Ο Κωσταντίνος Χατζής, σκηνοθέτης της παράστασης Damiens / Φουκώ – Χειμωνάς, βρήκε λίγο χρόνο εν μέσω των προετοιμασιών να μας μιλήσει για το φιλοσοφικό έναυσμα αλλά και για το κοινωνικό αντίκρυσμα του έργου του. Η παράσταση εκκινά από τον Michel Foucault, ενώ στα μισά της διαδρομής φαίνεται να συναντά την ψυχή όπως αυτή αποτυπώνεται στο έργο του Γιώργου Χειμωνά. Η παράσταση αποπειράται να διερευνήσει την εξουσία εκείνη που μπορεί να επηρεάσει τις πιο μύχιες πτυχές της ανθρώπινης ζωής καθώς και να δημιουργεί ακόμα και στις πιο οικείες συνθήκες έναν τόπο εγκλεισμού.

Σοφία: – Πώς προέκυψε η ανάγκη για την δημιουργία της συγκεκριμένης παράστασης;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Ήδη η έννοια της τιμωρητικής με είχε απασχολήσει και στην παράσταση “Οι μεγάλοι Αμαρτωλοί” -μια διασκευή πάνω σε τρία μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι- που ανέβασα τον Οκτώβρη. Από τη συνειδησιακή αυτοτιμωρία των ηρώων του Ντοστογιέφσκι, αποφάσισα να αναμετρηθώ με μια πιο αντικειμενική πλευρά των τιμωρητικών συστημάτων. Να ανακαλύψω την ιστορική αλήθεια της τιμωρίας. Τη σκέψη της. Τις σύνθετες κοινωνικές δομές που προκύπτουν ή ξεκινούν από αυτήν. Τέλος να δω πέρα από την ίδια την έννοια της τιμωρίας.

Σοφία: – Πώς επηρεάζει ο Γιώργος Χειμωνάς το έργο σας και τι σύνδεση διαβλέπετε σε σχέση με το έργο του Foucault;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Ήταν από τις αρχικές μας αποφάσεις με τον Βασίλη (Τσιγκριστάρη) να δημιουργήσουμε ένα έργο που να βρίσκεται , όσο γίνεται, πιο κοντά  σε μια θεατρική αλήθεια, άρα έναν άνθρωπο που να έχει μια “ζωή”, κι όχι να ακολουθήσουμε ένα δρόμο καθαρής αφήγησης ιστορικών γεγονότων, κι όπως λέει κι ο Φουκώ: “Ο νόμος και η εξουσία έχει ανάγκη την προσωπική βιογραφία του καθενός μας”. Έτσι η θέση του Χειμωνά ήταν σχεδόν αυτονόητη.  Πέραν από την “προφορικότητα”,  την ιδιαίτερη, ευφυή χρήση αυτής της άστικτης, βιωματικής γλώσσας, ο Χειμωνάς μέσα από τα πιο προσωπικά συναισθήματα, “ανοίγει” τη ψυχή του ανθρώπου, την εκτείνει μέσα στην μεγάλη ιστορία του κόσμου και ό,τι την αποτελεί. Από το μικρό, δηλαδή τη βαθιά προσωπική ιστορία μας, στο μεγάλο προσκήνιο της κοινωνικής, πολιτικής ιστορίας κι εκεί συναντιέται με τον Φουκώ.

Σοφία: – Όπως μπορώ να διακρίνω η παράστασή σας έχει επηρεαστεί από το έργο του Michel Foucault, και πιο συγκεκριμένα από το έργο του “Επιτήρηση και Τιμωρία”. Βλέπετε κάποια αναλογία στην γενεαλογία που εισάγει ο Foucault όσον αφορά στην κανονικοποίηση των σωμάτων με την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Τίποτα δε συμβαίνει ξαφνικά. Το καινούργιο δεν υφίσταται ως αποτέλεσμα του “τώρα” αλλά έχει τη ρίζα του σε ένα ολόκληρο σύστημα σκέψης που προηγείται άλλων συστημάτων. Στην πραγματικότητα πιστεύω πως τίποτα δεν αλλάζει, δεν εξελίσσεται στην ουσία του παρά μόνο ίσως στην εξωτερική επιφάνεια του. Και απατώντας στην ερώτησή σας πιστεύω πως η κανονικοποίηση των σωμάτων όπως την εισάγει ο Φουκώ, φυσικά και υφίσταται σε όλη της την πραγματικότητα και σήμερα.

Σοφία: – Τι είναι για εσάς το πειθήνιο σώμα και πώς αυτό μπορεί να παραστασιοποιηθεί;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Η εξουσία, μια μορφή της τουλάχιστον, ασκείται, απεικονίζεται πάνω στα σώματα. Το σώμα βρίσκεται πάντα μέσα σε ένα πολιτικό πεδίο. Κι είναι μια αλήθεια που πρέπει να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Και δε μιλάω μόνο για τις ακραίες μορφές εξουσίας. Ας σκεφτούμε το τρόπο που διαμορφώνεται το σώμα μας -γίνεται πειθήνιο- μέσα στην εκπαίδευση, στο σχολείο. Από τη στάση προσευχής, τον τρόπο που γράφουμε, από την υποταγή μας σε ένα κοινό πρότυπο, από την επιμέλεια που πρέπει να δείχνουμε στη μελέτη, στις ασκήσεις, κυρίως στην υποχρέωσή μας απέναντι στην πειθαρχία ώστε να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη ομοιομορφία που μπορεί να επιτευχθεί. Είναι κι αυτό μια πολιτική επένδυση του σώματος κι ίσως από τις πιο βασικές πέρα από την οικονομική χρήση του, τη συγκρότησή του ως εργασιακή δύναμη, την παραγωγικότητά του, την καθυπόταξή του σε όλες τις κοινωνικές δομές που υπήρξαν και θα υπάρξουν. Θα μπορούσα να σας απαντήσω πιο συγκεκριμένα στο τελευταίο σκέλος της ερώτησής σας – για το πώς μπορεί να παραστασιοποιηθεί- την ημέρα της πρεμιέρας που ελπίζω να έχουν απαντηθεί πολλά ερωτήματα που θέτω καθημερινά στον εαυτό μου, για τη σκηνική αλήθεια των πειθήνιων σωμάτων.

