Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Τσιάμης και οι συνεργάτιδες του μεταγράφουν το μύθο του Ερυσίχθονα- τον πρώτο μύθο με οικολογικό μήνυμα, στην ιστορία της ανθρωπότητας – και
παρουσιάζουν μία περφόρμανς για τις ολέθριες συνέπειες της ανθρώπινης αλαζονείας και της από-ιεροποίησης της Φύσης. Η παράσταση Axis Mundi -Το Τελευταίο Δέντρο παρουσιάζεται από την Παρασκευή 20 Ιανουαρίου στο BIOS exploring urban culture.
Ο Ερυσίχθων για να χτίσει το νέο του παλάτι κόβει όλα τα δέντρα του άλσους της Δήμητρας
ακόμη και το αγαπημένο Ιερό Δέντρο της θεάς. Η Δήμητρα τον τιμωρεί με ακόρεστη πείνα. Ο Ερυσίχθων τρώει τα πάντα, όμως τίποτα δεν μπορεί να χορτάσει την πείνα του. Όταν πια δεν του έχει μείνει κάτι άλλο, τρώει τις ίδιες του τις σάρκες.
Στην παράσταση Axis Mundi -Το Τελευταίο Δέντρο, o μύθος του Ερυσίχθονα παρουσιάζεται
με βάση τους κώδικες που έχει αναπτύξει η ομάδα PER THEATER FORMANCE κατά την
πολυετή έρευνα της πάνω στις σχέσεις τελετουργίας και παραστατικών τεχνών.
Η παράσταση ενσωματώνει πληροφορίες και στοιχεία από την αρχέγονη σχέση των ανθρώπων με τα δάση, από τα Ιερά δέντρα της παγκόσμιας μυθολογίας, καθώς και από τις πρακτικές δεντρολατρείας των αρχαίων πολιτισμών και τα τελετουργικά που τις συνόδευαν (προσφορές, εκστατικούς χορούς, επικλήσεις)
Από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και σήμερα το δέντρο βρίσκεται στο κέντρο πολλών θρησκευτικών λατρειών. Το «Κοσμικό Δέντρο» ή αλλιώς το «Δέντρο της Ζωής» αποτελεί τον άξονα πάνω στον οποίο στηρίζεται ο κόσμος (Axis Mundi).
Από τα αρχαία ιερά δέντρα όμως μέχρι τη μαζική καταστροφή των δασών και την κλιματική κρίση έχει μεσολαβήσει ένας πολιτισμός ολέθριος για το περιβάλλον. Η παράσταση διαπραγματεύεται τις προϋποθέσεις συνέχισης της ζωής πάνω στα συντρίμμια ενός πολιτισμού που απέρχεται, με βάση τη συνεργατική συμβίωση ανθρώπου και φύσης.
Ο σκηνοθέτης, δραματουργός και ηθοποιός της παράστασης “Axis Mundi-Το Τελευταίο Δέντρο” μιλά στο Artic.gr για τη μεταγραφή του μύθου του Ερυσίχθονα και την «τελετουργική απόδοση του μύθου», για τις προϋποθέσεις μιας συνεργατικής συμβίωσης μεταξύ ανθρώπου και φύσης και για το τι ιδανικά προλαμβάνει ο θεατής μέσα από τη συγκεκριμένη εμπειρία θέασης.
Δημήτρης Τσιάμης | Συνέντευξη
Πώς μεταγράφεται σκηνικά ο αρχαίος μύθος του Ερυσίχθονα στην παράσταση Axis Mundi – Το τελευταίο δέντρο;
Δημήτρης Τσιάμης: – Ο Καλλίμαχος μας παραδίδει το μύθο του Ερυσίχθονα σε μία εκδοχή που αναδεικνύει τη δύναμη και την ιερότητα της Φύσης, δίνοντας ταυτόχρονα έμφαση στον κοινωνικό αντίκτυπο που είχε η πράξη του Ερυσίχθονα στον ίδιο και στην οικογένεια του. Ο Οβίδιος μας περιγράφει με τρόπο μοναδικό τη μορφή της Πείνας και εστιάζει ιδιαίτερα στις μεταμορφώσεις της Μήστρας, της κόρης του Ερυσίχθονα.
