Το Φεστιβάλ των Καννών κλείνει φέτος τα 70 χρόνια παρουσίας και αποτελεί ένα από τα διασημότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο. Παρουσιάσεις ταινιών, εντός και εκτός του επίσημου διαγωνιστικού προγράμματος, θα λάβουν χώρα από τις 17 έως τις 28 Μαΐου 2017 στη Γαλλία. Στα 70 αυτά χρόνια, η ελληνική κινηματογραφική παρουσία υπήρξε κάτι παραπάνω από άρτια, πρωτοποριακή και επιτυχημένη. Αρχής γενομένης το 1951 και την ταινία «Τελευταία Αποστολή», του Νίκου Τσιφόρου, μέχρι και την ταινία «Αστακός», του Γιώργου Λάνθιμου το 2015. Ο ελληνικός κινηματογράφος κατάφερε να αναδείξει σπουδαίους ηθοποιούς και σενάρια, μέσα από τον κινηματογραφικό φακό.
Όμως, το παρόν άρθρο έρχεται να ρίξει μια ματιά στους Έλληνες σκηνοθέτες, οι οποίοι βραβεύτηκαν στον θεσμό αυτό, από το 1960 και έπειτα. Ανεξαρτήτως σύνθεσης παραγωγής και λοιπών λεπτομερειών, ας ρίξουμε μια ματιά στο ελληνικό σκηνοθετικό βλέμμα σε 7 ταινίες. Ταινίες, οι οποίες κέρδισαν επάξια διακρίσεις στον διαγωνισμό.
1962 – «Ηλέκτρα» του Μιχάλη Κακογιάννη
Ο Μιχάλης Κακογιάννης μετά τα σπουδαία έργα «Στέλλα» (1955) και «Χαμένο κορμί» (1961), διαγωνίζεται στις Κάννες με την ταινία του «Ηλέκτρα». Βασισμένη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη, ο Κακογιάννης παρουσιάζει μια εύστοχη και άρτια απόδοση του δράματος στο κινηματογραφικό πανί. Η ταινία κερδίζει το Μεγάλο Τεχνικό Βραβείο και το Βραβείο Καλύτερης Κινηματογραφικής Μεταφοράς.
1969 – «Ζ» του Κώστα Γαβρά στο Φεστιβάλ των Καννών
Η πρώτη από τις τρεις εξαιρετικές ταινίες του σπουδαίου σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά στο Φεστιβάλ των Καννών. Αν και δεν ήταν ελληνικής παραγωγής, η ταινία «Ζ» με θέμα την δολοφονία του αριστερού βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη, κατάφερε να αποσπάσει δύο βραβεία στο διαγωνιστικό τμήμα. Το Βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών και το Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού για τον πρωταγωνιστή Ζαν Λουί Τρεντινιάν (Jean-Louis Trintignant) και τον ρόλο του Χρήστου Σαρτζετάκη.
1982 – «Ο Αγνοούμενος» του Κώστα Γαβρά
Η τρίτη σπουδαία ταινία και συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα από τον Γαβρά. Αν και Αμερικανικής παραγωγής, η ιδιαίτερη σκηνοθετική προσέγγιση και ματιά, της χάρισαν 1 και 1 βραβείο στο Φεστιβάλ του 1982. Το ένα είναι εκείνο του καλύτερου ηθοποιού, για τον ηθοποιό Τζακ Λέμον (Jack Lemmon) και τον ρόλο του Edmund Horman. Το άλλο είναι η μέγιστη διάκριση στον θεσμό. Ο Χρυσός Φοίνικας (Palme d’or) απονέμεται στον Κώστα Γαβρά για την ταινία αυτή και τον κάνει αυτόματα τον μεγάλο νικητή του Φεστιβάλ εκείνης της χρονιάς.
1984 – Ένα «Ταξίδι στα Κύθηρα» από τον Θόδωρο Αγγελόπουλο
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, μετά την παρουσίαση της ταινίας «Θίασος» (1975) στο Φεστιβάλ των Καννών, επανέρχεται για να διαγωνιστεί με τρεις παραγωγές. Η πρώτη είναι μια δραματική ταινία του, με τίτλο «Ταξίδι στα Κύθηρα». Η υπόθεση αφορά έναν πολιτικό εξόριστο, τον Σπύρο (Μάνος Κατράκης), ο οποίος μετά από χρόνια επιστρέφει γέρος στην πατρίδα του. Η ταινία απέσπασε δύο βραβεία. Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου και το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, ενώ υπήρξε και πρόταση για τον Χρυσό Φοίνικα, κάτι που δεν επετεύχθη.
1995 – «Το βλέμμα του Οδυσσέα» του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Πέρασαν 11 χρόνια από την τελευταία συμμετοχή του Αγγελόπουλου, στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών. Αυτή την χρονιά, επανέρχεται με μια ταινία αναζήτησης. Ο κεντρικός ήρωας είναι ένας Έλληνας σκηνοθέτης, ο οποίος γυρνώντας από την εξορία ξεκινά ένα ταξίδι στα Βαλκάνια. Ψάχνει να βρει τρεις μπομπίνες φιλμ, των αδελφών Μανάκη, οι οποίοι έφεραν πρώτη την τέχνη του κινηματογράφου εδώ. Ο «Οδυσσέας» λαμβάνει το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, το Βραβείο FIPRESCI και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος «δεν έχει να πει τίποτα».
1998 – «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Μία αιωνιότητα φαίνεται να πέρασε για τον μεγάλο σκηνοθέτη, ώστε ο θεσμός να κατανοήσει και να αποδεχτεί το μεγαλείο της σκηνοθετικής ματιάς του. Η ταινία του «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» παρουσιάζει έναν συγγραφέα, ο οποίος ασχολείται με το ημιτελές έργο του Σολωμού, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Η συνάντηση του με ένα άστεγο παιδί, του δίνει την ώθηση που χρειάζεται να συνεχίσει και να ολοκληρώσει αυτό το δύσκολο έργο. Ο Αγγελόπουλος τα καταφέρνει και το 1998 κερδίζει τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.
2015 – «Αστακός» του Γιώργου Λάνθιμου
Μια ιδιότυπη ιστορία αγάπης και αναζήτησης. Ένα ιδιότυπο, θεματικά, σενάριο από τον Γιώργο Λάνθιμο και τον Ευθύμη Φιλίππου, σχετικά με την αναζήτηση του άλλου μισού. Οι πρωταγωνιστές έχουν 45 μέρες να βρουν το μοναδικό τους ταίρι, αλλιώς θα μετατραπούν σε ένα ζώο της επιλογής τους. Ο «Αστακός» με αργά και σταθερά βήματα κερδίζει, εκτός των εντυπώσεων, στο Φεστιβάλ των Καννών το 2015 και το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής. Η ταινία αυτή, αποτελεί πραγματικά μια άρτια και αξιόλογη σκηνοθετική προσέγγιση σε ένα «δύσκολο» σενάριο.
Αυτή την χρονιά ο Γιώργος Λάνθιμος, επανέρχεται στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του θεσμού με την ταινία του «The killing of a sacred deer». Στόχος του ο Χρυσός Φοίνικας, με μία πολύ δυνατή παραγωγή και ένα πολύ καλά δομημένο cast ηθοποιών.
Πληροφορίες για το Φεστιβάλ των Καννών 2017
Official Site: Festival de Cannes
