Το εμβληματικό μυθιστόρημα του σπουδαίου Ρώσου πεζογράφου και στοχαστή Φ. Ντοστογιέφσκι Έγκλημα και τιμωρία εμπνέεται από την επικαιρότητα της εποχής του συγγραφέα (1860), όταν ένας φοιτητής κατηγορήθηκε για τη δολοφονία ενός γέροντα με κίνητρα αντίστοιχα του Ρασκόλνικοφ, πρωταγωνιστή του έργου του Ντοστογιέφσκι.

Υφίσταται το έγκλημα ανεξάρτητο από την τιμωρία;

Υφίσταται το έγκλημα ανεξάρτητο από την τιμωρία; Και πώς ορίζεται το έγκλημα και η παραβατική πράξη; Δίχως τον νόμο δεν υφίσταται η αμαρτία (;) Η ρευστότητα των εννοιών «καλό»-«κακό» αποκαλύπτει την απουσία μιας ζωτικής σταθεράς, άρα και την κυριαρχία του χάους; Ο άνθρωπος μπορεί να αντιμετωπίσει ή να συμφιλιωθεί με το χάος; Η απόπειρά του να το αλλάξει θα αποτελέσει απλά μια ειρωνεία; Πόσο ειρωνική καθίσταται η ειρωνεία αυτή;

Η ύπαρξη σε μια τιμωρία διαρκείας;

Πού τελειώνει η έννοια του δολοφόνου και ξεκινά η έννοια του ανθρώπου; Ή που τελειώνει η έννοια του ανθρώπου και ξεκινά η έννοια του δολοφόνου; Ο παράγοντας του τυχαίου αποδεικνύει την κυριαρχία της ρευστότητας, της απουσίας ύπαρξης ενός συγκεκριμένου πλάνου; Αν υφίσταται αυτή η κυριαρχία του ρευστού και μη-ελέγξιμου, πώς ορίζεται η έννοια και ο ρόλος του Θεού; Ως μια απελπισμένη προσπάθεια του ανθρώπου για πίστη όχι μόνο σε μία σταθερά, αλλά και σε μία ύπαρξη νοήματος και σκοπού της ύπαρξής του; Διότι η απουσία αυτού του σκοπού μετατρέπει την ύπαρξη σε ένα βασανιστήριο διαρκείας, σε μια  τιμωρία  διαρκείας; Όπου το  έ γ κ λ η μ α  που έχει διαπραχτεί είναι η ίδια η ανθρώπινη ύπαρξη;

Η ύπαρξη του νόμου, του Θεού ορίζουν την παρέκκλιση; Και ταυτόχρονα την ακυρώνουν, καθότι κατασκευάσματα; Άρα, οδηγούμαστε και στην ταυτόχρονη «κατάρρευση» εννοιών όπως η ηθική ή δικαιοσύνη, θυμίζοντας την ρήση του Καμπανέλλη στον Κρυφό Ήλιο «για ποια δικαιοσύνη, για την δικαιοσύνη των λέξεων;».

Έγκλημα και τιμωρία: η προσπάθεια εξιλέωσης
Έγκλημα και τιμωρία: η προσπάθεια εξιλέωσης
Η παράσταση: α) Ο τριπλός συμβολισμός του σκηνικού

Στην παράσταση η επιβολή ενός σκηνικού (Σταύρος Λίτινας) που αποπνέει εγκατάλειψη, θυμίζει ερήμωση και φθορά, χαρακτηρισμοί που παραπέμπουν άμεσα σε ένα κελί φυλακής ή σε ένα σκηνικό που βρίσκεται έξω από τα όρια του πολιτισμού, ένα σκηνικό «υπερπολιτισμικό». Σα να αποτελεί παράλληλα ένα απόβλητο του πολιτισμού, μα και μια υπέρβασή του, έναν σαρκασμό του, αλλά και σε ένα τρίτο επίπεδο μια ουσιαστική  αποτύπωσή  του. Μια γυμνή και καθαρή αποτύπωση της ουσίας και της λειτουργίας του ανθρώπινου πολιτισμού.

Ενώ σε ένα πρώτο επίπεδο το σκηνικό μοιάζει με σύμβολο κοινωνικής απόκλισης, σε ένα βαθύτερο επίπεδο βρίσκεται μέσα στην καρδιά της κοινωνίας: η γριά τοκογλύφος που ρουφά ουσιαστικά το ανθρώπινο αίμα. Ο Μαρμελάντωφ που προκειμένου να ικανοποιεί την ανικανοποίητη ανάγκη του για αλκοόλ παίρνει τα χρήματα που κερδίζει η κόρη του, η οποία έχει γίνει πόρνη, προκειμένου να συντηρεί την οικογένεια. Ο πλούσιος μελλοντικός σύζυγος της Ντούνια, που θεωρεί την φτώχεια αποκρουστική, αλλά ετοιμάζεται να παντρευτεί  μια κοπέλα φτωχή, προκειμένου να ικανοποιεί το αίσθημα άσκησης εξουσίας. Ο πρώην εργοδότης της Ντούνια, ο οποίος διατηρούσε σχέση μαζί της, κακοποιώντας την. Και ύστερα ο χαρακτηρισμός του Ρασκόλνικωφ ως δολοφόνος, καθώς προσπάθησε να απαλλάξει τον κόσμο από το «κακό». Σε έναν κόσμο, όπου ο ορισμός του «κακού» καθίσταται προβληματικός.