Στη δική μας μεταγραφή αναπτύχθηκαν δραματουργικά όλα τα σημαντικά γεγονότα του μύθου, εστιάσαμε όμως και σε εκείνα που είχαν φωτιστεί λιγότερο. Πέρα από τα γεγονότα και τα σημαντικά μηνύματα του μύθου θελήσαμε να δούμε και τις καταστάσεις, την ενέργεια και τις σχέσεις που κρύβονται μέσα σε αυτά: Τη σχέση του Ερυσίχθονα με τη Φύση αλλά και την κυνική του στάση απέναντι στις γυναίκες, στα μυστήρια και τις τελετές τους. Τον φόβο και την υπακοή των αντρών που τον ακολουθούν, αλλά και την ίδια τους τη δύναμη που γίνεται εμπόδιο στη συνειδητότητα τους. Τη σχέση του Ερυσίχθονα με τον πατέρα του. Την κυριαρχία της λογικής και την αγνόηση των προειδοποιήσεων. Τη σκληρότητα της τιμωρίας του. Όλα αυτά αναπτύσσονται σε ένα κείμενο που διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια των προβών και εξυπηρετεί σε μία τελετουργική απόδοση του μύθου.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να υπάρξει τελικά μια συνεργατική συμβίωση μεταξύ ανθρώπου και φύσης;
Δημήτρης Τσιάμης: – Στο μύθο του Ερυσίχθονα συναντάμε τη σημαντικότερη προϋπόθεση για αυτή τη συμβίωση: Την κατανόηση και αποδοχή της ιερότητας της Φύσης. Από αυτή την αντίληψη προκύπτει ο σεβασμός και το μέτρο. Ο μύθος του Ερυσίχθονα μας θυμίζει πως ο άνθρωπος είναι ένα ελάχιστο ίχνος μέσα σε ένα άπειρο σύνολο στο οποίο όλα συνδέονται. Δυστυχώς η ανθρωπότητα, στο μεγαλύτερο μέρος της, ακολουθεί ένα κοσμογονικό μύθο που της λέει πως ο Κόσμος δημιουργήθηκε για να μπορεί ο άνθρωπος να κυριαρχήσει σε αυτόν.
Με ποιον τρόπο συμβάλλει η πολυετής έρευνα της ομάδας PER THEATER FORMANCE πάνω στις σχέσεις τελετουργίας και παραστατικών τεχνών στην σκηνική διασκευή-απόδοση του μύθου του Ερυσίχθονα;
Δημήτρης Τσιάμης: – Η Τελετουργία και ο Μύθος είναι δύο κατηγορίες που συνυπάρχουν και αλληλοδιαμορφώνονται. Το να «αστικοποιήσουμε» το μύθο ή απ’την άλλη να τον «μεταμοντερνίσουμε» με κλισέ και εξυπνακισμούς που καλλιεργούν μία ανώριμη αντιδραστικότητα και κολακεύουν μια τρέχουσα, οικεία και συμπαθή στους θεσμούς αισθητική, δεν είναι κάτι που με ενδιέφερε. Διαμορφώνουμε εδώ και χρόνια με αφοσίωση αλλά και κόστος τους δικούς μας κώδικες, μέσα από τη διαρκή μελέτη και έρευνα των σχέσεων τελετουργίας και παραστατικών τεχνών. Στο μύθο του Ερυσίχθονα αυτοί οι κώδικες εφαρμόζονται κυρίως στο μέρος που αφορά στις τελετές των γυναικών γύρω από το ιερό δέντρο της θεάς Δήμητρας, αλλά και στις τρεις «μεταμορφώσεις» που συμβαίνουν επί σκηνής και αναδεικνύουν ένα περιεχόμενο που δεν απεθύνεται αποκλειστικά στη λογική μας, αλλά εν δυνάμει μας μεταφέρει σε περιοχές στις οποίες δεν συναντιόμαστε συχνά στο θέατρο.
