Ο Duke Ellington και οι Washingtonians έπαιζαν στη Νέα Υόρκη τα τελευταία τρία χρόνια με πολλά και διαφορετικά ονόματα, όμως η φήμη τους άρχιζε σταδιακά να εξαπλώνεται. Σαν νέοι στα στέκια της μεγαλούπολης, χωρίς να γνωρίζουν πολλά, έπαιζαν στην αρχή γλυκές και ήρεμες μελωδίες όπως είχαν μάθει να κάνουν στην Ουάσινγκτον. Η μουσική τους ήταν μουσική «συζήτησης», δηλαδή μελωδική τζαζ που θα έκανε το κοινό να μιλάει, να καταναλώνει, χωρίς να αποσπάται από τη μουσική. Γρήγορα κατάλαβαν πως ο ήχος αυτός δεν ταίριαζε πλέον τόσο σε αυτούς, όσο και στη Νέα Υόρκη. Δεν ήταν αρκετά ρυθμικός, δεν ήταν αρκετά «μαύρος», δεν ήταν αρκετά… τζαζ. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν υπήρχε συγκεκριμένο τζαζ είδος στη Νέα Υόρκη εκείνη την εποχή. Αντιθέτως, στην πόλη είχαν βρει καταφύγιο πιανίστες με το δικό τους ιδιαίτερο παίξιμο, μουσικοί της blues και μουσικοί που είχαν υιοθετήσει τις φημισμένες τεχνικές της Νέας Ορλεάνης. Ένας από αυτούς, ήταν και ο τρομπετίστας Bubber Miley. Ο Ellington εμπνεύστηκε από τις κραυγές και το πάθος του την ώρα που έπαιζε και τελικά ο Miley πλαισίωσε στην πορεία την μπάντα των Washingtonians. Σε μια εμφάνιση στο Kentucky bar, οι Miley και Ellington έπαιξαν ένα τρίλεπτο μουσικό δράμα ονόματι “Black and Tan Fantasy” το οποίο βασιζόταν στο ”Funeral March” του Σοπέν. Ο Irving Mills, παραγωγός με προτίμηση στη blues, ήταν εκεί και κατάλαβε αμέσως πως κάτι ιδιαίτερα ταλαντούχο υπήρχε πάνω στη σκηνή. O Mills αποφάσισε χωρίς δεύτερη σκέψη να μανατζάρει τη μπάντα, δίνοντας όμως περισσότερη βαρύτητα και προσοχή στον Ellington, παρoτρύνοντάς τον να κάνει τις δικές του συνθέσεις. Μετά από λίγο καιρό, κυκλοφόρησαν οι πρώτες σοβαρές δισκογραφικές δουλειές της μπάντας, ενώ ένα χρόνο μετά, εμφανίστηκαν στο Cotton Bar…
Cotton Bar
Πάνω από πενήντα χρόνια μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, το πιο γνωστό κλαμπ στη Νέα Υόρκη, ήταν μια εστία χλευασμού για τους νέγρους. Οι κανόνες στο Cotton Club ήταν απλοί. Οι μόνοι μαύροι στο χώρο, πρέπει να είναι οι μουσικοί, ενώ αυτοί που χρηματοδοτούσαν τα διάφορα σόου, λευκοί, έχοντας έτσι τον τίτλο του «αφεντικού» και του «ιδιοκτήτη» των μουσικών. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Ellington είχε ζητήσει ειδική άδεια για να αφήσουν κάποιους από φίλους του να δουν από κοντά το σόου. Μπορεί στο Cotton Club να υπήρχαν πολλοί περιορισμοί, μεταξύ άλλων και μουσικοί, αυτό όμως δεν εμπόδισε τον Duke να εξελιχθεί. Εκτός από το να ψυχαγωγεί λευκούς, του ζητήθηκε να συνθέσει τη δική του μουσική για χορευτικά και θεατρικά προγράμματα. Το τεράστιο ταλέντο του Duke Ellington έλαμψε όταν σε μυστικές δεξιώσεις όπου ο αριθμός των προσκεκλημένων ήταν μικρός και ιδιαίτερης βαρύτητας, εξέπληξε το κοινό με την γεμάτη πάθος και μυστήριο μουσική του. Κομμάτια όπως το “Jungle Blues”, “Jungle Night in Harlem” και “The Mooche”, ήταν αυτά που γιγάντωσαν το όνομά του και τον έκανε να ξεχωρίσει από τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας. Χαρακτηριστικό του Ellington την ώρα που έπαιζε, ήταν το χαμόγελό του.
