Πρωταγωνιστούν: Εβελίνα Παπούλια, Λένα Παπαληγούρα, Δημήτρης Μοθωναίος, Λάμπρος Κτεναβός, Δημήτρης Γεωργαλάς κ.ά.
Σκηνοθεσία: Γιάννης Κακλέας
Υπόθεση: Η ποίηση συναντά την σκληρότητα και το πάθος την απόγνωση. Μία σπουδή για τον έρωτα και τον θάνατο. Σ’ ένα τόπο που εξορίζει την επιθυμία και την διαφορετικότητα , το πάθος για ζωή, «η βαθειά ρίζα της κραυγής» όπως λέει και ο ποιητής , θα βρει τρόπο να εκφραστεί και να παρασύρει στον όλεθρο όσους αρνήθηκαν τη φωτιά που καίει μέσα τους. Μία τραγωδία για τον πιο αμείλικτο δαίμονα: τον Έρωτα.
Κριτική της παράστασης
«Η σκοτεινή ρίζα της κραυγής» σε ένα σύγχρονο δράμα πάθους
Την Τετάρτη 14 Ιανουαρίου πραγματοποιηθήκε με επιτυχία στο θέατρο Αποθήκη η επίσημη πρεμιέρα του αριστουργήματος του Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, «Ματωμένος Γάμος», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα. Στο κατάμεστο από ανθρώπους της τέχνης αλλά και μη, ιστορικό θέατρο Αποθήκη μεταλαμπαδεύτηκε με την ιδιαίτερη σκηνοθετική οπτική του Γιάννη Κακλέα η ξεχωριστή φωνή του Ανδαλουσιανού ποιητή μέσα από αυτό το ανατρεπτικό δράμα πάθους.
Ο «Ματωμένος Γάμος», με ισπανικό τίτλο «Bodas de Sangre» γράφτηκε το 1932. Ο Λόρκα εμπνεύστηκε το έργο διαβάζοντας ένα άρθρο εφημερίδας που ανέφερε ένα έγκλημα που έγινε το 1928 στην ανδαλουσιανή πόλη Níjar. Ακόμη, το έργο αποτελεί ένα από τα τρία τραγικά θεατρικά έργα της “ισπανικής υπαίθρου” του συγγραφέα. Τα άλλα δυο είναι η «Γέρμα» και «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα». Το καθένα από τα τρία έργα υπογραμμίζει την πειθήνια υποταγή των γυναικών που αποζητούν ελευθερία στην παραδοσιακή και συντηρητική κοινωνία της ισπανικής υπαίθρου, η οποία τους αρνείται την κοινωνική ή ερωτική ισότητα. Συγκεκριμένα, στον «Ματωμένο Γάμο» η Μάνα, πικραμένη από τον χαμό του άντρα και του μεγαλύτερου γιου της από την οικογένεια Felix, εγκρίνει την επιθυμία του νεότερου γιου της να παντρευτεί μια νεαρή κοπέλα. Η πληροφορία για παλαιότερο αρραβώνα της Νύφης όμως, με τον Λεονάρντο, συγγενή των Felix, θα την δυσαρεστήσει. Το στοιχείο της βεντέτας, λοιπόν, σε συνδυασμό με το επαναλαμβανόμενο μοτίβο του θανάτου που γίνεται έκδηλο μέσω του συμβόλου του μαχαιριού, που είναι εμμονικά παρόν στον λόγο της Μάνας συνθέτουν τον ζοφερό καμβά του έργου, ο οποίος ξεδιπλώνεται σταδιακά μέχρι την κορύφωση του τραγικού τέλους. Λίγο πριν τον γάμο, ο Λεονάρντο που είναι πλέον παντρεμένος με την ξαδέλφη της Νύφης, μαθαίνει τα γαμήλια νέα και επανέρχεται να κυριεύσει το νου, το μυαλό αλλά και να διεκδικήσει την ίδια την Νύφη με μανιασμένη οργή και πάθος. Η ίδια, πάνω στην απελπισμένη προσπάθειά της να αγκιστρωθεί στο ελπιδοφόρο παρόν που της προσφέρει ο μέλλοντας σύζυγος της, καταλήγει λίγο μετά τον γάμο κλεφτεί πάνω σε ένα άλογο με «το παλικάρι που είναι σαν να το τρώει το αίμα του», δίχως να το καταλάβει, δίχως να το σκεφτεί, σαν να την παρέσυρε ένα γιγάντιο κύμα…
