«Ηλέκτρα», της Διδώς Σωτηρίου: Το βιβλίο «Ηλέκτρα» της Διδώς Σωτηρίου ξεπερνά μια απλή βιογραφία της Ηλέκτρας Αποστόλου και φτάνει στα όρια της εξύμνησης της ζωής και της προσωπικότητας της αγωνίστριας που έζησε και πέθανε υποστηρίζοντας τον αγώνα των Ελλήνων πατριωτών ενάντια στην χιτλερική επιβολή.
Η Υπόθεση
Το πρωί της 26ης Ιουλίου 1944 το πτώμα μιας άγνωστης γυναίκας μεταφέρεται στο νεκροτομείο. Σύμφωνα με το συνοδευτικό έγγραφο, ήταν ένα από τα πολλά θύματα του “σφαγείου” που λειτουργούσε επί Κατοχής στο επιταγμένο ξενοδοχείο “Κρυστάλ”. Η ιατροδικαστική έκθεση πιστοποίησε ότι το σώμα της γυναίκας έφερε εγκαύματα και είχε υποστεί φριχτές παραμορφώσεις και κακώσεις από χτυπήματα με διάφορα όργανα. Η δολοφονημένη γυναίκα είχε συλληφθεί το πρωί της προηγούμενης ημέρας στη διασταύρωση των οδών Ιθάκης και Γ΄ Σεπτεμβρίου από γκεσταπίτες. Η Αντίσταση είχε χάσει ένα από τα πιο ευγενικά και μαχητικά στελέχη της.
Το βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου “Ηλέκτρα” παρουσιάζεται σε νέα έκδοση, που αναφέρεται στη ζωή, στην πολιτική-αντιστασιακή δράση και στο τραγικό τέλος της ηρωικής Ηλέκτρας Αποστόλου, με την οποία η Διδώ Σωτηρίου ήταν στενή φίλη και συναγωνίστρια στο ΕΑΜ. Η συγγραφέας αφηγείται την πορεία της ηρωίδας από την παρανομία στις συλλήψεις, στις φυλακές, στα βασανιστήρια και, τέλος, στον μαρτυρικό της θάνατο και καταθέτει μια πολύτιμη μυθιστορηματική μαρτυρία για μια αξέχαστη μορφή της Αντίστασης. Η Ηλέκτρα Αποστόλου με την αυταπάρνηση και την αυτοθυσία της αποτελεί ένα διαχρονικό και εμβληματικό σύμβολο έμπνευσης για τις νεότερες γενιές και για τους σημερινούς αγώνες.
Οι Χαρακτήρες
Το βιβλίο επικεντρώνεται στην προσωπικότητα της Ηλέκτρας Αποστόλου, που αποτελεί και τον κυρίαρχο χαρακτήρα του έργου. Πιο αναλυτικά, η ζωή της πριν από τον αγώνα εμφανίζεται μόνο αποσπασματικά, με αναφορές στο σύζυγό της («ο άντρας της που φώτισε σαν ήλιος τις πρώτες αγωνιστικές εξορμήσεις της, λύγισε στην Κέρκυρα και συμβιβάστηκε!») και την σύγκρουσή της με τους γονείς της λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων («δεν ήταν εύκολο να μεγαλώσεις με νταντάδες..κι ύστερα να τα παρατήσεις όλα»). Περισσότερο, το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στη ζωή της μετά τη συμμετοχή της στην Αντίσταση. Την επιμονή, υπομονή και αυτοθυσία της που έφτασε σε σημείο να αποχωριστεί την κόρη της και να αφιερώσει το χρόνο και το ψυχικό της σθένος για «μιαν Ελλάδα…που αύριο θα μας θερμάνει στη δημοκρατική αγκαλιά της».