Ο Duke Ellington και ο ρατσισμός
Στο βιβλίο του Harvey G. Cohen “Duke Ellington’s America”, o συγγραφέας καταπιάνεται περισσότερο με τα πιστεύω του Duke και πως έβλεπε εκείνος τον ρατσισμό γύρω του, αφήνοντας τη μουσική, τις προσωπικές σχέσεις και διάφορες ιστορίες σε δεύτερη μοίρα. Η αδερφή του, Ruth, υποστήριζε πως ο Edward (όπως ήταν το κανονικό του όνομα), έκρυβε το πρόσωπό του συνεχώς πίσω από μάσκες. Στο βιβλίο του Cohen, για παράδειγμα, υπάρχει ένα γράμμα του Ellington γραμμένο σε έντονο ύφος που προοριζόταν σε λευκό επιχειρηματία, ζητώντας του να λυθεί η συνεργασία τους. Το γράμμα αυτό, δεν το έστειλε ποτέ, φοβούμενος μάλλον για τις συνέπειες που θα είχε κάτι τέτοιο. To 1950 και ’60 υπήρξαν διαφωνίες του Duke με το κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Ο κόσμος πίστευε πως ο Duke δεν έδινε μεγάλη σημασία στον ρατσισμό που βίωνε αυτός και η μαύρη κοινωνία, κάτι που ακολούθησε τον πρώτο σε αναγνωρισιμότητα μαύρο μουσικό εκείνης της εποχής για μια μεγάλη περίοδο της καριέρας του. Σύμφωνα με τον Cohen, σημαντικό ρόλο στα πιστεύω του Ellington, έπαιξε η κοινωνία στην οποία μεγάλωσε αλλά και ο πατέρας του που υπήρξε για πολλά χρόνια οικονόμος στον Λευκό Οίκο, έχοντας έτσι μια μικρή οικονομική άνεση και το τραπέζι τους γεμάτο.
Στην Ουάσινγκτον, όπου γεννήθηκε το 1899 ο Edward Kennedy Ellington, ήταν το καλύτερο μέρος για έναν αφροαμερικανό να μεγαλώσει και να εξασκήσει τα ενδιαφέροντά του, αφού η μαύρη κοινωνία είχε καταφέρει να εξασφαλίσει δικής της εταιρία όπερας, ορχήστρες κλασικής μουσικής, λογοτεχνικές σχολές αλλά και σχολεία που δίδασκαν την αφρικανική ιστορία. Σύμφωνα με τον Ellington, τα σχολεία καλλιεργούσαν και έπλαθαν τους μαθητές έτσι ώστε να είναι περήφανοι για τις ρίζες και το χρώμα τους. Όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, τόσο για τον μικρό Εdward, όσο και για τους υπόλοιπους μαύρους της Ουάσινγκτον, ήταν δύσκολο να καταλάβουν τι εστί ρατσισμός εκείνη την εποχή, αφού οι μεγαλύτεροι τους προστάτευαν και τους πρόσφεραν σημαντικά προνόμια. Ίσως αυτό να ήταν το πιο γερό θεμέλιο ώστε να χτιστεί μέσα στον Ellington η ιδέα πως ο ρατσισμός δεν επηρεάζει εκείνον και τους υπόλοιπους μαύρους στο βαθμό που πίστευαν.
Μετά την επιτυχία στο Newport Festival (αναλυτικά θα διαβάσετε παρακάτω) η φήμη του Duke ήταν και πάλι στα ύψη και τα πράγματα θα γίνονταν ακόμα καλύτερα για εκείνον όταν το 1959, το κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα αποφάσισε να τον βραβεύσει. Η απόφαση αυτή, όμως, βρήκε την μαύρη κοινωνία αντίθετη. «Τι έχει προσφέρει σε εμάς και τον βραβεύουμε;» έγραφαν οι αφροαμερικάνικες εφημερίδες κάνοντας σαφές πως ο Ellington δεν άξιζε μια τέτοια τιμή. Ο ίδιος, πάντως, κάθε φορά που του χτυπούσαν την πόρτα το κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα αλλά και άλλες οργανώσεις, ήταν εκεί δίνοντας χρήματα. Μη μπορώντας να ανεχτεί άλλο τις κατηγορίες αποφάσισε να απαντήσει στους επικριτές του λέγοντας πως: «Κανείς από αυτούς δεν έχει ακούσει τη μουσική μoυ» και πως «για πολλά χρόνια, η ιστορία και τα δικαιώματα των μαύρων συνανθρώπων πρωταγωνιστούν σε αυτή.Έχουμε μιλήσει εδώ και αρκετό καιρό για το πως είναι να είσαι μαύρος σε αυτή τη χώρα».
