Το έργο του Α. Καμύ Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό, παρουσιάστηκε από την Θεατρική Συντροφιά Κρήτης στο Θέατρο Επί Κολωνώ.

Νικημένοι στην νίκη

Γράμματα-σ’ έναν-φίλο-Γερμανό: εάν αποδομήσουμε τις λέξεις που αποτελούν τον παραλήπτη των γραμμάτων, «ένας» – «φίλος – «Γερμανός» αποτελούν μια μεταφορά, με την έννοια της μετακίνησης, καθώς διαβάζοντας τα γράμματα αντιλαμβανόμαστε πως η λέξη «ένας» αντιπροσωπεύει και κυρίως αφορά όχι μονάχα την μεγακλίμακα της παγκόσμιας ανθρώπινης κλίμακας, αλλά και το σύνολο της ιστορίας της παγκόσμιας ανθρώπινης νοοτροπίας. Προχωρώντας στην λέξη «φίλος», διαπιστώνουμε πως πρόκειται επίσης για έναν λοξό χαρακτηρισμό, εφόσον αποστέλλεται στους «εχθρούς» των ιδανικών αξιών της ανθρώπινης κοινωνίας και σε ότι αφορά την λέξη «Γερμανός», εντοπίζουμε στο κείμενο πως λειτουργεί ουσιαστικά ως συνεκδοχή, όλων όσων συμβολίζει και αντιπροσωπεύει, όλους τους εχθρούς του ανθρωπισμού. Όλους αυτούς που, όπως αναφέρεται στο κείμενο, στις νίκες τους είναι νικημένοι, άρα ας φανταστούν τι θα συμβεί στην ήττα τους. Νικημένοι στην νίκη τους, καθώς πραγματοποιώντας τον φόνο του απέναντι, φονεύω παράλληλα και ένα κομμάτι του εαυτού, που έχω επενδύσει στον φόνο αυτό.

Γράμματα σ' έναν φίλο Γερμανό: η λαιμητόμος
Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό: η λαιμητόμος
Η ανοιχτή πληγή-ο οριστικός ακρωτηριασμός;

Τέσσερις επιστολές, στο τέλος της καθεμίας η ημερομηνία. Μια ημερομηνία που τις μετατρέπει αυτόματα σε τέσσερις αυτόνομες χειροβομβίδες. Τις τοποθετεί στην καρδιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, φορτίζοντάς τες με το «στοίχειωμα» της συλλογικής μνήμης ή μάλλον με το «έγκαυμα». Διαλέγεται με μια ανοιχτή πληγή διαρκείας ή μάλλον με  τ η ν  ανοιχτή πληγή, διότι αναδύεται στην επιφάνεια το βασικό κενό της ανθρώπινης ιδιότητας, που κρύβεται στην άρση του διαχωρισμού ανάμεσα στο ανθρώπινο ζώο και στο ζωώδες ζώο που καταδεικνύει την αναίρεση αυτής της προνομιακής διάκρισης. Καθώς η «ανθρώπινη» ιδιότητα όχι μονάχα αφαιρείται, αλλά κυρίως εξευτελίζεται, και εξευτελίζεται στο όνομα μιας «αναβάθμισής» της. Σε μια αναβάθμιση όπου οι έννοιες λ.χ. της ηθικής, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης αποτελούν μονάχα λέξεις. Λέξεις ακρωτηριασμένες από την ιδιότητα του ανθρώπου. Και οφείλουμε να θυμόμαστε τον ακρωτηριασμό αυτό. Το καθήκον μνήμης μας εξαναγκάζει σε μια κατά μέτωπο θέαση με ένα σταθερό ερώτημα: ο ακρωτηριασμός είναι οριστικός;

Γράμματα σ' έναν φίλο Γερμανό στο θέατρο επί Κολονώ
Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό στο θέατρο επί Κολονώ
Η παράσταση

Στην παράσταση μία γυναίκα φυλακισμένη. Μοναδικό κάθισμα μια καρέκλα-λαιμητόμος. Δηλαδή το μοναδικό μέσο ανάπαυσής της, αποτελεί παράλληλα το φονικό εργαλείο. Ένα κλειστό, άδειο δωμάτιο μετατρέπεται στο χωνευτήρι μιας ζωής, μιας ζωής τοποθετημένης διαρκώς δίπλα στο φονικό εργαλείο: η ζωή να συγκατοικεί με τον θάνατο. Η γυναίκα βρίσκεται σε διαρκή αλληλεπίδραση με τον μηχανισμό του θανάτου. Άρα, είναι όντως η ζωή (της) που απειλείται από τον θάνατο ή εν τέλει είναι ο θάνατος που απειλείται από την ζωή; Το πάτωμα καλυμμένο με γερές στρώσεις από ροκανίδια που απορροφούν το αίμα για να εξαφανίσουν τα ίχνη του αίματος.

Επιπλέον, η λαιμητόμος, δεν βρίσκεται πλέον σε δημόσιο χώρο, όπου και ανήκε, αλλά σε ιδιωτικό. Μια μετατόπιση του τρόπου φόνευσης; Εξακολουθεί να συμβαίνει, αλλά συγκαλυμμένα και κρυφά; Τα βασανιστήρια δεν καταργούνται, απλά αλλάζουν πρόσωπο; Εξαιρετική σκηνοθετική επιλογή συνεπώς, η κυριαρχία της καρέκλας-λαιμητόμου και του σωρού από ροκανίδια, σε ένα δωμάτιο γυμνό. Ο υψηλός πήχης που έχει τοποθετηθεί στην σκηνοθετική γραμμή της Σοφίας Δερμιτζάκη και της Στέλλας Κουφάκη δεν εξαντλείται εδώ: οι μουσικές επιλογές σε συνδυασμό με το video wall δημιουργούν την αίσθηση του οικουμενικού και υπεριστορικού, που διαρκώς εμμένει. Η ερμηνεία της Σοφίας Δερμιτζάκη παρασέρνει και βυθίζει τον θεατή στην καρδιά του άτυπου αυτού μανιφέστου.

Συντελεστές της παράστασης Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό

  • Σκηνοθεσία: Σοφία Δερμιτζάκη- Στέλλα Κουφάκη
  • Ερμηνεία: Σοφία Δερμιτζάκη
  • Video: Nickolay Dorozhkin
  • Κατασκευή σκηνικού: Γιώργος Μανουσάκης
  • Επιμέλεια μουσικής-ήχου: Στέλλα Κουφάκη
  • Υπεύθυνη: Φανή Καλαθάκη
  • Φωτογραφίες: Γιάννα Καραγιώργου-FOTOPROFILE ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΦΙΣΑΣ: Mark Quigley
  • Επιμέλεια προγράμματος: Σοφία Δερμιτζάκη, Στέλλα Κουφάκη
  • Γυμνό: Καθόλου
  • Βία: Καθόλου
Πληροφορίες

  • Τοποθεσία: Επί Κολωνώ
  • Διεύθυνση: Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94, Κολωνός
  • Πληροφορίες: 210 5138067
  • E-mailEpi Kolono A και Facebook Page
  • Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή 21/4, Σάββατο 22/4, Κυριακή 23/4, 21:00
  • Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ Φοιτητικό: 8 Ευρώ

 

Προηγούμενο άρθρο«Ιστορίες από το Μετς» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου από τις εκδόσεις Κέδρος
Επόμενο άρθροΟ Δημήτρης Δημητριάδης σε μία de profundis συνέντευξη Περί Έρωτος