιών. Από το 2006 έως το 2008 ήταν μέρος της περιοδείας “Âge Tendre Et Têtes De Bois”, που περιελάμβανε τραγουδιστές με επιτυχία στη Γαλλία τις δεκαετίες του ’60 και ’70. Η τελευταία ηχογράφηση σε στούντιο ήταν το άλμπουμ “Demis”, που κυκλοφόρησε το 2009. Στις 25 Ιουνίου 2010 πραγματοποίησε την πρώτη εμφάνιση του στην Ελλάδα μετά από 37 χρόνια, μια συναυλία στο Ηρώδειο στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, τα εισιτήρια της οποίας εξαντλήθηκαν σε λίγες ώρες.

Παρά την ανάστατη προσωπική του ζωή, παρά τις ατυχίες και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε με την παχυσαρκία και την κατάθλιψη, ο Ντέμης Ρούσσος κατάφερε να μείνει στην ιστορία ως ένας διεθνής Έλληνας μουσικός. Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 2013, παρασημοφορήθηκε από τη Γαλλική Δημοκρατία με τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής, σε τελετή που παρατέθηκε στην πρεσβεία της Γαλλίας στην Αθήνα. Η πολυετής και διεθνής καριέρα του, οι τεράστιες επιτυχίες του και το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του τον καθιστούν επάξια έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της γενιάς του.

Τα δέκα διασημότερα τραγούδια του Ντέμη Ρούσσου

1. Rain and Tears
2. Goodbye my love, goobye
3. We Shall Dance
4. My Friend the wind
5. Velvet Mornings
6. Forever and ever
7. Quand Je t’ aime
8. From Souvenirs to Souvenirs
9. Una Paloma Blanca
10. Far Away

 

Goodbye, my love, goodbye – Demis Roussos

Προηγούμενο άρθρο“Το Θείο Τραγί”: Κριτική της παράστασης
Επόμενο άρθροΣυγγραφικό Εργαστήρι του Αλέξη Σταμάτη