Την Κυριακή 22 Οκτωβρίου, η παράσταση για το παιδικό κοινό Το άγαλμα που κρύωνε σε διασκευή-σκηνοθεσία του Λευτέρη Γιοβανίδη έκανε πρεμιέρα στο Μουσείο Μπενάκη. Το βραβευμένο και πολυπαιγμένο παραμύθι του Χρήστου Μπουλώτη έχει ως θέμα το νόστο της προσφυγιάς και λαμβάνει χώρα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η παράσταση θα παίζεται κάθε Κυριακή στις 15:00 στο Μουσείο Μπενάκη, ενώ τις καθημερινές τα σχολεία μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε τρεις πολιτιστικούς χώρους (Θησείον, Μπενάκη, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά). Στο κατάμεστο Μπενάκη, παρακολούθησαν την παράσταση παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικοί και καλλιτέχνες και όλοι μαζί συγκινηθήκαμε και κάναμε ένα ταξίδι ως την Μικρασία.

Το έργο

Το βιβλίο Το άγαλμα που κρύωνε εκδόθηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 1999 σε εικονογράφηση Φωτεινής Στεφανίδη και έκτοτε έχει περάσει στ’ αναγνώσματα μικρών και μεγάλων κι έχει αγαπηθεί. Εντάχθηκε μάλιστα αποσπασματικά στην διδακτική ύλη της Στ’ Δημοτικού. Το έργο έχει αποσπάσει το Κρατικό Βραβείο, το βραβείο του λογοτεχνικού περιοδικού Διαβάζω και το Βραβείο του Ελληνικού Κύκλου Παιδικού Βιβλίου. Το «πραγματικό άγαλμα που κρυώνει» μπορείτε να το δείτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο με το

«Εκείνο τον Αύγουστο, τον πιο ωραίο Αύγουστο του αιώνα, η πανσέληνος ασήμωσε ένα παράξενο ταξίδι που έμοιαζε πολύ με παραμύθι. Παραμύθι όμως δεν ήταν». Το ταξίδι αυτό ξεκινά από παλιά. Από τότε που το μικρό μαρμάρινο αγόρι, το άγαλμα, άφησε σαν προσφυγάκι την πατρίδα του στη Μικρασία και στεγάστηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Από τότε κρύωνε ολοένα, γιατί νοσταλγούσε αθεράπευτα την πατρίδα του στην αντίπερα ακτή του Αιγαίου. Τα πράγματα θ’ αλλάξουν όμως όταν θα βρει δυο φίλους καρδιάς, την κυρία Γαλάτεια, την καθαρίστρια του Μουσείου, και το μικρό Λάμπη, το γιο του νυχτοφύλακα. Τα πράγματα θ’ αλλάξουν μ’ ένα παράξενο όνειρο. Απ’ τ’ όνειρο θα φτερουγίσει στο Μουσείο ένα μεγάλο γαλάζιο πουλί που θα τους ταξιδέψει μια νύχτα με πανσέληνο στις χαμένες πατρίδες, στη Μικρασία.

Το άγαλμα που κρύωνε - Πρεμιέρα
Ο συγγραφέας Χρήστος Μπουλώτης και ο σκηνοθέτης Λευτέρης Γιοβανίδης μετά την πρεμιέρα της παράστασης (Φωτογραφία: Γεωργία Ζούμπα)
Η παράσταση

Ο Λευτέρης Γιοβανίδης διασκευάζει το παραμύθι σε μία πολύ ενδιαφέρουσα ζωντανή θεατρική γλώσσα. Τοποθετεί τους ηθοποιούς του πίσω από προσομοιώσεις αγαλμάτων, από τα οποία προβάλλουν όταν χρειάζεται για να συμμετέχουν στη δράση. Ορατό είναι καθόλη τη διάρκεια του Προσφυγάκι, ο πρωταγωνιστής της παράστασης. Ξαφνιάζει το γεγονός πως επιλέγει γυναίκα ηθοποιό για τον ρόλο του αγάλματος. Η Άρτεμις Φλέσσα έκανε εξαιρετική δουλειά στην κατασκευή του κουστουμιού του, αναπαριστώντας πιστά το αυθεντικό άγαλμα. Ο σκηνοθέτης έχει θεατροποιήσει το παραμύθι, κρατώντας ελάχιστα κομμάτια αφήγησης με αφηγητή τον Γιώργο Παπαπαύλου που υποδύεται και τον Λάμπη, ρόλο καταλύτη της περιπέτειας του αγάλματος.

