Όλο και περισσότερους δημιουργούς εμπνέει ο κόσμος της φύσης και ιδιαιτέρως εκείνος των φυτών. Διάφορες κατασκευές ξεφυτρώνουν ανά τον πλανήτη, μιμούμενες τη δομή και τη μορφολογία του ποικιλόμορφου φυτικού σύμπαντος, συνθέτοντας φουτουριστικά σκηνικά που μοιάζουν να βγήκαν από ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Βέβαια, το φυτομορφικό (οργανικό) ντιζάιν ή η βιο-αρχιτεκτονική δεν αποτελούν απλά τάση, αλλά μια οικολογική στροφή, τόσο όσον αφορά στο σχεδιασμό καθαυτό, όσο και στη χρηστικότητα.
Ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό παράδειγμα “περιβαλλοντικής” αρχιτεκτονικής μας δίνει μία ομάδα από τη Γαλλία, η οποία σχεδίασε τον πρώτο πράσινο -κυριολεκτικά- ουρανοξύστη, δεδομένου ότι τους ενοίκους του δε θα αποτελούν άνθρωποι, αλλά φυτά. Το FreshwaterFactory, όπως ονομάζεται θα είναι (εφόσον ολοκληρωθεί, μιας και προς το παρόν η υλοποίησή του έχει βαλτώσει) μια ιδιαίτερα καινοτόμος κατασκευή που θα θυμίζει δεκάδες διάφανες, κολλημένες μεταξύ τους σαπουνόφουσκες, αναπτυσσόμενες καθ’ ύψος. Στόχος βέβαια των αρχιτεκτόνων δεν είναι ο εντυπωσιασμός, αλλά ένα γιγάντιο δίκτυο αφαλάτωσης θαλασσινού νερού. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της δημιουργικής ομάδας, ο ουρανοξύστης θα αποτελείται από θερμοκήπια τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο, τα οποία και θα περιέχουν μαγκρόβια βλάστηση, δηλαδή δέντρα που φιλτράρουν και αφαλατώνουν το θαλασσινό νερό, καθότι, όπως σημειώνουν οι δημιουργοί του φιλόδοξου έργου, μόνο το 1% των διαθέσιμων υδάτινων πόρων είναι πόσιμο και σε υγρή μορφή, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει δυσμενώς μεγάλα τμήματα του παγκόσμιου πληθυσμού, τα επόμενα 20 χρόνια.
Πώς λειτουργεί
Η επιλογή της τοποθεσίας ενός τέτοιου έργου ασφαλώς δεν μπορεί να είναι τυχαία. Ο “φυτικός” ουρανοξύστης, που βραβεύθηκε στο διεθνή διαγωνισμό αρχιτεκτονικής “Evolo 2010 Skyscraper”, προορίζεται να ανεγερθεί στην περιοχή της Αλμερίας, στη νότια Ισπανία, καθόσον εκεί υπάρχει πλήθος θερμοκηπίων, ενώ τα οπωροκηπευτικά καλλιεργούνται διαρκώς, μιας και η ηλιοφάνεια προσεγγίζει τις 3000 ώρες ετησίως. Το νερό μεταφέρεται στις μονάδες-δεξαμενές (σαπουνόφουσκες) μέσω αντλιών που λειτουργούν με υδραυλική ενέργεια. Εκεί το παραλαμβάνουν τα δέντρα, τα οποία απορροφούν το αλάτι και εκχέουν το καθαρό νερό, το οποίο αφού εξατμισθεί στη σφαιρική κατασκευή, επιστρέφει ως πόσιμο πια, για να διοχετευτεί στη γη για αρδευτικούς σκοπούς, καθότι είναι γνωστό ότι η πλειονότητα του καθαρού νερού παγκοσμίως καταλήγει στις καλλιέργειες. Υπολογίζεται δε, ότι η μέθοδος αυτή θα είναι ικανή να παράγει περί τα 30.000 λίτρα φρέσκου νερού ημερησίως.
Πρόκειται λοιπόν για ένα ξεχωριστό έργο, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για αντίστοιχες προτάσεις στο μέλλον, ακόμα μεγαλύτερης κλίμακας. Και η αρχιτεκτονική μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στις όποιες πρωτοβουλίες για ποιοτική βελτίωση της ζωής μας, ιδίως τώρα, με τις δυσοίωνες προβλέψεις των επιστημόνων, για την υποβάθμιση και την μείωση των διαθέσιμων φυσικών πόρων, να αποκτούν σάρκα και οστά, νωρίτερα από το αναμενόμενο. Καινοτόμα μυαλά υπήρχαν και θα υπάρχουν – η πραγματοποίηση των ιδεαλιστικών σχεδίων τους όμως, ουκ ολίγες φορές σκοντάφτει στην έλλειψη χρηματοδότησης και τη μέγγενη των όποιων φαιδρών πολιτικοοικονομικών συμφερόντων. Μένει μόνο να ελπίζουμε ότι η υλοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών στο εγγύς μέλλον θα πάψει να αποτελεί είδηση.