Damiens
Damiens / Φουκώ – Χειμωνάς από την ομάδα Χρώμα και τον Κωνσταντίνο Χατζή στο ΙΜΚ

Σοφία: – Η θεατρική δημιουργία στο σήμερα δεν αποτελεί για εσάς μια πρακτική που ακολουθεί νόρμες, που κανονικοποιεί;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Ο τρόπος που σκεφτόμαστε, ακούμε, μιλάμε, γράφουμε, αγαπάμε, ερωτευόμαστε, αντιδράμε, τα αισθητήριά μας, ο τρόπος που ζούμε τη ζωή μας, διαμορφώνεται ανάλογα με τους καιρούς, τις εποχές, τις κοινωνίες και όπως είπα και παραπάνω από τα συστήματα που  προϋπήρχαν και που σε κάθε καινούργιο αιώνα καλούμαστε να ερμηνεύσουμε εκ νέου. Ο τρόπος που κάνουμε θέατρο είναι και αυτός αποτέλεσμα κοινωνικών μορφών. Το θέμα είναι πώς θα μπορούσαμε να αποκαλύψουμε αυτή την μορφή της αλήθειας και πώς μπορούμε να αναμετρηθούμε μαζί της.

Σοφία: – Ο Damiens είναι πειθήνιο σώμα; Τι περιθώρια αντίστασης του δίδονται στην παράσταση;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Ο Damiens ταξιδεύει πάνω από τους αιώνες, από τα σωματικά βασανιστήρια μέχρι τον σύγχρονο σωφρονισμό, από το θάνατο μέχρι τον έρωτα, φτάνοντας σε μια άυλη πραγματικότητα και μας αποκαλύπτει (και ταυτόχρονα του αποκαλύπτεται) μια μορφή της αλήθειας του τι σημαίνει αυτό που όλοι προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε και να βρούμε νόημα μέσα σε αυτό. Δηλαδή στη ζωή. Τι σημαίνει τελικά να “ζεις”;

Σοφία: – Πώς βλέπετε την θεατρική πραγματικότητα σήμερα, και ειδικά σε σχέση με την κοινωνική;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Θα παραμείνω ρομαντικά αισιόδοξος, και τρελός, παραβλέποντας συνειδητά όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όλοι και κοινωνικά και μέσα στο χώρο του θεάτρου.

Σοφία: – Πώς θα έπρεπε, για εσάς, να δρα το θέατρο; Είναι η συγκεκριμένη παράσταση ενδεικτική της δράσης που θα θέλατε να έχει;

Κωνσταντίνος Χατζής: – Ειλικρινά δεν ξέρω να σας απαντήσω. Πιστεύω πως το θέατρο είναι ένα όπλο. Ένα όπλο που μπορεί να σε κάνει να ονειρευτείς, να αφυπνιστείς… Για τη συγκεκριμένη παράσταση η αγωνία μου είναι να μπορέσουμε να πούμε με τον πιο καθαρό και απλό τρόπο την ιστορία του “δικού μας” Damiens, θα είναι μια μεγάλη παρηγοριά αυτή.

 

Trailer


Damiens / Φουκώ – Χειμωνάς: Πληροφορίες παράστασης

Συντελεστές:

  • Διασκευή: Βασίλης Τσιγκριστάρης, Κωνσταντίνος Χατζής
  • Σκηνοθεσία – Φωτισμοί: Κωνσταντινος Χατζής
  • Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Ομάδα Χρώμα
  • Επιμέλεια κίνησης: Χριστίνα Βασιλοπούλου
  • Ηχητικός σχεδιασμός – προγραμματισμός: Violet Louise & Studio 19
  • Φωτογραφίες, βίντεο: Χάρης Γερμανίδης
  • Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Λένη
  • Ερμηνεία: Βασίλης Τσιγκριστάρης
  • Φωνή: Αγλαΐα Παππά
  • Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 24, Πέμπτη 25, Παρασκευή 26, Σάββατο 27, Κυριακή 28 Φεβρουαρίου και Τετάρτη 2, Πέμπτη 3, Παρασκευή 4, Σάββατο 5, Κυριακή 6 Μαρτίου 2016 στις 21.30
  • Διάρκεια παράστασης: 60′
  • Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ (κανονικό), 10 ευρώ (προπώληση), 8 ευρώ (φοιτητικό – ανέργων)
  • Πληροφορίες για την αγορά εισιτηρίων: Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία του Ιδρύματος. Δευ. – Παρ. 11:00 – 14:00 και τα απογεύματα μία ώρα πριν την παράσταση

Πληροφορίες θεάτρου

  • Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, στον ειδικά διαμορφωμένο υπόγειο χώρο, διεύθυνση: Πειραιώς 206, Ταύρος
  • Πληροφορίες – κρατήσεις: 210 341 8550
  • Site | Facebook

Χορηγός επικοινωνίας

Artic.gr-Logo

Προηγούμενο άρθροΦεστιβάλ Βερολίνου 2016 – Χρυσή Άρκτος για το Φωτιά στη Θάλασσα
Επόμενο άρθροΑγγέλα: Κριτική της παράστασης