“Αδέσποτα Σκυλιά” η κριτική της ταινίας
Σκηνοθεσία: Tsai Ming-liang
Πρωταγωνιστούν: Lee Kang-sheng, Lu Yi-ching, Chen Shiang-chyi, Chen Chao-rong, κ.α
Υπόθεση: Ταϊπέι του σήμερα. Ένας άντρας δουλεύει ως άνθρωπος πινακίδα. Η δουλειά του είναι να κρατά όλη μέρα ένα διαφημιστικό πλακάτ στην μέση μιας λεωφόρου. Δυο μικρά παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι τριγυρίζουν όλη μέρα στους δρόμους και κυρίως στους διαδρόμους ενός τεράστιου σούπερ μάρκετ, όπου περνούν την ώρα τους χαζεύοντας και δοκιμάζοντας τις διαφημιστικές προσφορές των φαγητών. Μια μοναχική γυναίκα δουλεύει όλη μέρα στο σούπερ μάρκετ και το βράδυ περιπλανιέται σε ερειπωμένα κτίρια. Αυτοί οι άνθρωποι ζουν στο περιθώριο μιας σύγχρονης μητρόπολης, έξω απ’ τα φώτα και την ευημερία που η θέα της ευαγγελίζεται, μοναχικοί περιπλανώμενοι σαν αδέσποτα σκυλιά.
Κριτική
Ο Tsai Ming-liang είναι ένας Ταϊβανός σκηνοθέτης γεννημένος στην Μαλαισία, που το ιδιαίτερο σινεμά του κατάφερε να βάλει την Ταϊβάν στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη. Γνωστός κυρίως στο φεστιβαλικό σύμπαν, αφού οι ταινίες του έχουν βραβευτεί αρκετές φορές στα μεγάλα Διεθνή Φεστιβάλ (Βενετία, Βερολίνο), αλλά και γιατί το σινεμά του αποτελεί ένα πολύ προσωπικό καλλιτεχνικό σινεμά, που σε καμία περίπτωση δεν αφορά τους πολλούς, αφού ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά να συνταχθεί με τους όρους και τις πολιτικές της αγοράς, και επιμένει να υπηρετεί το απόλυτα προσωπικό του όραμα, ενός κινηματογράφου ποιητικά εικαστικού, χωροχρονικά αργού και στατικού, και αφηγηματικά αφηρημένου πολύ μακριά από την συνήθη αφηγηματική λογική. Το σινεμά του Tsai Ming-liang, είναι ένα art δημιούργημα που απευθύνεται σε μυημένους σινεφίλ διψασμένους για avant-garde και οπλισμένους με ιωβηλαία υπομονή.
Τα «Αδέσποτα Σκυλιά» είναι η ενδέκατη μεγάλου μήκους ταινία του, βραβευμένη με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 2013, και η τελευταία του σύμφωνα με τις δηλώσεις του. Ένας αλκοολικός άντρας που δουλεύει ως άνθρωπος πινακίδα στις μεγάλες λεωφόρους της Ταϊπέι, άστεγος προσπαθεί να επιβιώσει μαζί με τα δυο του παιδιά σε μια θλιβερή πραγματικότητα στο περιθώριο της σύγχρονης μητρόπολης. Εμπνευσμένο από τους άπειρους ανθρώπους πινακίδες που ο σκηνοθέτης συναντά καθημερινά στην Ταϊπέι, και που πολύ συχνά παρατηρεί ότι μουρμουρίζουν στον εαυτό τους χωρίς ποτέ να αντιλαμβάνεται τι λένε, θεματικά η ταινία αναφέρεται ξεκάθαρα στην παρακμή των σύγχρονων μεγαλουπόλεων που αυξητικά αποκλείει και περιθωριοποιεί όλο και περισσότερους ανθρώπους ως αναλώσιμους, συνεχίζοντας ο ίδιος να κάνει ταινίες για περιθωριακούς ανθρώπους. Μόνο που η ευκολία της ανάγνωσης όσον αφορά την ταινία σταματά εκεί. Αυτό που σε πρώτη ανάγνωση μοιάζει, και είναι σε ένα βαθμό, νατουραλιστικό σινεμά, στην πορεία αποκτά μια τέτοια αφηγηματική ροή, έξω από χωροχρονικές σταθερές και συνδέσεις που μοιάζει σαν η ροή του χρόνου να διαθλάται σε παράλληλες πραγματικότητες για τους ήρωες. Με βάση μια προσχηματική ιστορία με ελάχιστους διαλόγους, αφηγείται με μεγάλης διάρκειας πλάνα σεκάνς, καδράροντας εικαστικά από πρωτότυπες γωνίες λήψεις, εναλλάσσοντας τα ανοιχτά γενικά τοπία με πολύ κοντινά προσώπων και τα μουντά χρώματα με τα έντονα. Το νερό μόνιμο σύμβολο, κυρίως βρώμικο και μουντό, κρατώντας το καθαρό μόνο στην απεικόνιση του σε μια τοιχογραφία που οι ήρωες του κοιτούν σαν ψευδαισθησιακή διέξοδο, δημιουργώντας έτσι ένα παρακμιακό και σε αποσύνθεση οργανικό περιβάλλον. Απευθύνεται καθαρά στις αισθήσεις, και ενώ η ταινία έχει μια επίφαση ρεαλισμού, ο πυρήνας της είναι ποιητικός, και σε εμπλέκει στο σύμπαν της μέσα από την διάρκεια των πλάνων της και την σωματικά ελεύθερη έκφραση των ηθοποιών του. Μόνο που καθώς εξελίσσεται αντιλαμβάνεσαι ότι ενώ αρχικά η ροή της αφήγησης του έχει όλο το ενδιαφέρον σου, σταδιακά η εμπλοκή σου ως θεατής στο ιδιαίτερο αυτό σύμπαν αναστέλλεται από μια ελιτίστικη αυταρέσκεια, που φαίνεται να παίζει προκλητικά με την υπομονή σου.
Τα «Αδέσποτα Σκυλιά» του Tsai Ming-liang είναι ένα σινεμά σίγουρα ιδιαίτερα προσωπικό, όχι ευκολονόητο και εύπεπτο, που αφορά και προκαλεί σινεφίλ που ψάχνουν ιδιαίτερες γραφές και είναι εφοδιασμένοι με μεγάλη υπομονή.