Σκηνογραφικά, ο Γιοβανίδης επέλεξε την λιτότητα και την αφαιρετικότητα που θα συναντούσαμε και επισκεπτόμενοι ένα μουσείο. Από την στιγμή που η παράσταση δεν γίνεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο, ως θ’ άρμοζε στο παραμύθι, αισθάνομαι πως δεν υπάρχει ιδανικότερος χώρος από το Μουσείο Μπενάκη. Η πρόταση λειτούργησε και πέρασε στο κοινό. Μάλιστα, σ’ ένα σημείο της παράστασης, ο Λάμπης ζητάει από τα παιδιά να σηκωθούν και να παίξουν «Αγαλματάκια Ακούνητα» και ο παραλληλισμός με τον κορμό της ιστορίας νομίζω ήταν ευεργετικός για την πρόσληψη της παράστασης. Αμέσως μετά το Προσφυγάκι προτείνει στα παιδιά «να επισκεφτούν Μουσεία γιατί έχουν να κερδίσουν πολλά».

Το γαλάζιο πουλί κι ο Νόστος

Το έργο πραγματεύεται το διαχρονικό θέμα της προσφυγιάς και του νόστου για την πατρίδα. Μπορεί να μιλάει εξειδικευμένα για την Μικρασιατική Καταστροφή και για τη νοσταλγία του παρευξείνιου ελληνισμού, αλλά σήμερα, υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες προσφύγων και οικονομικών μεταναστών στην χώρα μας. Η διασκευή του Γιοβανίδη αξιώνει να μιλήσει γι’ αυτό το θέμα και να συγκινήσει τις παιδικές ψυχές (κάθε ηλικίας) χωρίς να μελοδραματίσει το πρωτότυπο. Στο «γαλάζιο πουλί» δίνει λαλιές από όλο τον κόσμο και για να μην δυσχεραίνει την κατανόηση της ιστορίας, προφέρει αμέσως το ίδιο κείμενο και στην ελληνική γλώσσα. Το μόνο πράγμα που φάνηκε περιττό ήταν οι βιντεοπροβολές στο φόντο, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στην Μικρασία. Θα μπορούσα να φανταστώ –αν το κρατήσουμε ως σκηνικό μέσο- προβολές από το Αρχαιολογικό ή πιο χαρακτηριστικές εικόνες από τα μικρασιατικά παράλια.

Η παράσταση Το άγαλμα που κρύωνε είναι ακριβώς αυτό: μια ουσιαστική ζωντανή παραμυθική αφήγηση. Ο Λευτέρης Γιοβανίδης κατάφερε να φτιάξει μία παράσταση που συγκινεί και ψυχαγωγεί χωρίς να έχει διδακτική γλώσσα.

Το άγαλμα που κρύωνε - Πρεμιέρα
Χ. Μπουλώτης, Λ. Γιοβανίδης. Α. Πινακουλάκης και Μ. Σάρδης μετά την πρέμιερα (Φωτογραφία: Γεωργία Ζούμπα)

Το Άγαλμα που κρύωνε
Διασκευή-σκηνοθεσία: Λευτέρης Γιοβανίδης
Είδος: Δραματοποιημένη παιδική λογοτεχνία
Προτεινόμενη ηλικία: 4-10 ετών
Ατού: Περιπετειώδης ιστορία, πατριδογνωσία, πανανθρώπινα μηνύματα

Πληροφορίες για την παράσταση το Άγαλμα που Κρύωνε
Προηγούμενο άρθροO ήχος που έχει το χώμα στο μικροσκόπιο – Οι Ginger Creepers στο BIOS
Επόμενο άρθροΈκθεση ζωγραφικής στη μνήμη της Κατερίνας Λάμπρου
Αναστάσιος Πινακουλάκης
Απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών -Erasmus στο Limburg Katholieke University College. Είναι τελειόφοιτος στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Αθηνών. Έχει παρακολουθήσει εκπαιδευτικά σεμινάρια και εργαστήρια δημιουργικής γραφής. Ασχολείται με τη συγγραφή θεατρικών έργων, ποιημάτων και παραμυθιών. Το μεγαλύτερό του όνειρο είναι να συνθέσει μία νέα δραματουργία και να συστήνει έργα στο κοινό.