Η ζωή του γέννησε και υπαγόρευσε με νόημα το έργο του. Απέρριψε με τρόπο προκλητικό κάθε φραγμό στην προσωπική ελευθερία του ατόμου. Ο Μαρκήσιος ντε Σαντ υπήρξε μια προσωπικότητα πολυσχιδής, η οποία μετέτρεψε τα ακραία και σκοτεινά ένστικτά της σε λογοτεχνική δημιουργία. Διαστροφές της σάρκας, βίαιη λαγνεία και νοσηρές ερωτικές πρακτικές αποτέλεσαν τα συστατικά μιας αφήγησης προκλητικής, που έπαιζε με τα όρια της πορνογραφίας. Μέσα από αυτή, ο ντε Σαντ παρουσίασε ένα ιδιαίτερο κράμα φιλοσοφικής αλληγορίας και ψυχαγωγικού διαλόγου που υπερβαίνει τον γενικώς παραδεδεγμένο αξιακό κώδικα του καιρού του. Η επίτευξη της απόλυτης ατομικής ηδονής έγινε για εκείνον η υπέρτατη αξία στην οποία μετείχε ολοκληρωτικά, ψυχή τε και σώματι.
Ο Donatien Alphonse Francois de Sade γεννήθηκε στο Παρίσι του 1740 σε μια αριστοκρατική οικογένεια που κατείχε τίτλους ευγενείας. Ο πατέρας του, Jean – Baptiste de Sade, ήταν κόμης και ασχολούνταν με την διπλωματία και τη στρατιωτική ζωή. Η Marie – Eleonore de Maille, μακρινή ξαδέλφη των Βουρβόνων και μητέρα του ντε Σαντ, διετέλεσε κυρία επί των τιμών της πριγκίπισσας του Κοντέ. Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Προβηγκία και την Αβινιόν κοντά σε συγγενείς. Το 1745 οι γονείς του αποφασίζουν να αναθέσουν την ανατροφή του στο θείο του, Αβά ντε Σαντ, έναν άνθρωπο με αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά που θα στιγματίσει τον μικρό Ντονασιέν.
Στην ηλικία των δέκα χρόνων, ο ντε Σαντ θα εισαχθεί στο ιησουιτικό κολέγιο του Louis Le Grand. Η τετράχρονη διαβίωσή του σε αυτό θα είναι καταλυτική στη διάπλαση της προσωπικότητάς του. Εκεί, θα γνωρίσει το θέατρο και την δραματική τέχνη που αποτέλεσαν έκτοτε αγαπημένο εκφραστικό μέσο για εκείνον. Ωστόσο, οι πρακτικές που ακολουθούσαν οι Ιησουίτες για να σωφρονίσουν τα μικρά παιδιά ήταν ακραίες και πιθανότατα συνέβαλλαν τα μέγιστα στις τάσεις σαδισμού που ανέπτυξε αργότερα ο Μαρκήσιος ντε Σαντ. Το 1754 κατατάχθηκε στο στρατό όπου και παρέμεινε για τα επόμενα εννέα χρόνια προσφέροντας τις υπηρεσίες του. Μόλις ενηλικιώθηκε έλαβε μέρος ενεργά στον Επταετή Πόλεμο, πράξη για την οποία τιμήθηκε με προαγωγή.
Ο γάμος του με τη Renee – Pelagie de Montreuil, γόνο μίας οικογένειας της ανώτερης αστικής τάξης, θα πραγματοποιηθεί το 1763 στα πλαίσια της συμβατικής ζωής που του επιτάσσει ο πατέρας του, με στόχο την οικονομική και κοινωνική ανέλιξη. Την περίοδο εκείνη, ο νεαρός Μαρκήσιος ήταν εραστής μιας άλλης γυναίκας. Η αρχή του νήματος μιας ζωής ακόλαστης, γεμάτη λαγνεία και ηδονές βρίσκεται εδώ: μοιχεία, ομαδικά όργια με πόρνες, σεξουαλικές κακοποιήσεις, καταδίκη σε θάνατο για σοδομισμό και απόπειρα δηλητηρίασης, φυγή στην Ιταλία, αλλεπάλληλες κατηγορίες σε βάρος του, συλλήψεις, αποδράσεις, απανωτά σκάνδαλα, διασυρμός.