Η πρώτη επαφή
Σαν μαθητής, δεν υπήρξε και ο καλύτερος. Ακόμα και στα μαθήματα μουσικής δεν έδινε σημασία και αυτό έρχεται να το επιβεβαιώσει ο βαθμός του που δεν ήταν άλλος από D. Στη συνέχεια, η αδιαφορία του μεγάλωσε. Τα μαθήματα πιάνου, δεν μπόρεσαν να του τραβήξουν την προσοχή, επιλέγοντας από μόνος του τι θα παίξει και ποιο τραγούδι θα είναι αυτό. Με δική του πρωτοβουλία, άρχισε να πηγαίνει σε μικρά μπαρ που σύχναζαν επαγγελματίες μουσικοί και μάθαινε από αυτούς. Το είχε τονίσει άλλωστε όταν είχε πει πως η εξέλιξή του οφείλεται στη μίξη των αγράμματων μουσικών στα μπαρ, με την σωστή εκπαίδευση που είχε λάβει στο σχολείο.
Λίγο μετά τα δεκαοχτώ του, είχε ήδη σχηματίσει την μπάντα των Duke’s Serenaders και άλλων μουσικοχορευτικών σχημάτων για να μπορέσει να ζήσει την γυναίκα του, το παιδί του αλλά και τον ίδιο. Ακόμα και όταν αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στη Νέα Υόρκη, στα εικοσιτέσσερά του, όντας αρκετά σίγουρος για τον εαυτό του πως θα πετύχει, δεν είχε γράψει ακόμα την δική του μουσική. Απλά έπαιζε και έκανε παραλλαγές στα τραγούδια που ήδη γνώριζε. «Που να ήξερα τότε πως οι συνθέτες πήγαιναν στα βουνά, ή στη θάλασσα για να ζήσουν μαζί με τις μούσες τους για έξι μήνες;» θα έλεγε αργότερα.
Μπάντα: To άλλο του μισό
Τα λίγα άτομα της μπάντας που έπαιζαν στο Kentucky Bar, ήταν πλέον μια γνωστή και με πολλά νέα πρόσωπα μπάντα στο Cotton Bar. Αυτό, όμως, δεν ήταν αρκετό για τον Ellington που ζητούσε περισσότερα. Ήθελε περισσότερα χρώματα, περισσότερες λεπτομέρειες και προοπτικές. Αυτό έγινε πραγματικότητα όταν στην πρώτη περιοδεία στην Ευρώπη, υπήρχαν δεκατέσσερις μουσικοί. Στα μέσα της δεκαετίας του 1940, ο Duke Ellington and His Famous Orchestra είχαν περάσει πλέον σε άλλο επίπεδο με δεκαεννιά μουσικούς, παίζοντας, δουλεύοντας και ηχογραφώντας συγχρόνως. Η πηγή έμπνευσης και όρεξης για σκληρή δουλειά του Ellington, ήταν οι ίδιοι οι μουσικοί του που τον συνόδευαν σε κάθε του επιτυχία. Μάλιστα, το τραγούδι “Concerto for Cootie”, είχε γραφτεί για τον τρομπετίστα και φίλο του Cootie Williams που είχε αντικαταστήσει τον Bubber Miley και βρισκόταν στο πλευρό του για δέκα χρόνια.
Πολλές φορές, οι μουσικοί της μπάντας ήταν ταυτόχρονα και οι βοηθοί του στη σύνθεση ενός καινούριου τραγουδιού. Ο Ellington συνήθιζε να ξεκινάει με μια απλή μελωδία και ύστερα αυτοί άρχιζαν να παίζουν διορθώνοντας ο ένας τον άλλο. Στη συνέχεια ο Juan Tizol κατέγραφε σε χαρτί τη μουσική που είχε παιχτεί και ο Ellington το διόρθωνε φτιάχνοντας έτσι ένα καινούργιο τραγούδι. Την επόμενη μέρα, όλοι τους επαναλάμβαναν το κομμάτι για πολλές φορές έτσι ώστε να το συγκρατήσουν στη μνήμη τους χωρίς να χρειάζεται να διαβάζουν από το χαρτί. Αυτό, πολλές φορές βοηθούσε στη δημιουργικότητα του καθενός, αφού μέσα από εκεί έβγαιναν νέοι αυτοσχεδιασμοί που στη συνέχεια γίνονταν μέρος του επίσημου τραγουδιού.