«Κατά ’κεί που μας πάει το αίμα τραβάμε», αναφέρει το τραγικό κείμενο του Λόρκα, πράγμα που θα επιβεβαιωθεί όταν το Φεγγάρι ως χαρακτήρας του έργου εξιστορεί τη μοναξιά του σε έναν μονόλογο όπου αποκαλύπτεται η δίψα του για ζεστό αίμα. Έτσι, υπό το φως του φεγγαριού θα φανερωθούν οι δύο μανιασμένοι, ονειροπόλοι εραστές στον ίδιο τον Θάνατο και τον Γαμπρό, ο οποίος με ένα «κρύο μαχαίρι» που «ούτε στο χέρι χωράει», θα σηματοδοτήσει την έναρξη ενός άγριου αλληλοσκοτωμού. Στο τέλος, η Μάνα με την Νύφη μένουν μετέωρες, διερευνώντας την «σκοτεινή ρίζα της κραυγής», που τελικά ορίζει και καθορίζει τη μοίρα όλων μας…
Στην παράσταση του Γιάννη Κακλέα, η συνάντηση με τον Ανδαλουσιανό ποιητή δεν καθορίζεται με βάση τους 
παραδοσιακούς και καθιερωμένους «κανόνες» που προτάσσουν τα παλαιότερα, μυθοποιημένα ανεβάσματα, μαζί με το γεγονός ότι «κανένας από τους συντελεστές δεν μπορεί να αντισταθεί στον παλιό μύθο», όπως αναφέρει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος σε κριτική του «Ματωμένου Γάμου» για το Εθνικό θέατρο το 1980, αλλά γίνεται με τρόπο ανατρεπτικό όχι ως προς την ουσία αλλά ως προς τη σύλληψη του έργου. Μπορεί η συγκεκριμένη παράσταση να έχει απεκδυθεί τη λαογραφική διάσταση του έργου, όπως εμφανίζεται μέσα από την ισπανική επαρχία του 1930 και σε γενικές γραμμές να συνιστά ένα σύγχρονο ανέβασμα εστιασμένο στη «σπαρακτική, σκοτεινή πλευρά του έργου» και στην εσωτερικότητα των χαρακτήρων , όπως άλλωστε είχε δηλώσει στη συνέντευξη τύπου ο σκηνοθέτης ως αρχική επιδίωξή του, όμως η ποιητικότητα του κειμένου μέσα από την μεστή μετάφραση του Νίκου Γκάτσου μένει αναλλοίωτη. Μένοντας πιστός κυρίως στην ποιητικότητα και λιγότερο στον ρεαλισμό του κειμένου, ο Γιάννης Κακλέας συνέθεσε με ευφυή τρόπο ένα σύγχρονο δράμα πάθους, όπου κυριαρχούν η σωματικότητα των ηθοποιών και τα σύγχρονα μέσα για την απόδοση των συναισθημάτων και των ενδόμυχων σκέψεων των χαρακτήρων. Ακόμη, το κοινωνικό στοιχείο έχει απεμποληθεί από την παράσταση, καθώς χαρακτήρες όπως η γειτόνισσα που πληροφορεί την Μάνα για το παρελθόν της Νύφης, έχουν αντικατασταθεί από την σκοτεινή φιγούρα-προσωποποίηση του Θανάτου, της αεικίνητης και αέρινης φιγούρας της Αριάδνης Καβαλιέρου, που παραμονεύει, καθοδηγεί και παρακολουθεί διαρκώς τους ήρωες, προοικονομώντας με την αδιάλειπτη παρουσία της επί σκηνής, την τραγική κατάληξή τους. Η περικοπή ορισμένων σκηνών, αλλά και η ξαφνική εναλλαγή στο χορικό «Κουβάρι, κουβαράκι», με γκροτέσκ αναφορές δημιουργούν μία αίσθηση ασυνέχειας και νοηματικών κενών, που όμως γεφυρώνει άρτια ο τελικός σπαρακτικός μονόλογος της Μάνας (Εβελίνα Παπούλια) που κρατά στην αγκαλιά της την, ξεψυχισμένη πια, ύστατη ελπίδα της για ζωή και διηγείται μαζί με την Νύφη την αιματοβαμμένη αυτή ιστορία. Ο ρόλος της Μάνας που ανατέθηκε στην Εβελίνα Παπούλια αποτελεί ακόμη μία σκηνοθετική πρωτοποτυπία, καθώς η ηθοποιός είναι νεότερη ηλικιακά σε σχέση με τις ηθοποιούς που έχουν ερμηνεύσει το συγκεκριμένο ρόλο στο παρελθόν. Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρούμε επίσης ότι στη σχέση Μάνας-γιου ελοχεύει καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου το στοιχείο του οιδοιπόδειου συμπλέγματος. Η Εβελίνα Παπούλια, έχοντας δουλέψει επανειλημμένα με τον Γιάννη Κακλέα αφουγκράζεται και ανταποκρίνεται πλήρως στο σκηνοθετικό του όραμα, εμπλουτίζοντάς το με το προσωπικό ύφος και τα ασκημένα μέσα της και ιδίως, με τους μοναδικούς κινησιολογικούς ελιγμούς της. Στους ρόλους των δύο ανταγωνιστών ανδρών, ο Δημήτρης Μοθωναίος ως παθιασμένος Λεονάρντο και ο Λάμπρος Κτεναβός ως απελπισμένος Γαμπρός αποτύπωσαν καίρια τα ακραία συναισθήματα στα οποία τους οδηγεί το πάθος για την ίδια γυναίκα, δίνοντας αυθεντικές στιγμές στην ποιητική σκηνή της σαρκικής επαφής με την Νύφη, σε μία παράφορη χορογραφία υπό την κινησιολογική καθοδήγηση της Αγγελική Τρομπούκη, αλλά και στη μεταξύ τους έντονη σύγκρουση. Η Λένα Παπαληγούρα στο ρόλο της Νύφης, ακολουθεί το αιτούμενο της σκηνοθεσίας, το οποίο σε ορισμένες σκηνές παρεμποδίζει κάπως το πηγαίο και γνήσιο υποκριτικό της ταλέντο να αναδειχθεί ατόφιο και πολύτιμο, το οποίο έχει επανειλημμένα αποδείξει πως κατέχει. Η αναπτυγμένη τεχνική της, σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο μέταλλο της φωνής της οδηγούν σε μία άρτια, ποιητική, σχεδόν «εξωπραγματική» ερμηνεία. Η Ιφιγένεια Αστεριάδη ικανοποιητική ως δούλα της Νύφης, αλλά χωρίς την απαραίτητη ποιητικότητα στον μονόλογο του Φεγγαριού. Η Ειρήνη Μπουντάλη –γυναίκα του Λεονάρντο- όπως και ο Δημήτρης Γεωργαλάς –πατέρας της Νύφης- είναι κάπως αμήχανοι και υποτονικοί, διατηρώντας όμως παράλληλα και δένοντας με το σύνολο ως προς την σκοτεινότητα και την εσωτερικότητα των χαρακτήρων τους.
Σε αυτή τη γκόθικ, σκοτεινή σκηνική εκδοχή του «Ματωμένου Γάμου» από τον Γιάννη Κακλέα συμβάλλει σημαντικά η εικαστική προσέγγιση των: Μανόλη Παντελιδάκη με τα λειτουργικά και λιτά σκηνικά και τα απλά αλλά άκρως καλαίσθητα κοστούμια της Εύας Νάθενα. Τέλος, η μουσική επιμέλεια του Γιώργου Μιχαλόπουλου είναι απόλυτα εναρμονισμένη με το ζοφερό, μα συνάμα παθιασμένο κλίμα του έργου, υπογραμμίζοντας σε ποικίλες σκηνές, σε συνδυασμό με τους υποβλητικούς φωτισμούς του Σάκη Μπιρμπίλη, την δραματική ένταση και δίνοντας μορφή στην έντονη και ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του έργου.
Video
Πληροφορίες παράστασης
Συντελεστές
- Μετάφραση: Νίκος Γκάτσος
- Σκηνοθεσία–Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Κακλέας
- Σκηνικά: Μανόλης Παντελιδάκης
- Κοστούμια: Εύα Νάθενα
- Μουσική επιμέλεια: Γιώργος Μιχαλόπουλος
- Κινησιολογία: Αγγελική Τρομπούκη
- Βοηθός Σκηνοθέτη: Νουρμάλα Ήστυ
Διανομή
- Μάνα – Εβελίνα Παπούλια
- Νύφη – Λένα Παπαληγούρα / Λ. Μπακλέση (από τον Μάρτιο)
- Λεονάρντο – Δημήτρης Μοθωναίος
- Γαμπρός – Λάμπρος Κτεναβός
- Γυναίκα- Ειρήνη Μπουντάλη
- Πατέρας- Δημήτρης Γεωργαλάς
- Φεγγάρι/Δούλα – Ιφιγένεια Αστεριάδη
- Παιδί-Θάνατος – Αριάδνη Καβαλιέρου
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
- Τετάρτη, Κυριακή 20:00
- Πέμπτη 21:00
- Παρασκευή 21:00
- Σάββατο 18:15 & 21:00
Τιμές εισιτηρίων
- Γενική είσοδος: 20 ευρώ
- Φοιτητικό-Mειωμένο : 15 ευρώ
- Ανέργων: 10 ευρώ
Διάρκεια
- 90 λεπτά
Θέατρο
- Αποθήκη
Διεύθυνση
- Σαρρή 40, Ψυρρή
Τηλέφωνο
- 210 3253153
