Ανακοινώθηκε η επίσημη ένταξη 17 κτιρίων του αρχιτέκτονα Le Corbusier, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Τα κτίρια αυτά βρίσκονται τόσο στην Ευρώπη (στην Γαλλία συγκεκριμένα βρίσκονται 10 από τα 17 κτίρια αυτά) όσο και την Ασία και την Αμερική. Πλέον, θα ενταχθούν σε ένα πλαίσιο περαιτέρω χρηματοδότησης και συντήρησης.
Λίγα λόγια για τον Le Corbusier
Ο αρχιτέκτονας Charles-Édouard Jeanneret-Gris ( Le Corbusier ), γεννήθηκε το 1887 στην Ελβετία. Έκανε χρόνια ταξίδια όπου μελέτησε την αρχιτεκτονική και την κοινωνία, για να αποτελέσει έναν δημιουργό-παγκόσμιο σύμβολο του 20ου αιώνα. Το έργο του, αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του, και κέρδισε τον καθολικό σεβασμό από την αρχιτεκτονική κοινότητα. Ακόμα και σήμερα είναι συνολικά παραδεκτή η διδακτικότητα της κληρονομιάς που άφησε. Ο Le Corbusier μέσα από τις κατασκευασμένες και μη μελέτες του, καθώς και μέσα από την πληθώρα κειμένων και βιβλίων του, συνέδεσε το όνομα του με το μοντέρνο κίνημα, χαράσσοντας όμως μια δική του μοναδική πορεία, η οποία αποτελεί αντικείμενο μελέτης και μίμησης μέχρι και σήμερα. Το όνομά του δεν συνδέεται μονάχα με την αρχιτεκτονική αλλά και με την τέχνη γενικότερα.
Η αρχιτεκτονική του παρακαταθήκη περιλαμβάνει 75 κτίρια σε 12 χώρες, 42 σημαντικά πολεοδομικά έργα, 8.000 ιδιόχειρα σχέδια. Όντας πάνω από όλα δημιουργός και όχι μονάχα αρχιτέκτονας, μας κληροδότησε πάνω από 400 πίνακες και εικόνες, 44 γλυπτά και 27 σκίτσα.
Μικρή αναφορά στα 17 κτίρια που εντάχθηκαν στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco
Στην διπλοκατοικία αυτή, ο Le Corbusier συνδιάζει δύο κατοικίες που καλούνται να ανταποκριθούν σε διαφορετικές ανάγκες. Η πρώτη, περιέχει τις ποιότητες μικρών χώρων και υπηρεσιών που χρειάζεται σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα ο μηχανισμός-οικογένεια. Η δεύτερη, είναι μια κατοικία ενός εργένη, στην οποία εκτός του ιδίου στεγάζεται και η εκτενής ιδιωτική του συλλογή μοντέρνας τέχνης. Άρα, η τελευταία ξεφεύγει από τα όρια της κατοικίας και μετουσιώνεται σε έναν εκθεσιακό αρχιτεκτονικό περίπατο.
~~~
Το κτίριο αυτό δημιουργήθηκε με μια ιδιαίτερη σχεδιαστική διαδικασία. Το πρόγραμμα προέβλεπε μία κατοικία δύο ατόμων, και αφού σχεδιάστηκε ως τέτοια, ο Le Corbusier, με το σχέδιο «στην τσέπη» αναζήτησε την καταλληλότερη τοποθεσία για να κτιστεί.
~~~
Ο Βιομήχανος ζάχαρης Frugès, περίεργος για τα επιτεύγματα της αρχιτεκτονικής και της καινοτομίας, αποφασίζει να αποκτήσει ένα μεγάλο οικόπεδο-λιβάδι με πεύκα και να το διαθέσει για την δημιουργία μίας πόλης-κήπου, στην οποία θα στεγάζονταν εργάτες. O Le Corbusier αναλαμβάνει ένα έργο κοινωνικής-εργατικής κατοικίας και ταυτόχρονα μια πολεοδομική πρόκληση. Η μέθοδος του, ήταν η επιλογή μιας μονάδας-προτύπου η οποία κατόπιν επεξεργασίας οδηγούσε στην δημιουργία πέντε τύπων κατοικιών.
~~~
Αποτελεί την πρώτη παραγγελία του Le Corbusier από το εξωτερικό, πράγμα το οποίο αποδεικνύει την αναγνώρισή του σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήδη από το ’26. Η συγκεκριμένη λύση επιβαλλόταν από τα βέλγικα δεδομένα (πρόσοψη 6 μέτρων πλάτους, και μεγάλο βάθος).