Υπάρχει κάποια ελπίδα και αισιοδοξία για αλλαγή μπροστά στις ολέθριες συνέπειες της ανθρώπινης αλαζονείας και της από-ιεροποίησης της Φύσης;
Δημήτρης Τσιάμης: – Μας κυβερνούν μεγάλοι «Ερυσίχθονες». Σε μικρότερες κλίμακες οι περισσότεροι, με εξαίρεση ελάχιστους, επίσης φέρουμε στοιχεία του Ερυσίχθονα. Δεν ξέρω πόσα περιθώρια αισιοδοξίας μας αφήνει αυτό. Ίσως αν οι δυνάμεις των κραυγών και των προσευχών συνδυαστούν, αυξηθούν και συντεθούν τότε να δημιουργηθεί η κατάσταση εκείνη που θα εμποδίσει τον Ερυσίχθονα να κόψει και το «τελευταίο δέντρο»
Τι σημαίνει για εσάς φύση; Ποιος θα ήταν ο δικός σας ορισμός της;
Δημήτρης Τσιάμης: – Στις πρόβες διαπίστωσα πως ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσει κανείς να ορίσει τη Φύση είναι να την υμνήσει. Τότε ίσως υπάρξει μία σύνδεση ικανή να συμπεριλάβει όλους τους ορισμούς και τα ονόματα που της αντιστοιχούν, αλλά κυρίως να συμπεριλάβει εκείνο που είναι αδύνατο να προσδιοριστεί με λέξεις.
Τι θα θέλατε να προσλάβει ο θεατής ιδανικά, φεύγοντας από την παράσταση;
Δημήτρης Τσιάμης: – Στόχος μου είναι η παράσταση να συνδέσει το θεατή με εκείνη την περιοχή της ευαισθησίας του στην οποία προσλαμβάνεται και εκδηλώνεται το ιερό. Να ενεργοποιήσει σε κάποιο βαθμό μία προσωπική του διαδικασία, πέρα από την εμπειρία της θέασης, και ιδανικά αυτή η σύνδεση να τον συνοδεύσει για καιρό.
Trailer
Axis Mundi – Το Τελευταίο Δέντρο | Συντελεστές παράστασης
- Δραματουργία/Σκηνοθεσία: Δημήτρης Τσιάμης
- Κοστούμια/Σκηνικά: Νίκη Ψυχογιού
- Σχεδιασμός Φωτισμού: Εβίνα Βασιλακοπούλου
- Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστίνα Χατζημαρινάκη
- Φωτογραφίες: Κωστής Καλλιβρετάκης
- Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
- Παραγωγή: Εταιρία Θεάτρου PER THEATER FORMANCE
- Ερμηνεύουν (αλφαβητικά) : Λυσάνδρα Αναστασοπούλου, Αλίκη Στενού, Δημήτρης
Τσιάμης.
Πληροφορίες
- Bios Πειραιώς 84
- Διεύθυνση: Πειραιώς 84, 10435, Αθήνα
- http://pireos84.bios.gr/
- Πληροφορίες και τηλ. κρατήσεων: 2103425335
- Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
- Παραστάσεις: Από Παρασκευή 20 Ιανουαρίου έως Κυριακή 19 Φεβρουαρίου
- Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 20:00
- Τιμές εισιτηρίων: Γενική Είσοδος: 12€, Μειωμένο: 8€
- Διάρκεια παράστασης: 75’
- Προπώληση εισιτηρίων :Viva.gr
https://www.viva.gr/tickets/theater/axis-mundi-to-teleutaio-dentro/
Διαβάστε περισσότερες θεατρικές συνεντεύξεις εδώ