Ο Μαρκήσιος ντε Σαντ πλήρωσε τα πάθη του με φυλακίσεις από την ηλικία μόλις των 23 ετών. Οι φυλακές στη Vincennes, τα κελιά της Βαστίλλης, του Bicetre και ψυχιατρικά άσυλα όπως το Charenton, έγιναν για εκείνον οι χώροι στέρησης της ελευθερίας του και συνάμα οι γόνιμες εστίες που καθόρισαν τα πλαίσια της λογοτεχνικής δημιουργίας του.
Η σύγχρονη σκέψη επιδόθηκε σε αναλύσεις που ήθελαν την δίωξη και τον χρόνιο εγκλεισμό του να σχετίζονται άρρηκτα με τις ραγδαίες κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές που πραγματοποιήθηκαν στην Γαλλία εκείνη την περίοδο.
Αρχικά, η σύλληψη και φυλάκισή του το 1777 καθρεφτίζει την προσπάθεια της πεθεράς του και προέδρου της Montreuil να θωρακίσει την υπόληψη της οικογένειάς της από τον κοινωνικό διασυρμό που προκαλεί ο έκλυτος βίος του ντε Σαντ. Αντίθετα, ο εγκλεισμός του τον Μάρτιο του 1801 μέχρι και το τέλος της ζωής του το 1814, λαμβάνει διαστάσεις πολιτικές. Το καθεστώς του Βοναπάρτη και η λογοκρισία της εποχής τον τιμωρούν. Δεν συγχωρούν το βρώμικο και χυδαίο περιεχόμενο των βιβλίων του και το γεγονός πως εκείνος δεν δίστασε να απογυμνώσει την τάξη του και την τρυφηλότητα που βασίλευε στους κόλπους της.
Ο Διάλογος μεταξύ ενός μελλοθάνατου, οι 120 μέρες στα Σόδομα, τα Εγκλήματα του έρωτα, η σύνθεση της Φιλοσοφίας στην κρεβατοκάμαρα, η Justine και η Juliette αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της ακραίας και αντισυμβατικής του γραφής. Ωστόσο, το στοιχείο της αντίφασης και της ανακολουθίας πλαισίωσε την ιστορία και τη σκέψη του. Οι ήρωες του λογοτεχνικού του σύμπαντος, αν και φλογεροί αθεϊστές, δεν κατορθώνουν να αγνοήσουν τον Θεό και διεγείρονται με τη βλασφημία και την ιεροσυλία τους. Επίσης, τα σώματα, που αποτελούν για τον ντε Σαντ την πεμπτουσία της φύσης, όταν δεν υποτάσσονται στις ορέξεις και τα ένστικτα των πρωταγωνιστών του, γίνονται αποδέκτες της βίας και σαν «ναοί» βεβηλώνονται από τον Εξουσιαστή τους. Ο ντε Σαντ παλεύει ανάμεσα στο Καλό και στο Κακό, ανάμεσα στην άνευ όρων παράδοση των ενστίκτων μας και στην καταπίεσή τους για χάρη της κοινωνίας και των θεϊκών ή νομικών συμβόλων που την αφεντεύουν.
Η ηδονή, η απόλυτη σεξουαλική ικανοποίηση,τα βασανιστήρια, το ανεξέλεγκτο πάθος, η διαστροφή – σταθερές παράμετροι του έργου του – πραγματώνονται με σκοπό να ανιχνεύσει ο ντε Σαντ τα όρια της ανθρώπινης ύπαρξης, αφανίζοντας τελικά τον Θεό και τις επιταγές του. Η λογοτεχνική παραγωγή του συνεχίζει μέχρι και σήμερα να διχάζει αναγνώστες και κριτικούς ως ένα σύνορο στην κλασική και στην σύγχρονη σκέψη, όπως χαρακτηριστικά είχε σκιαγραφήσει ο Foucault τη συγγραφική του ιδιότητα.