~~~
Η διπλοκατοικία αυτή αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των “πέντε σημείων” της αρχιτεκτονικής του Le Corbusier. Χαρακτηριστικά: η ελεύθερη κάτοψη, τα μεταβαλλόμενα στοιχεία μέσα από την αυτονομία φερόντων και φερόμενων, τα ελεύθερα στον χώρο φέροντα στοιχεία κ.α.
~~~
Η συγκεκριμένη κατοικία έχει καθιερωθεί ως το σήμα κατατεθέν του μοντέρνας κατοικίας αλλά και της αρχιτεκτονικής του Le Corbusier γενικότερα. Pilotis, γκαράζ και κήπος στο δώμα είναι κάποια από τα βασικά στοιχεία που πρέσβευσε ο Ελβετός αρχιτέκτονας.
~~~
Το μεγάλο αυτό κτίριο περιλαμβάνει 45 διαμερίσματα με διπλό όροφο, κατασκευασμένα από τυπικά δομικά στοιχεία χάλυβα και μπετόν. Η κατασκευαστική απλότητα έδωσε τον χώρο για εκτενή επεξεργασία της εσωτερικής επίπλωσης.
~~~
Είναι το πρώτο κτίριο του οποίου η πρόσοψη αποτελείται εξ’ολοκλήρου από γυαλί. Ο Le Corbusier επιμελήθηκε ιδιαίτερα τον εσωτερικό χώρο.
~~~
Μία νέα πρόκληση για μαζική κατοίκηση αμέσως μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Le Corbusier στο μπρουταλιστικό αυτό μέγα-κτίριο προσπαθεί να συνστεγάσει αρμονικά ατομικές και συλλογικές ανάγκες. Περιλαμβάνει 337 διώροφα διαμερίσματα 23 τύπων που απευθύνονται σε διαφορετικούς τύπους οικογένειας-κατοίκησης. Ο 7ος, 8ος, 17ος (τελευταίος) όροφος αλλά και το δώμα είναι επίπεδά αφιερωμένα εξ’ολοκλήρου σε συλλογικές δραστηριότητες (εμπορικό κέντρο, νηπιαγωγείο, κήπος, πισίνα κλπ). Ο όγκος στο σύνολό του είναι “κλειστός” στον βορρά και “ανοικτός” σε ανατολή και δύση και στηρίζεται σε πυλώνες καθιστώντας το ισόγειο έναν ημιυπαίθριο χώρο στάθμευσης και την υποδοχής.
~~~
Ο Βιομήχανος Jean-Jacques Duval αναθέτει το 1946 στον Le Corbusier, την ανοικοδόμηση του εργοστασίου του ( κλωστουφαντουργείο ) που κτίστηκε το 1908 και καταστράφηκε κατά τα 2/3 τον Νοέμβριο του ’44. Ο αρχιτέκτονας σχεδιάζει το νέο εργοστάσιο στην αρχική του θέση, σύμφωνα με τις προδιαγραφές μίας “πράσινης” μονάδας -για τα δεδομένα της εποχής, εστιάζοντας παράλληλα στην λειτουργικότητα. Η χρήση νέων τεχνικών-δομικών δυνατοτήτων καθιστά το κόστος κατασκευής αισθητά χαμηλότερο. Η εσωτερική οργάνωση ευνοεί την παραγωγική διαδικασία ενώ οι διοικητικοί χώροι βρίσκονται στον ανώτερο όροφο-δώμα. Χαρακτηριστική η χρήση των brise-soleil σε όλη την γυάλινη πρόσοψη.
~~~
Έργο που μαρτυρά την ευρεία φήμη του αρχιτέκτονα ακόμα σε διηπειρωτικό επίπεδο. Η κατοικία βρίσκεται μπροστά σε ένα πάρκο, η θέα στο οποίο προσφέρεται απλόχερα μέσα από την υαλοπρόσοψη. Το όλο κτίριο διέπεται από τις αρχές του μοντέρνου. Έχει μελετηθεί σχολαστικά ο προσανατολισμός, για την διαμόρφωση των σκιάστρων της πρόσοψης.
