Ο Γιώργος Παλούμπης σκηνοθετεί την παράσταση Χαρτοπόλεμος που επανήλθε στο Μικρό Γκλόρια για έναν δεύτερο κύκλο παραστάσεων. Το σύγχρονο έργο του Βαγγέλη Ρωμνιού θέτει στο μικροσκόπιο μία ελληνική οικογένεια με μία γλώσσα άμεση και ακαλούπωτη. Ο σκηνοθέτης του έργου, Γιώργος Παλούμπης, μίλησε στο Artic.gr για την παράσταση που σημείωσε κριτική και εισπρακτική επιτυχία την περασμένη άνοιξη και επανήλθε αυτή τη φορά στο Μικρό Γκλόρια.
Αναστάσης: – Σκηνοθετείτε τον Χαρτοπόλεμο του Βαγγέλη Ρωμνιού, Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις όταν διαβάσατε το κείμενο; Αναγνωρίσατε την ελληνική οικογένεια στους ήρωες του έργου;
Γιώργος Παλούμπης: – Αναγνώρισα μια περίπτωση ελληνικής οικογένειας. Μια περίπτωση σαφώς ιδιαίτερη και σαφώς προβληματική. Η επιλογή όμως της συγκεκριμένης οικογένειας από το συγγραφέα ήταν καίρια προκειμένου να φωτιστούν τα χαρακτηριστικά μιας γενιάς, μιας χώρας, μιας ολόκληρης εποχής. Επομένως οι πρώτες σκέψεις μου ήταν: «εδώ είμαστε…», «ένα έργο που μιλάει για το σήμερα». Και κατ’ επέκταση: «ένα έργο που μιλάει μέσα από το σήμερα για διαχρονικά, υπαρξιακά και πολιτικά, ερωτήματα και για πανανθρώπινες αξίες».
Αναστάσης: – Αφήνοντας κατά μέρους την Κρίση, που έχει οξύνει τα πράγματα, ποια στοιχεία συνθέτουν κατά τη γνώμη σας την ελληνική παθογένεια;
Γιώργος Παλούμπης: – Έλλειψη παιδείας, απώλεια ουσιαστικών στόχων και απώλεια ταυτότητας. Το αποτέλεσμα είναι η απάθεια, ο κυνισμός, ο θυμός, η ιδιοτέλεια και η έλλειψη συλλογικότητας.
Αναστάσης: – Τι συνθέτει πιστεύετε τον Χαρτοπόλεμο;
Γιώργος Παλούμπης: – Είναι μια ιστορία αναγνωρίσιμων χαρακτήρων που βιώνουν τις επιπτώσεις της εποχής, οδηγούνται στα άκρα και η ζωή τους μέσα σε μια μέρα γίνεται ένα καταιγιστικό θρίλερ και μια εξωφρενική κωμωδία ταυτόχρονα. Σε ότι αφορά την παράσταση, πιστεύω ότι αυτό που τη συνθέτει είναι η συνύπαρξη επαγγελματιών με κοινό καλλιτεχνικό στόχο, ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας και πολύ αγάπη για το εγχείρημα.
Αναστάσης: – Τελικά τι είναι χειρότερο; Η οικονομική κατάπτωση ή η αδράνεια;
Γιώργος Παλούμπης: – Σαφώς η αδράνεια, αλλά ακόμα χειρότερη πιστεύω είναι η έλλειψη σχεδίου δράσης. Ο κόσμος μένει αδρανής γιατί δεν ξέρει πλέον πώς να δράσει. Όταν σε κάθε επίθεση τρως μπουνιές στέκεσαι κάποια στιγμή στο σκοινί ζαλισμένος με θολό μυαλό.
Αναστάσης: – Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ελληνική οικογένεια έχει το δικό της τρόπο να ορίζει το δίκαιο;
Γιώργος Παλούμπης: – Κάθε οικογένεια, πιστεύω, έχει δικό της τρόπο να ορίζει το δίκαιο εφόσον κάθε οικογένεια αποτελεί ένα εν μέρει κλειστό κύκλωμα σχέσεων μέσα στο οποίο ορίζονται άτυπα κανόνες και αξίες. Με αυτή την έννοια του αυτόνομου συστήματος η οικογένεια «πράττει» τη δικαιοσύνη μέσα στα δικά της όρια με όρους και τρόπους δικούς της ανεξάρτητα από την ορθότητα τους. Η ελληνική οικογένεια του «Χαρτοπόλεμου» – δε θα πω ότι ισχύει για κάθε ελληνική οικογένεια – βρίσκει, μέσα από τη διάλυση που τη χαρακτηρίζει, αναγκαστικές, παρορμητικές, επικίνδυνες, ως και αυτοκαταστροφικές λύσεις προκειμένου να απονείμει το δίκαιο της δεδομένης στιγμής και εν τέλει το δίκαιο μιας ολόκληρης ζωής.