O Duke και η σύνθεση
Ο Ellington άρχισε να βλέπει τη σύνθεση με άλλο μάτι, ήθελε να φτιάχνει τη δική του μουσική και ο κόσμος να τον ακούσει σε μεγάλα θέατρα, όπως και έγινε το 1930 όταν αυτός και η μπάντα του συνεργάστηκαν με τον Μaurice Chevalier σε μια παράσταση στο φημισμένο Broadway. Οι ζωντανές μεταδόσεις στο ραδιόφωνο από το Cotton Bar, οι πολλές παραστάσεις, ήταν το εισιτήριο για την πρώτη παγκόσμια περιοδεία το 1931. Δύο χρόνια αργότερα και ενώ οι δίσκοι του είχαν φτάσει στην Ευρώπη, ο Duke και η μπάντα του έπαιξαν στα μεγαλύτερα τότε σόου σε Αγγλία και Γαλλία κερδίζοντας τον σεβασμό του κοινού. Παρά το χρώμα του, οι δίσκοι του είχαν κάνει ρεκορ πωλήσεων στο λευκό αγοραστικό κοινό και οι κριτικοί από την Ευρώπη χαρακτήριζαν τον Ellington ως ιδιοφυία και αντιμετώπιζαν τους μουσικούς του ως καλλιτέχνες, πράγμα σπάνιο για εκείνη την εποχή. Κομμάτια όπως το “Diminuendo and Crescendo in Blue” (1937), εκτόξευσαν τη δημοτικότητα του Duke ακόμα περισσότερο και αυτό γιατί η ηχογράφηση των δίσκων ήταν παρόμοια με αυτή της κλασικής μουσικής. Εκείνο τον καιρό, είχε εκμυστηρευτεί στους δημοσιογράφους πως δούλευε μια συμφωνία και μια όπερα βασισμένη στην αφροαμερικάνικη ιστορία.
Μετά την αποτυχία -για τον ίδιο και τους κριτικούς- του “Black, Brown and Beige,” (συμφωνία που παίχτηκε στο Carnegie Hall με θέμα την αφροαμερικάνικη ιστορία) και το Cotton Club πλέον κλειστό, ο Ellington συνέχισε να γράφει μουσική με τη βοήθεια του Billy Strayhorn, έχοντας συνεχώς την πινελιά της κλασικής μουσικής στη δουλειά του. Η συνεργασία του όμως με τις μεγάλες δισκογραφικές εταιρίες, η σχέση του με το κοινό ακόμα και με τους μουσικούς δεν ήταν και οι καλύτερες. Πολλά άτομα από τη μπάντα του αποχώρησαν ενώ οι κριτικοί άρχισαν να ασκούν πίεση στον ίδιο και την τέχνη του λέγοντας πως ο μεγαλύτερος συνθέτης της τζαζ άρχισε να χάνει την συγκέντρωσή του.
Χωρισμένος πλέον μετά τις φήμες πως σε κάθε στάση που έκανε η μπάντα τον περίμενε απο μια καινούρια γυναίκα, ο Duke έπρεπε να σκεφτεί τις επόμενες κινήσεις του. Του άρεσε ο δρόμος, οι περιοδείες, να περιβάλλεται από συνεργάτες και μουσικούς, όμως το κόστος ήταν πια μεγάλο αφού η μουσική του δεν είχε το ίδιο αντίκτυπο. Αυτό άλλαξε όταν το 1956, στο Newport Festival, ένα σολο του σαξοφωνίστα Paul Consalves ανάμεσα στα τραγούδια “Diminuendo και Crescendo in Blue”, ξεσήκωσε το κοινό και έδωσε στον Ellington την παλιά του λάμψη, την πρώτη σελίδα στο περιοδικό Times, άλλα και τον πιο εμπορικό του άλμπουμ (Ellington at Newport).