β) Η διασταύρωση

Εξαιρετική η σκηνοθεσία του Λεβάν Τσουλάτζε και η ερμηνεία του Τάσου Ιορδανίδη στον ρόλο του Ρασκόλνικωφ. Η ερμηνεία του σε τόνους γειωμένους μεταδίδει το φάσμα της σταδιακής μεταστροφής του ήρωα σε άνθρωπο που φλερτάρει με την παράνοια, που διώκεται και εγκλωβίζεται από την συνείδησή του. Καταλήγει να μοιάζει με ένα φάντασμα ανθρώπου, δηλαδή ενός μεταιχμίου ζωής-μη ζωής.

Όμως ο ίδιος κατατρέχεται διαρκώς από το φάντασμα της γριάς. Άρα, βλέπουμε πως στην πορεία για την εξιλέωσή του, ο ήρωας περνά πρώτα από ένα στάδιο εξίσωσης με το θύμα. Αποκαλύπτεται έτσι μέσω αυτής της διασταύρωσης και η ρευστότητα των ορίων ανάμεσα στον θύτη και στο θύμα, καθώς η γριά-θύμα είχε προαποτελέσει την γρια-θύτη και ο Ρασκόλνικωφ-θύτης είχε αποτελέσει τον Ρασκόλνικωφ-θύμα, για να ξανααποτελέσει τον Ρασκόλνικωφ-θύμα και η γριά τον θύτη, επιστρέφοντας πλέον ως φάντασμα. Πολύ δυνατή η ερμηνεία του Δημήτρη Διακοσσάβα στον ρόλο της γριάς, ο οποίος μοιάζει σαν μια καρικατούρα τρόμου, σαν μια συμπύκνωση του φόβου εξουσιαστή.

Η Αννίτα Κούλη στον ρόλο της Σόνιας, ερμήνευσε πιο επιφανειακά τον ρόλο μην κατορθώνοντας να σταθεί στο ίδιο υποκριτικό ύψος με τους προηγούμενους. Ο Θοδωρής Κατσαφάδος στον ρόλο του Μαρμελάντωφ χρειαζόταν να γειώσει τους τόνους του γιατί φαινόταν σα να περιέγραφε τον ρόλο του και να μην πίστευε απόλυτα σε αυτά που έλεγε.

Trailer

Πληροφορίες παράστασης Έγκλημα και Τιμωρία

  • Διασκευή – Σκηνοθεσία/Φωτισμοί/Μουσική επιμέλεια: Λεβάν Τσουλάτζε
  • Μετάφραση (από τα γεωργιανά) : Xάτια Γκόσουα
  • Σκηνικά: Σταύρος Λίτινας
  • Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
  • Εικαστική επιμέλεια: Αλίνα Αναστασιάδη
  • Φωτογραφίες: Μελίνα Δόσιου
  • Trailer: Filmotomy
  • Παίζουν: Ιεροκλής Μιχαηλίδης (ανακριτής Πορφύρης), Τάσος Ιορδανίδης (Ρασκόλνικοφ),  Αννίτα Κούλη (Σόνια), Σοφία Πανάγου (Ντούνια), Δημήτρης Καπετανάκος (Ραζουμίχιν), Δημήτρης Διακοσάββας (γριά τοκογλύφος-Λούζιν) και ο Θοδωρής Κατσαφάδος (Μαρμελάντωφ)
  • Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κυριακή στις 20.00, Παρασκευή & Σάββατο στις 20:30
  • Τιμές εισιτηρίων: Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή 19 ευρώ,  φοιτητές, δάσκαλοι, καθηγητές & άνω των 65 χρόνων 14 ευρώ, άνεργοι 10 ευρώ
  • Πρεμιέρα στις 5 Οκτωβρίου 2016
  • Βία: Καθόλου
  • Γυμνό: Καθόλου

Πληροφορίες θεάτρου

  • Τοποθεσία: Θέατρο Ανεσις, Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι
  • Τηλέφωνο: 2107488881-2
  • Site | Facebook

 

Προηγούμενο άρθροΤο Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου παρατείνεται στο Studio Μαυρομιχάλη
Επόμενο άρθροΟ Ανδρέας Κατερινόπουλος παρουσιάζει τα “7 Elements” στο Θέατρο Απόλλων της Πάτρας την Πέμπτη 20/4