Παίζουν: Γιώργος Αλεβυζάκης, Μαντώ Γιαννίκου, Γιώργος Δρίβας, Ρωμανός Καλοκύρης, Εβελίνα Καραστάθη, Ειρήνη Κουμπαρούλη, Χρυσάνθη Κουτρούμπα, Κώστας Σεβδαλής, Ζωή Φράττη
Σκηνοθεσία: Έλενα Βόγλη
Υπόθεση: Στην αρχή του έργου ο Υμπύ, ένας κωμικά παχύς και βρόμικος άνθρωπος, πιέζεται από τη γυναίκα του να σκοτώσει το βασιλιά της Πολωνίας Βεγκέσλαο, για να σφετεριστεί το θρόνο. Ο Υμπύ, που υπήρξε κάποτε βασιλιάς της Αραγόνας, τώρα είναι συνταγματάρχης των δραγόνων του Βεγκέσλαου. Έτσι λοιπόν, με τη βοήθεια του λοχαγού Λέρα, ο Υμπύ σφάζει το βασιλιά και ολόκληρη τη βασιλική οικογένεια. Ο Υμπύ κυβερνάει δολοφονώντας και βασανίζοντας αδιάκριτα, φυλακίζοντας ακόμα και τον πρώην σύντροφό του Λέρα, ο οποίος καταφέρνει να δραπετεύσει. Ο Ρώσος Τσάρος ορκίζεται να εκδικηθεί για το θάνατο του βασιλιά και έτσι κηρύσσει τον πόλεμο στην Πολωνία και στο βασιλιά Υμπύ. Ο Περ-Υμπύ τελικά ηττάται και καταδιώκεται καταφέρνοντας στο τέλος να το σκάσει μαζί με την ανυπόφορη γυναίκα του στη Γαλλία για να ξαναρχίσει από την αρχή.
Κριτική της παράστασης Υμπύ Τύραννος
“Με λιτά αλλά δημιουργικά φοάμ κοστούμια, έναν δεμένο ακομπλεξάριστο και πολυεκφραστικό θίασο, η Έλενα Βόγλη καταφέρνει να σκηνοθετήσει έμμετρα την αμετροέπεια του Ζαρρύ.”
Για δύο ακόμα παραστάσεις θα παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός, η παράσταση Υμπύ Τύραννος της ομάδας ActUBǓστες, την Πέμπτη 26/5 και την Πέμπτη 02/6 σε μετάφραση Αχιλλέα Κυριακίδη, με 9μελη θίασο που ερμηνεύει τους 34 ρόλους.
Το έργο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια τραγική φάρσα, με βασικό θέμα την εξουσιομανία και την πλουτοκρατία, τα σκοτεινά εκείνα μονοπάτια του μυαλού που χαλιναγωγούν τα πλήθη. Είναι διακριτή η επιρροή από τον Μάκμπεθ και το Ριχάρδο ΙΙ του Σαίξπηρ, τον Μολιέρο και το Αρχαίο Δράμα. Η ιστορία του Υμπύ (ή Ουμπού), είναι στην ουσία ένα πικρό παραμύθι, με τον επώνυμο ήρωα να μην ξεχωρίζει από το μέσο άνθρωπο ως προς τα τυπικά του χαρακτηριστικά, ένας χοντρός (με την έννοια της λαιμαργίας), άξεστος και πολεμοχαρής, που παρασύρεται από τη φιλοδοξία του ιδίου και της γυναίκας του για να κερδίσει με τη βία το θρόνο, την εξουσία και τον δημόσιο πλούτο. Η συντριβή του ήρωα στο τέλος του έργου, θα μπορούσε να παραλληλιστεί το δίχως άλλο με την αποπομπή του Ριχάρδου ΙΙ ή με την ηθική και κοινωνική κατάπτωση των αρχαιοελληνικών ηρώων. Η δημοφιλία του Υμπύ, οδήγησε σε μια σειρά από έργα με τον ίδιο πρωταγωνιστή (Υμπύ Κερατάς το 1897, Υμπύ Δεσμώτης το 1899, Υμπύ στο λόφο το 1901). Η ανανεωτική γραφή του Ζαρρύ, έδωσε μια νέα κατεύθυνση στη δραματολογία, θεωρούμενη από τους ιστορικούς Τέχνης ως πρωτοπορία.
Πρόκειται για ένα έργο που δεν ανεβαίνει συχνά, αλλά πάντα γίνεται ένα εικαστικό/θεατρικό γεγονός. Στην παράσταση των ActUBǓστες, ξεχωρίζουν τα αξεσουάρ που κατασκεύασαν ο Γιώργος Κοντομηνάς και ο Γιάννης Σκόδρας (σε σχέδιο της Ειρήνης Κουμπαρούλη), με βασικό υλικό το γνώριμο φοάμ. Αυτό το εύπλαστο, καθημερινό κι άρα οικονομικό υλικό, έδωσε τη δυνατότητα για μια σειρά από δημιουργίες, που έδιναν ξεχωριστό στυλ σε κάθε μια από τις φυσιογνωμίες του έργου (περούκες, πανοπλίες, στέμματα, μύτες, ποδιές), αλλά ταυτόχρονα λόγω της φθαρτότητάς του, προδιαθέτει πως είναι κοστούμια για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων (όπως στην προκείμενη περίπτωση). Τη λιτότητα των σκηνικών συμπληρώνει το μακιγιάζ της Silvia Cardullo, εξπρεσιονιστικό σε γκροτέσκο βαθμό. Σε μια σεζόν όπου πολλές θεατρικές μονάδες επέλεξαν ανάλογη εικαστική διάθεση, ενδύοντας τους ηθοποιούς με περίτεχνα (ακριβά) κοστούμια και υπερφορτωμένο μακιγιάζ, η παράσταση Υμπύ Τύραννος, πετυχαίνει την αντίθεση κοστουμιού-μακιγιάζ, καταθέτοντας μια ουσιαστική και πολύ θεατράλε πρόταση.