Το χαμόγελο και το τέλος του «Δούκα»
Δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, στο πανεπιστήμιο του Yale, πολλοί από τους πιο διάσημους μαύρους μουσικούς της τζαζ συναντήθηκαν με σκοπό να συλλέξουν χρήματα για το τμήμα της αφροαμερικάνικης μουσικής. Δίπλα στον Ellington υπήρχαν μουσικοί όπως οι Eubie Blake, Noble Sissle, Dizzy Gillespie, Charles Mingus, Max Roach, Mary Lou Williams και Willie Smith. Την ώρα που η συναυλία ήταν σε εξέλιξη, η αστυνομία δέχθηκε τηλεφώνημα για βόμβα στο χώρο. Όταν αυτή προσπάθησε να εκκενώσει τον χώρο, ο Charles Mingus αρνήθηκε να αποχωρήσει και ήρθε σε αντιπαράθεση με τους αστυνομικούς μένοντας πάνω στη σκηνή με το μπάσο του. «Ο ρατσισμός τοποθέτησε αυτή τη βόμβα, όμως ο ρατσισμός δεν είναι αρκετά δυνατός για να νικήσει αυτή τη μουσική» είπε στον αρχηγό της αστυνομίας. «Αν είναι να πεθάνω, ας πεθάνω. Θα πεθάνω όμως παίζοντας το Sophisticated Lady» φώναξε και όσοι μουσικού είχαν ακολουθήσει τις οδηγίες της αστυνομίας για εκκένωση του χώρου άρχιζαν να προσέρχονται και πάλι στη σκηνή. Από εκείνη τη μέρα, το τραγούδι και τεράστια επιτυχία του Duke στη δεκαετία του’ 30, έγινε τραγούδι σύμβολο για τη μαύρη κοινωνία. Ο Ellington παρέμεινε στον δρόμο, πίσω από τις δύο μεγάλες πόρτες ακούγοντας τη μουσική του να γίνεται ένα με το ταλαιπωρημένο κοινό, πάντα χαμογελαστός, πάντα σαν «Δούκας»…
Στις 24 Μαΐου του 1974 και σε ηλικία εβδομήντα πέντε ετών, ο Duke Ellington αφήνει την τελευταία του πνοή στη Νέα Υόρκη ύστερα από μάχη που έδωσε με τον καρκίνο των πνευμόνων και την πνευμονία. Ο τάφος του βρίσκεται στο νεκροταφείο Woodlawn στο Μπρονξ, ενώ στην κηδεία του βρέθηκαν πάνω από 12,000 άτομα. «Η μουσική είναι ο τρόπος που ζω, ο λόγος που ζω και αυτό για το οποίο θα με θυμούνται».
H ζωή του Duke Ellington σε bullets
•Ο Duke Ellington (πραγματικό όνομα Edward Kennedy Ellington) γεννήθηκε στις 29 Απριλίου του 1899 στην Ουάσιγκτον.
•Το ψευδώνυμο “Duke” το «κέρδισε» λόγω των καλών του τρόπων.
•Η ασχολία του με το πιάνο άρχισε στα εφτά του χρόνια, ενώ στα δεκαεφτά ήταν ήδη επαγγελματίας.
•Σε ηλικία δεκαεννιά ετών παντρεύεται την Edna Thompson και αποκτούν έναν γιο, τον Mercer Kennedy Ellington.
•Τη δεκαετία του 1930 ο Duke Ellington και η μπάντα του εμφανίζονται σε ταινίες, στο ραδιόφωνο και περιοδεύουν δύο φορές στην Ευρώπη.
•Τη δεκαετία του 1940 η δημοτικότητα του Ellington γιγαντώνεται με επιτυχίες όπως το “Concerto for Cootie”, “Cotton Tail”, “Ko-Ko.”,”It Don’t Mean a Thing if It Ain’t Got That Swing”, “Sophisticated Lady”. “Prelude to a Kiss”, “Solitude” και “Satin Doll”.
•Πεθαίνει στις 24 Μαΐου του 1979 από καρκίνο των πνευμόνων και πνευμονία.
•Κέρδισε δώδεκα βραβεία Grammy από τη περίοδο 1959-2000, εννιά από αυτά ενώ βρισκόταν εν ζωή.