Πέρα όμως από την Ηλέκτρα, «πρωταγωνιστής» του βιβλίου είναι ο ίδιος ο αγώνας. Διάχυτος σε όλη την έκταση της ιστορίας, παρουσιάζεται ως η κινητήρια δύναμη της πλοκής και αίτιο των δράσεων της Ηλέκτρας Αποστόλου αλλά και των Ελλήνων αγωνιστών κάθε φύλου, ηλικίας και οικονομικής κατάστασης που ξεσηκώνονται με «ό,τι πιο θαρραλέο κι αποφασιστικό, ό,τι πιο τίμιο και πατριωτικό στοιχείο» διαθέτουν ενάντια στην καταπιεστική εξουσία των ξένων δυνάμεων.
Γλώσσα και Ύφος
Η γλώσσα της γραφής της Διδώς Σωτηρίου είναι απλή, σχεδόν λαϊκή μερικές φορές προκειμένου να αναπαραστήσει με ενάργεια την καθημερινότητα των κατοίκων της Αθήνας του ’30. Ταυτόχρονα, παρατηρούνται και τύποι της καθαρεύουσας που χρησιμοποιούνται για να σκιαγραφήσουν την ξύλινη γλώσσα των ιθυνόντων, που περιγράφουν τα γεγονότα του αγώνα αλλά και την ιατροδικαστική εξέταση της Ηλέκτρας με ένα ψυχρό και άψυχο τρόπο. Η διαφορά στη γλώσσα επεκτείνεται και στο ύφος, όπου έγκειται η διαφοροποίηση ανάμεσα στο συναίσθημα και τη στρατηγική που συνόδευαν τον αγώνα αλλά και συνυπήρχαν στην προσωπικότητα της Ηλέκτρας Αποστόλου. Πιο συγκεκριμένα, στην πορεία του βιβλίου ο αναγνώστης βλέπει το ενδιαφέρον και την αγάπη της αγωνίστριας απέναντι στην κόρη της και το λαό ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζει με λογική τις κινήσεις της Αντίστασης.
Η Συγγραφέας
Η Διδώ Σωτηρίου, μια συγγραφέας ταγμένη στον αντιστασιακό αγώνα, καταγράφει στο συγκεκριμένο βιβλίο τη ζωή της στενής της φίλης, Ηλέκτρας Αποστόλου με σκοπό να απεικονίσει τη ζωή των Ελλήνων την περίοδο της Κατοχής αλλά ίσως και να παραδειγματίσει τις επόμενες γενιές με το φωτεινό πρότυπο των αγωνιστών του ’30. Η συμμετοχή της ήταν ενεργή σε πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, μέσα από την αριστερά και με το έργο της προσπάθησε να προβάλει την αγριότητα του πολέμου, τον οποίο είχε βιώσει μέσα από την Κατοχή και τον Εμφύλιο, και την ανάγκη για αγώνα ενάντια στους ξένους εισβολείς.
Εν Κατακλείδι
Γενικότερα, το βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου «Ηλέκτρα» δεν περιορίζεται στην εξιστόρηση των γεγονότων που χαρακτήρισαν την τελευταία περίοδο της ζωής της Ηλέκτρας Αποστόλου, αλλά εμβαθύνει και σε ένα ψυχογράφημα της αγωνίστριας, αποκαλύπτοντας τις ενδόμυχες σκέψεις, φόβους και όνειρά της. Το έργο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για τους λάτρεις της Ιστορίας αλλά και για όλους τους Έλληνες, καθώς η Ηλέκτρα Αποστόλου δεν αποτελεί μια μεμονωμένη περίπτωση αλλά αντιπροσωπεύει όλους τους αγωνιστές που αντιστάθηκαν στην υποδούλωση χωρίς να υπολογίζουν τις συνέπειες ούτε τη ζωή τους.
Πληροφορίες για το βιβλίο
Τίτλος: «Ηλέκτρα»
Συγγραφέας: Διδώ Σωτηρίου
Εκδόσεις: Κέδρος
Σελίδες: 144