Η Έλενα Βόγλη καταφέρνει να επιβάλει μέτρο στην αμετροέπεια του Υμπύ, ισορροπώντας σκηνοθετικά το τραγικό με τη φάρσα, το γελοίο με την σοβαρή κορύφωση, το οικείο με το ανοίκειο και το σημαντικότερο, να υποστηρίξει το έργο που παρουσιάζει αναδεικνύοντας τα ταλέντα των ηθοποιών της. Αμετροεπής είναι μοναχά η χρήση του ελκυστικού σκηνοθετικού εφέ των παγωμένων εικόνων στις σκηνές μάχης, που χάνει τη δύναμη της όταν επαναλαμβάνεται. Στις διάφορες σκηνές του έργου, χειρίζεται με μαεστρία τις πολυπληθείς σκηνές, αξιοποιώντας όλο το μήκος της σκηνής και της πλατείας του θεάτρου.
Από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν στην σκηνογραφία (Σταύρος Σολομής) του Υμπύ Τύραννος, είναι η μηχανή του κιμά την οποία χρησιμοποιεί ο Υμπύ ανάμεσα στις πράξεις. Η αξιοποίηση της κατασκηνωτικής σκηνής που παραπέμπει στο κάστρο του Υμπύ, με την πόρτα στην καταπακτή του μπουντρουμιού απαντά σημειολογικά στο αντίστοιχο κάστρο που είχε κατασκευάσει η Εύα Μανιδάκη στο Ριχάρδο ΙΙ του Χουβαρδά. Ο ρυθμός που ανοίγει η πόρτα, θα έπρεπε να ήταν σε μεγαλύτερο χρόνο, ώστε να προλάβουν να φύγουν τα «θύματα» του Υμπύ. Η χρήση αντικειμένων καθημερινής χρήσης (τρίφτης, κατσαρόλες, γουδί) και λαχανικών, συνομιλεί με τα κοστούμια που προαναφέρθηκαν, συμβάλλοντας μαζί με την ερμηνεία των ηθοποιών, στη δημιουργία ενός ευχάριστου και ζεστού σκηνικού περιβάλλοντος.
Η εκρηκτική κι ατέρμονη ενέργεια των ηθοποιών, αναδεικνύει την χειροποίητη υφή των χαρακτήρων (καλύτερα να πούμε «των φυσιογνωμιών») του έργου και φυσικά τη δισυπόστατη φύση της, της πλαστής σύμπραξης και συμπάθειας από τη μία, και την εγκληματική συμφεροντολογία τους από την άλλη. Είναι φανερό πως οι ActUBǓστες έχουν κάνει δικό τους τον Υμπύ Τύραννο, και διασκεδάζουν αυτό που κάνουν, χωρίς να διστάσουν να τσαλακωθούν και να γίνουν κι αυτοί κοινωνοί της διάθεσης του Ζαρρύ, μιλάνε δηλαδή μέσω της φάρσας, για την ασυδοσία της πολιτικής εξουσίας και την κωμικοτραγική υπόσταση της ανθρώπινης φύσης.
Trailer
Πληροφορίες παράστασης Yμπύ Τύραννος
Συντελεστές
- Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
- Σκηνοθεσία: Έλενα Βόγλη
- Χορογραφία-κινησιολογική επιμέλεια: Μαρίνα Μαυρογένη
- Σκηνικό-Αξεσουάρ (Ιδέα-Σχέδιο): Ειρήνη Κουμπαρούλη
- Κατασκευή σκηνικού: Σταύρος Σολομής
- Κατασκευές αξεσουάρ: Γιώργος Κοντομηνάς-Γιάννης Σκόδρας
- Μακιγιάζ: SilviaCardullo
- Φωτισμοί: Μιχάλης Μπούρης
- Γραφιστικά: SilviaCardullo
- Επικοινωνία: Μελαχρινός Βελέντζας
- Βοηθός Σκηνοθέτη: Κώστας Σεβδαλής
- Βοηθός Παραγωγής: Άννα Φωτοπούλου
- Τους 34 ρόλους του έργου ερμηνεύουν (με αλφαβητική σειρά): Γιώργος Αλεβυζάκης, Μαντώ Γιαννίκου, Γιώργος Δρίβας, Ρωμανός Καλοκύρης, Εβελίνα Καραστάθη, Ειρήνη Κουμπαρούλη, Χρυσάνθη Κουτρούμπα, Κώστας Σεβδαλής, Ζωή Φράττη
- Το Φοροτράγουδο έγραψε: ο Αλέκος Βασιλάτος
- Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη 21:00
- Για τέσσερις μόνο παραστάσεις: 13, 20, και 26/5, 2/6
- Επιπλέον παράσταση λόγω επιτυχίας: Σάββατο 4 Ιουνίου στις 21:00
- Διάρκεια: 120 λεπτά
- Τιμές εισιτηρίων: Γενική 12ευρώ και 8ευρώ [φοιτητικό, ατέλειες & ανέργων]
Πληροφορίες Θεάτρου
- Χώρος: Θέατρο Σταθμός, Διεύθυνση: Βίκτωρος Ουγκώ 55, έναντι Μετρό Μεταξουργείου
- Πληροφορίες/ Κρατήσεις: 211 40 36 322, 6976279367