Ο θησαυρός: 1956-1974
Μετά την επιτυχία στο Newport Festival, οι δισκογραφικές δουλειές του «Δούκα», έγινα πιο συχνές και φυσικά πιο πολλές. Διάφορες εταιρίες ανέλαβαν τις ηχογραφήσεις, ενώ πολλές από αυτές κυκλοφόρησαν και μετά τον θάνατό του. Κάποια από τα πιο σημαντικά άλμπουμ της περιόδου μεταξύ 1956 και 1974 είναι:
Black, Brown and Beige (Columbia). H πιο φιλόδοξη μουσική προσπάθεια του Duke, δεκαπέντε χρόνια μετά, παρουσιάζεται στο μουσικό κοινό με τη φωνή της Mahalia Jackson, της μεγαλύτερης ίσως ερμηνεύτριας των γκόσπελ. Η παρουσία βιολιού αντί σαξοφώνου σε συνδυασμό με την ερμηνεία της Mahalia Jackson, είναι εκπληκτική.
Dance Concerts, California, 1958 (LMR). Απολαυστικό άλμπουμ και το δεύτερο στη σειρά “Private Collection”.
Anatomy of a Murder, 1959 (Columbia). Ένα από τα καλύτερα σάουντρακ του Ellington.
Jazz Party, 1959 (Columbia). Σε συνεργασία με τους Dizzy Gillespie και Jimmy Rushing.
Duke Ellington and Jonny Hodges Play the Blues Back to Back, 1959 (Verve). Duke και Hodges παίζουν μερικά κλασικά μπλουζ.
Louis Armstrong and Duke Ellington: The Complete Sessions (Roulette). Δύο από τα μεγαλύτερα «τέρατα» της τζαζ συνεργάζονται σε μια σειρά από κομμάτια του Ellington.
Duke Ellington Meets Count Basie (Columbia).
Duke Ellington Meets Coleman Hawkins (Impulse).
Duke Ellington, Charles Mingus, Max Roach: Money Jungle (Blue Note). Όμορφο άλμπουμ με κάποιους από τους πιο αναγνωρίσιμους μουσικούς της τζαζ.
Duke Ellington & John Coltrane (Impulse). Μοιρασμένο άλμπουμ άλλοτε με τις πινελιές του Coltrane και άλλοτε με αυτές του Ellington.
Studio Sessions, New York, 1962 (Saja). Το τριπλό άλμπουμ της σειράς “Private Collection”. Σε μια σπάνια στιγμή, ακούγεται από τον Duke μια σύνθεση του Thelonious Monk.
Afro-Bossa (Discovery). Ηχογραφημένο στα τέλη του 1962 και στις αρχές του 1963. Τα κρουστά έχουν την τιμητική τους σε αυτό το άλμπουμ.
The London Concerts (MusicMasters Jazz). Περιλαμβάνει εκτελέσεις του “Harlem” και του “Diminuendo and Crescendo in Blue”.
Ella Fitzgerald and Duke Ellington: Cote d’Azur Concerts” (Verve). Από την κοινή εμφάνιση του Duke και της Ella στην Κυανή Ακτή το 1966.
And His Mother Called Him Bill (Bluebird). Έργο του 1967, στη μνήμη του Bill Strayhorn , που πέθανε στις αρχές εκείνης της χρονιάς.
New Orleans Suite (Atlantic). Η σουίτα αυτή περιλαμβάνει και τις τελευταίες ηχογραφήσεις του Johnny Hodges, που πέθανε πριν το άλμπουμ ολοκληρωθεί.