~~~
Το εμβληματικό αυτό θρησκευτικό κτίριο αποτέλεσε μία από τις αποδείξεις του μεγαλείου της αρχιτεκτονικής του Le Corbusier. Συνδιάζει την χρήση σύγχρονων υλικών και τεχνικών καθώς και αισθητικών στοιχείων σε ένα τύπο κτιρίου ο οποίος απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Εκφράζει μια πρωτοπορία η οποία όμως έχει ενσωματώσει με τον δικό της τρόπο παραδοσιακά στοιχεία. Το επίπεδο επεξεργασίας χώρων είναι πολύ υψηλό παρά το φαινομενικά “πρωτόγονο” σχέδιο.
~~~
Ένα κτίσμα επιφάνειας 3,66 x 3,66 τ.μ. και ύψους 2,26 μ. καταφέρνει με τον κατάλληλο σχεδιασμό να συμπεριλάβει όλον εκείνο τον απαραίτητο εξοπλισμό μίας κατοικίας. Με την χρήση προκατασκευασμένων και επί τόπου συναρμολογούμενων στοιχείων, καθώς και όλων των νέων τεχνικών δυνατοτήτων της εποχής, ο Le Corbusier προσεγγίζει το θέμα της “ελάχιστης κατοικίας”, το οποίο απασχόλησε πολύ τον αρχιτεκτονικό κόσμο του 20ου αιώνα.
~~~
H Τσάντιγκαρ είναι μία από τις πόλεις που σχεδιάστηκαν από το μηδέν, ως περιφερειακή πρωτεύουσα της επαρχίας Πατζάμπ, τμήμα της οποίας πέρασε στην Ινδία στα τέλη του ’40. Εκεί, ο Le Corbusier μπόρεσε να κάνει αρχιτεκτονική πραγματικά μεγάλης κλίμακας, σχεδιάζοντας το διοικητικό αυτό συγκρότημα στην νεοιδρυθείσσα πόλη. Αποτελείται από τρία κτίρια: το Παλάτι της Συνέλευσης, την Γραμματεία και το Ανώτατο Δικαστήριο. Εκτεταμένη η χρήση του χυτού μπετόν σε συνδιασμό με άλλα μοντέρνα στοιχεία, δίνουν ένα μπρουταλιστικό αποτέλεσμα. Σε συνεργασία με τον Pierre Jeanerret, σχεδίασαν το συγκρότημα αυτό ως την τελευταία λεπτομέρεια.
~~~
Το μοναστηριακό αυτό συγκρότημα που είναι κτισμένο σε έναν λόφο με έντονη κλίση, μαρτυρά και πάλι το μεγαλείο της αρχιτεκτονικής του Le Corbusier. Το φώς είναι ο κυρίαρχος παράγοντας σχεδιασμού, το οποίο με την χρήση διάφορων εργαλείων ελέγχεται πλήρως από τον αρχιτέκτονα, για να εισέρχεται και να δημιουργεί την ατμόσφαιρα που επιθυμεί να προσδώσει στο κτίριο. Έντονη ογκοπλασία τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, με αρωγό το χυτό μπετόν για την δημιουργία μέχρι και μέρους της επίπλωσης.
~~~
Το Μουσείο Δυτικής Τέχνης στο Τόκιο, αποτέλεσε, πέρα από το προφανές, ένα σύμβολο “αποκατάστασης” των σχέσεων μεταξύ Γαλλίας και Ιαπωνίας μετά τον Β’Π.Π. Διέπεται από τα σχεδιαστικά στοιχεία του Le Corbusier: εκτεταμένη χρήση ανεπίχρυστου σκυροδέματος και γυαλίού, διαχωρισμός φερόντων και φερόμενων στοιχείων και πολύπλοκες θεάσεις. Το κτίριο επικυρώνει την παγκόσμια πλέον φήμη του αρχιτέκτονα.
~~~
Το Κέντρο Πολιτισμού, εντάσσεται σε μία συνολικότερη μελέτη για την δημιουργία ενός κέντρου αθλητισμού και πολιτισμού στο Firminy στον βωμό της επανασυγκρότησης της μεταπολεμικής Γαλλίας. Είναι κτισμένο σχεδόν πάνω σε έναν μικρό λόφο ψαμμίτη, δίπλα από ένα υπαίθριο αθλητικό στάδιο. Η όψη προς το στάδιο έχει μια γενναία κλίση και το όλο επιμήκες (περίπου 122 μ.) κτίσμα καλύπτεται από μία παραβολική στέγη η κατασκευή και η στήριξη της οποίας είναι εξαιρετικά καινοτόμα και τολμηρή.