Αναστάσης: – Με ποιους τρόπους πιστεύετε μπορεί να βοηθήσει η σύγχρονη δραματουργία το ελληνικό θέατρο και προς τα πού θα πρέπει να στραφούν οι παραγωγές;
Γιώργος Παλούμπης: – Πιστεύω πως το ελληνικό έργο με ιστορία, αρχή-μέση-τέλος που αφορά την αίσθηση της εποχής μας (όχι απαραίτητα να μιλάει για την οικονομική κρίση) είναι κρίσιμο και απαραίτητο να υπάρξει. Πρόκειται για μια εποχή που δυστυχώς συνοδεύεται από αρνητικό πρόσημο, αλλά που ακριβώς γι’ αυτό το λόγο μπορεί να δώσει ισχυρό ηθικό, πολιτικό και φιλοσοφικό προβληματισμό στους συγγραφείς καθώς και ισχυρές δραματουργικές συνθήκες και ενδιαφέρουσες ανθρώπινες καταστάσεις. Προσωπικά θα επιθυμούσα να δημιουργηθεί ένα ρεύμα σημαντικών ελληνικών έργων που θα αναδυθεί από την περίοδο που ζούμε, αφενός για να την καταγράψει και αφετέρου για να μιλήσει με μοναδικό τρόπο για πανανθρώπινους προβληματισμούς. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο θα μπορέσει κανείς να το συμπεράνει πολύ αργότερα.
Προς το παρόν πάντως η ίδια η εποχή μάλλον δείχνει να δυσκολεύει την ανάπτυξη ενός τέτοιου ρεύματος. Οι παραγωγές προκειμένου να επιβιώσουν – και είναι λογικό – δε βάζουν σαν πρώτο στόχο την ανάδειξη καινούργιων ελληνικών έργων αλλά τις σίγουρες επιλογές: Επιλέγονται πολλά έργα κλασσικά, επιλέγονται έργα που θα χωρέσουν τους ηθοποιούς εκείνους που θα εξασφαλίσουν ένα κοινό, επιλέγονται συγγραφείς που έχουν αποκτήσει ένα όνομα ανεξάρτητα αν τη δεδομένη στιγμή έχουν κάτι να πουν κτλ. Δεν μπορώ να δώσω μια λύση και δεν κατηγορώ κανέναν, αλλά αν μπορούσα να πω κάτι θα έλεγα οι νέοι συγγραφείς ας μην βιαστούν να προτείνουν ένα έργο για να προλάβουν μια σεζόν – ας το δουλέψουν επίμονα – και οι υπεύθυνοι για τις θεατρικές παραγωγές ας έχουν το νου τους: Μπορεί να σμιλεύονται διαμάντια.
Αναστάσης: – Κατονομάστε μερικά έργα ή παραστάσεις, που μίλησαν σ’ εσάς τα τελευταία χρόνια
Γιώργος Παλούμπης: – Πολλά. Μου άρεσαν η παράσταση «Στέλλα Κοιμήσου» του Γιάννη Οικονομίδη, «Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου» της Άλκης Ζέη που σκηνοθέτησε ο Τάκης ο Τζαμαργιάς, το «Σουρελαϊκέν» του Αντώνη Τσιοτιόπουλου, γέλασα πολύ με το «Έξυπνο Πουλί» του Ζωρζ Φεντώ σε διασκευή και σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη και Γιώργου Κατσή, μου αρέσουν τα έργα του Γιάννη Τσίρου, του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, το έργο του Ντένις Κέλλυ «Ορφανά»… Μου άρεσαν βέβαια και οι «Εφήμεροι» της Μνούσκιν… ό,τι μου ήρθε πρώτο είπα, είναι πάρα πολλά ακόμα.
Αναστάσης: – Πόσο εύκολο είναι ν’ αντιμετωπίσει κανείς τον Χαρτοπόλεμο και να βγει νικητής;
Γιώργος Παλούμπης: – Χαρτοπόλεμος είναι ευτελές χαρτί σκορπισμένο στο αέρα, χωρίς στόχο, χωρίς κατεύθυνση και δεν πιάνεται από πουθενά. Δε νικιέται.
Αναστάσης: – Αν σας ζητούσα να αναπαράγετε στην σκηνή ένα περιστατικό που βλέπετε συχνά να συμβαίνει και θα θέλατε να συζητήσετε γι’ αυτό, τι θα επιλέγατε;
Γιώργος Παλούμπης: – Μπορεί να είναι λίγο κλισέ, αλλά αυτό που μου έρχεται είναι η επαναλαμβανόμενη σκηνή του κυρίου που έρχεται να καθαρίσει το τζάμι του αυτοκινήτου μου στο φανάρι. Τη μια το καθαρίζει, την άλλη αρνούμαι. Γνωριζόμαστε. Είναι μια συνάντηση ανθρώπινη, οικονομική, είναι η συνάντηση δύο κόσμων, έχει συναισθήματα ενοχής, εκνευρισμού, ενίοτε χαράς μέσα από το χαμόγελο, μια αμοιβαία περιέργεια και ίσως η συνείδηση ότι εύκολα θα μπορούσε να είναι ο ένας στη θέση του άλλου.
Πληροφορίες για την παράσταση Χαρτοπόλεμος