Δισκογραφία:
- 1927 Flaming Youth RCA
- 1928 Jubilee Stomp Bluebird
- 1932 Duke Ellington Presents Ivie Anderson Columbia
- 1938 Blue Light Columbia
- 1940 Sophisticated Lady [RCA] RCA
- 1940 In a Mellotone RCA
- 1944 Black, Brown and Beige (1944-1946 Band Columbia)
- 1947 Daybreak Express RCA
- 1950 Masterpieces by Ellington Columbia
- 1951 Ellington Uptown Columbia
- 1951 Hi-Fi Ellington Uptown CBS
- 1952 Seattle Concert [live] RCA
- 1953 The Pasadena Concert (1953) [live] GNP
- 1953 Premiered by Ellington Capitol
- 1953 The Duke Plays Ellington Capitol
- 1953 Piano Reflections Capitol
- 1953 Ellington ’55 Capitol
- 1953 Ellington Showcase Capitol
- 1953 Duke Ellington Plays the Blues RCA
- 1954 Dance to the Duke! Capitol
- 1954 Duke Ellington Plays Allegro
- 1955 Duke’s Mixture Columbia
- 1955 The Duke and His Men RCA
- 1956 Duke Ellington and the Buck Clayton [live] Columbia
- 1956 Duke Ellington and the Buck Clayton [live] Columbia
- 1956 Ellington at Newport [live] Columbia
- 1956 A Drum Is a Woman Columbia
- 1956 Al Hibbler with the Duke Columbia
- 1957 Such Sweet Thunder Sony Special
- 1957 Ella Fitzgerald/The Duke Ellington Songbook Verve
- 1957 Indigos Columbia
- 1958 Black, Brown & Beige [1999] [live] Columbia/Legac
- 1958 Brown, Black and Beige Columbia
- 1958 Blues in Orbit Columbia
- 1958 Black, Brown & Beige [Tristar] Tristar
- 1958 Duke Ellington at the Bal Masque Columbia
- 1958 Cosmic Scene: Duke Ellington’s Spacemen Sony France
- 1958 Newport Jazz Festival (1958) [live] Columbia
- 1958 Blues Summit Verve 1958 Side by Side Verve
- 1958 Jazz at the Plaza, Vol. 2 Columbia
- 1958 Duke Ellington at His Very Best RCA Victor
- 1959 Jazz Party Mobile 1959 The Ellington Suites Original Jazz
- 1959 Anatomy of a Murder Rykodisc
- 1959 Festival Session [live] Columbia
- 1960 The Nutcracker Suite Columbia
- 1960 Three Suites Columbia
- 1960 Piano in the Background Columbia
- 1960 Swinging Suites by Edward E. & Edward G. Columbia
- 1960 Peer Gynt Suite / Suite Thursday Columbia
- 1960 Paris Blues United Artists
- 1961 Piano in the Foreground Columbia
- 1961 First Time! the Count Meets The Duke Columbia
- 1962 All American Columbia 1962 Midnight in Paris Columbia
- 1962 Duke Ellington Meets Coleman Hawkins MCA
- 1962 Money Jungle Blue Note
- 1962 Duke Ellington and John Coltrane MCA
- 1962 Will Big Bands Ever Come Back? Reprise
- 1962 Afro-Bossa Musicraft
- 1962 Featuring Paul Gonsalves Original Jazz
- 1963 The Great Paris Concert [live] Atlantic
- 1963 The Symphonic Ellington Musicraft
- 1963 The Duke Ellington Jazz Violin Session Atlantic
- 1964 Hits of the Sixties: This Time by Ellington Reprise
- 1964 Ellington ’65 Reprise
- 1964 The Original Score from Walt Disney’s Mary… Reprise
- 1965 Concert in the Virgin Islands [live] Discovery
- 1965 The Duke at Tanglewood [live] RCA
- 1965 Jumpin’ Punkins RCA
- 1965 Concert of Sacred Music [live] RCA
- 1966 Duke Ellington (1966) Reprise
- 1966 Orchestral Works MCA
- 1966 The Pianist Original Jazz
- 1966 Ella & Duke at the Cote D’azur Verve
- 1966 Soul Call Verve
- 1967 The Popular Duke Ellington RCA
- 1967 Intimacy of the Blues Original Jazz
- 1967 Johnny Come Lately RCA
- 1967 North of the Border in Canada Decca
- 1967 And His Mother Called Him Bill RCA
- 1968 Yale Concert [live] Original Jazz
- 1968 Latin American Suite Original Jazz
- 1968 Second Sacred Concert [live] Prestige
- 1969 Up in Duke’s Workshop Original Jazz
- 1969 The Intimate Ellington Original Jazz
- 1969 Pretty Woman RCA
- 1969 Standards: Live at the Salle Pleyel JMY
- 1970 New Orleans Suite Atlantic
- 1971 The Afro-Eurasian Eclipse Original Jazz
- 1971 Toga Brava Suite Blue Note
- 1973 Eastbourne Performance [live] RCA
- 1973 Collages MPS
- 1976 Duke Ellington’s Third Sacred Concert [live] RCA
- 1991 Carnegie Hall 11/13/48 [live] Vintage Jazz
- 1994 Live at the Greek 9/23/66 Status
- 1995 70th Birthday Concert [live] Blue Note
- 2000 Live at Carnegie Hall Ember
- 2000 Live at the Zanibar Club Magnum
- 2000 Live in 1947 at the Hollywood Bowl Unique Jazz
- 2000 Live in the Big Apple Magnum
- 2000 Duke Ellington [Riverside] Riverside
- 2000 Concert of Sacred Music [Germany] BMG
